توسط : مظنه طلا یکی از رایج ترین اصطلاحات بازار طلا است و اشاره به قیمت روز هر مثقال طلای 705 دارد. واژه مظنه یک واژه عربی است که معنای آن «به دست آوردن قیمت» است اما امروزه فقط در کشور ایران این اصطلاح کاربرد دارد و در کشورهای عربی اصطلاح رایجی نیست. در این مطلب از وب سایت گلدیکا با مفهوم مظنه به طور کامل آشنا می‌شویم و همچنین نحوه محاسبه مظنه در بازار طلا و مظنه خرید و فروش طلای آب شده را نیز بررسی می‌کنیم.
مظنه در خرید و فروش طلا چه اهمیتی دارد؟
مظنه برای به دست آوردن قیمت یک جنس یا کالا در بازار به کار می‌رود. این اصطلاح در سایر بازارها مثل بازار مسکن یا خودرو نیز کاربرد دارد. مثلا شخصی که قصد خرید زمین مشخصی را داشته باشد، از افراد آشنا با آن منطقه می‌پرسد مظنه زمین در این منطقه خاص چقدر است. در بازار طلا نیز از اصطلاح مظنه برای به دست آوردن قیمت لحظه‌ای طلا استفاده می‌شود.
یکی از خصوصیات ذاتی طلا به عنوان فلزی گرانبها که همواره در طول تاریخ به چشم کالایی سرمایه‌ای به آن نگاه می‌شده، نوسان قیمت آن است. به همین دلیل در معاملات طلا بدون آگاهی از آخرین قیمت طلا در بازار نمی‌توان دست به خرید و فروش زد. در نتیجه اصطلاح مظنه طلا یک اصطلاح پرکاربرد و مهم در این بازار است. این اصطلاح به خصوص در بازار معاملات طلای آب شده اهمیت بالایی دارد که در ادامه به آن می‌پردازیم.
منظور از مظنه طلا چیست؟
به زبان ساده مظنه یعنی قیمت لحظه‌ای یک مثقال طلای 17 عیار در بازار. مثقال یکی از واحدهای اندازه گیری وزن است که در ایران برای اندازه گیری وزن طلا، نقره، زعفران و… کاربرد دارد البته در بازارهای بین المللی از واحدهای استاندارد مثل اونس، گرم یا میلی گرم استفاده می‌شود. مثقال خود سه نوع مختلف به نام‌های مثقال شرعی، مثقال معمولی و مثقال صیرفی دارد. در محاسبه مظنه طلا، از مثقال صیرفی استفاده می‌شود که برابر با 4.6083 گرم است.
- هر 1 مثقال شرعی = 3.456 گرم
- هر 1 مثقال معمولی = 4.6875 گرم
- هر 1 مثقال صیرفی = 4.6083 گرم
مفهوم دیگری که در تعریف مظنه باید با آن آشنا باشید، عیار طلا است. عیار واحدی است که برای سنجش میزان خلوص فلزات گرانبها استفاده می‌شود و هر چقدر که به 24 نزدیک‌تر باشد، فلز مورد نظر خالص‌تر است. این یعنی طلای 24 عیار خالص‌ترین نوع طلا محسوب می‌شود و هیچ فلز دیگری با آن ترکیب نشده. به طلای 24 عیار طلای 999.9 هم گفته می‌شود (یعنی خلوص آن 999.9 از 1000 است). طلای 24 عیار به دلیل ویژگی ذاتی فلز طلا، کمی نرم است و برای استفاده در جواهرات مناسب نیست چرا که استحکام بالایی ندارد.
به همین دلیل طلا سازان طلای خالص را با فلزات دیگر مانند مس یا نیکل ترکیب می‌کنند تا آلیاژ قوی‌تری به دست بیاید که در جواهرسازی کاربرد دارد. طلای 18 عیار که به آن طلای 750 هم گفته می‌شود طلای استاندارد برای ساخت جواهرات است که 75% آن از طلای خالص تشکیل شده. اما همانطور که در تعریف مظنه طلا اشاره کردیم، طلای 17 عیار یا طلای 705 مبنای محاسبه مظنه در بازار طلا است. بنابراین هرجا که عبارت مظنه طلا را دیدید، بدانید که منظور از آن قیمت یک مثقال طلای 17 عیار است.
