در سال 2024، آسیا همچنان بر بازار جهانی طلا تسلط دارد و 64.5 درصد از تقاضای جهانی برای این فلز گرانبها را به خود اختصاص داده است. هند و چین با وجود افزایش قیمت طلا به 3200 دلار در هر اونس، پیشتاز هستند و تقاضا همچنان قوی است. در هند وام با پشتوانه طلا حتی 68 درصد افزایش یافته است. در حالی که سنتهای فرهنگی نقش مهمی در این تقاضای پایدار ایفا میکنند، عوامل اقتصادی مانند ضعیف بودن بازار سرمایه، کنترلهای سخت ارزی و قابلیت اطمینان طلا بهعنوان ذخیرهکننده ارزش نیز به محبوبیت آن کمک میکنند.
به گزارش بخش خبری گلدیکا، اکونومیست در گزارشی که اخیرا منتشر کرده است، شیفتگی آسیا به طلا را بررسی کرده است. در بمبئی، تابلویی در خارج از شعبه مرکزی تانیشک (Tanishq)، بزرگترین خرده فروش جواهرات هند، نوشته شده است: «آیا افزایش قیمت طلای آب شده شما را از خرید جواهرات عروسی باز میدارد؟ رویای خود را بدون پرداخت هزینه محقق کنید.» این تبلیغات، بخشی از «جشنواره مبادله»، از مشتریان دعوت میکند تا طلای قدیمی را با جواهرات جدید مبادله کنند و به جبران افزایش قیمتها کمک کند.
پس از اعمال مجدد تعرفهها توسط دونالد ترامپ در اوایل سال جاری، قیمت طلا به بالاترین سطح خود یعنی 3166 دلار در هر اونس رسید که افزایشی 17.4 درصدی از زمان بازگشت او به قدرت را نشان میدهد. تا 11 آوریل، قیمتها به بالای 3200 دلار رسید. با این حال، این رکورد زیاد نتوانسته خریداران را منصرف کند. حتی با وجود قیمت طلا در سطح بی سابقه 40 (احتمالاً به معیار قیمت گذاری منطقهای اشاره دارد)، تقاضای هند انعطاف پذیر باقی ماند.
آنیندیا بانرجی (Anindya Banerjee) از شرکت کارگزاری کوتاک سکیوریتیز (Kotak Securities) خاطرنشان میکند: «این قیمت مطلق نیست که مهم است، بلکه ثبات قیمت است. وقتی قیمتها کاهش مییابد، تقاضا دوباره افزایش مییابد.» در واقع، طلا جزء اصلی زندگی هندیها است، به ویژه در طول عروسیها و جشنهای مذهبی. شورای جهانی طلا گزارش میدهد که در سال 2023، هند با مصرف 560 تن جواهرات طلا در جهان پیشتاز بوده و پس از آن چین با 510 تن در رتبههای بعدی قرار دارد. هند نیز 240 تن طلا به صورت سکه و شمش خریداری کرد در حالی که چین 345 تن طلا خریداری کرد.
تایلند شاهد افزایش 17 درصدی تقاضای شمش است که پیش بینی میشود امسال به 40 تن برسد، تا حدی به لطف اپلیکیشنهای موبایلی که خرید فیزیکی آنلاین طلا را ساده میکنند. آسیا با احتساب کشورهایی مانند اندونزی و ویتنام، نزدیک به دو سوم تقاضای جهانی برای جواهرات و شمش طلا در سال 2023 (به استثنای خرید بانک مرکزی) را تشکیل میداد. در مقایسه، ایالات متحده تنها 6.5 درصد را به خود اختصاص داده است.
سنتهای فرهنگی به شدت بر خرید طلا در آسیا تأثیر میگذارد، به ویژه برای عروسی. جواهرات کالیان تخمین میزند که هند سالانه میزبان حدود 10 میلیون عروسی است که تقاضا برای 300 تا 400 تن طلا را ایجاد میکند. خرید طلا همچنین در جشنوارههای مذهبی مانند دیوالی (Diwali) و آکشایا تریتیا (Akshaya Tritiya) که در 30 آوریل امسال برگزار میشود، افزایش یافت. در چین، طلا یک وسیله سنتی برای حفظ ثروت و انتقال آن به نسلها باقی مانده است.
حتی در میان جوامع چینی خارج از کشور، آداب و رسوم فرهنگی پایدار است. به عنوان مثال، در سنت ازدواج تئوچیو (Teochew) در جنوب شرقی آسیا، خانواده داماد چهار قطعه جواهرات طلا را به عروس هدیه میدهند؛ نمادی از چهار گوشه خانه که او باید تهیه کند.
گرچه اغلب به سنت نسبت داده میشود، اما وفاداری آسیا به طلا نیز از واقعیتهای اقتصادی ناشی میشود. هند و چین از نظر فرهنگی متمایز هستند و کشورهای آسیای جنوب شرقی در مقابل هم گروه شدن مقاومت میکنند. اما آنها محدودیتهای مالی مشابهی مانند گزینههای سرمایهگذاری محدود، بیثباتی ارز و کنترل سرمایه دارند. در این محیطها، طلا هم امنیت و هم انعطافپذیری دارد.
در سطح جهانی، طلا به عنوان پوششی در برابر تورم و آشفتگی اقتصادی در نظر گرفته میشود. از زمان بازگشت ترامپ، حتی علاقه آمریکا به طلا افزایش یافته است. یک دلال طلا در سنگاپور فاش کرد که حجم زیادی از طلا را برای مشتریان ثروتمندی که نگران عدم اطمینان مالی هستند ارسال کرده است.
طلای در آسیا از یک محافظ در برابر تورم است. این فلز گرانبها به عنوان محافظی در برابر کاهش ارزش پول محلی عمل میکند و راهی برای مالکیت داراییهای غیر مرتبط با سیستمهای مالی محدود کننده داخلی است. با دسترسی محدود به بازارهای جهانی و مقررات سختگیرانه سرمایهگذاری، طلا همچنان یک شکل ترجیحی و اغلب ضروری برای حفظ ثروت در آسیا باقی مانده است.
الکس هه (Alex He)، تاجر طلا در شهر شیآن (Xi’an) میگوید: «وقتی بانک مرکزی چین طلا میخرد، مردم به این فکر میکنند که شاید من هم طلا بخرم. ما شاهد تغییر دوری از خرید جواهرات طلا به خاطر سنت و به سمت شمشها و سکهها هستیم؛ نشانه ای از این که خریدها به طور فزاینده ای با انگیزه سرمایهگذاری انجام میشود نه فرهنگی!»
طلا همچنین به ابزار مهمی برای امنیت مالی تبدیل شده است. در کشورهایی مانند چین، هند، پاکستان و بسیاری از آسیای جنوب شرقی، کمتر از نیمی از کارگران تحت پوشش سیستمهای بازنشستگی اجباری هستند. در این مناطق، طلا اغلب به عنوان یک شبکه ایمنی شخصی برای پیری عمل میکند. این امر به ویژه برای زنان بسیار مهم است، کسانی که تمایل دارند درآمد کمتری نسبت به مردان داشته باشند و در مناطقی مانند جنوب آسیا اغلب دارایی به نام خود ندارند.
چین در سال 2023 با استخراج 378 تن طلای جهانی، پیشتاز تولید جهانی طلا بود. بااینحال، این تنها برای پوشش بیش از 40 درصد از کل تقاضای داخلی کشور برای طلا به شکل جواهرات و شمش کافی بود. در مقابل، هند با وجود داشتن ذخایر قابل توجه طلا، در دهههای اخیر شاهد کاهش تولید بوده است. مقررات سنگین توسعه این بخش را با مشکل مواجه کرده است و منجر به استخراج تنها یک تن طلا در سال 2022 شده است، در حالی که این کشور بیش از 700 تن طلا وارد کرده است.
برای دولتهایی که قصد محدود کردن مصرف طلا را دارند، مقابله با این مسئله به معنای پرداختن به چالشهای ساختاری عمیقتر است، مانند گسترش دسترسی به اعتبار، شفافسازی مالکیت زمین، اصلاح سیستمهای قضایی و کاهش محدودیتها در جریان سرمایه. در حالی که اغلب به عوامل فرهنگی اشاره میشود، واضح است که واقعیتهای اقتصادی و سیاسی چیزی هستند که طلا را عمیقاً در زندگی مالی بسیاری از آسیاییها جای داده است.
منبع: اقتصاد آنلاین