نحوه محاسبه مظنه در بازار طلا
گفتیم که مبنای مظنه، قیمت یک مثقال طلای 17 عیار با خلوص 705 است. اما در معاملات رسمی بازار مبنای محاسبات، قیمت یک گرم طلای 18 عیار (خلوص 750) است که به آن طلای استاندارد هم می‌گویند. بنابراین هنگام خرید و فروش طلا، طلا فروشان مظنه‌ی طلا را با استفاده از یک فرمول ریاضی به قیمت یک گرم طلای 18 عیار تبدیل می‌کنند. در اینجا این فرمول را توضیح می‌دهیم تا شما نیز بتوانید با در اختیار داشتن مظنه طلا، قیمت یک گرم طلای 18 عیار را به دست بیاورید.
فرمول تبدیل مظنه به گرم طلای 18 عیار در بازار طلا به این شکل است:
قیمت یک گرم طلای 18 عیار = مظنه × عیار هجده × (عیار هفده/1) × (وزن یک مثقال/1)
در فرمول بالا برای عبارات عیار هجده و عیار هفده، باید عدد خلوص این طلاها را قرار دهید. بالاتر گفتیم که عدد خلوص طلای 18 عیار 750 است و عدد خلوص طلای 17 عیار 705 است. بنابراین فرمول بالا را می‌شود به این شکل نیز نوشت:
قیمت یک گرم طلای 18 عیار = مظنه × 750 × (1/705) × (1/4.6083)
برای مثال اگر قیمت مثقال طلای آب شده یا همان مظنه را 12,076,000 تومان در نظر بگیریم، با استفاده از فرمول بالا می‌توان عملیات تبدیل مظنه به گرم را انجام داد و قیمت یک گرم طلای 18 عیار را به دست آورد:
750 × (1/705) × (1/4.6083) × 12,076,000= 2,787,754
پس اگر مظنه یا همان قیمت مثقال طلای آب شده 12,076,000 تومان باشد، قیمت یک گرم طلای 18 عیار 2,787,754 تومان خواهد بود.
عدد طلایی در تبدیل مظنه به گرم
علاوه بر فرمول بالا، یک روش خلاصه و راحت‌تر نیز برای محاسبه مظنه در بازار طلا وجود دارد و آن استفاده از عدد طلایی 4.33 است. در این روش کافی است مثقال یا همان مظنه را بر 4.33 تقسیم کنید تا قیمت یک گرم طلای 18 عیار به دست بیاید. در مثال بالا قیمت مثقال را 12,076,000 تومان در نظر گرفتیم و با استفاده از فرمول ذکر شده، قیمت یک گرم طلا 18 عیار 2,787,754 تومان به دست آمد. حالا بیایید ببینیم که با استفاده از عدد طلایی چه عددی حاصل می‌شود:
12,076,000 / 4.33 = 2,788,914
همانطور که ملاحظه می‌کنید، جوابی که با استفاده از این تقسیم ساده به دست می‌آید کمتر از دو هزار تومان با جوابی که از فرمول تبدیل مثقال به گرم طلا به دست آمده بود اختلاف دارد. بنابراین بسیاری از طلافروشان از این روش که راحت‌تر و سریع‌تر است برای محاسبه قیمت طلا استفاده می‌کنند.
مظنه خرید و فروش طلای آب شده
در بین انواع طلا مانند شمش، سکه و جواهرات که در بازار معامله می‌شوند، مظنه بیش از همه در معاملات طلای آب شده کاربرد دارد. به همین دلیل بسیاری به جای مظنه از اصطلاح مثقال طلای آب شده نیز استفاده می‌کنند که در واقع منظورشان همان مظنه طلا و قیمت یک مثقال طلای 17 عیار است. اگر نمی‌دانید، طلای آب شده به طلاهای دست دومی گفته می‌شود که در آزمایشگاه‌های معتبر ذوب و عیارسنجی می‌شوند و سپس به عنوان ماده اولیه طلا سازی دوباره وارد چرخه بازار طلا خواهند شد.
از آنجایی که خرید و فروش طلای آب شده شامل مالیات و اجرت ساخت نمیشود و نقد شوندگی این نوع از طلا در بازار بسیار بالا است، این محصول به کالای مورد علاقه سرمایه گذاران نیز تبدیل شده و بسیاری از افراد برای محافظت از قدرت خرید خود، پول نقد را به طلای آب شده تبدیل می‌کنند. برای تایید اصالت طلای آب شده، این قطعات به آزمایشگاه طلا فرستاده می‌شوند تا تحت فرآیندی به نام ری گیری عیار آنها با دقت آزمایشگاهی تعیین شود.
سپس رسیدی که نقش شناسنامه آن قطعه را دارد توسط آزمایشگاه صادر می‌شود و کد رسید نیز روی طلای آب شده حکاکی می‌شود که به آن انگ طلا می‌گویند. طلایی که انگ معتبر نداشته باشد، در بازار خرید و فروش نمیشود چرا که ممکن است تقلبی باشد و عیار آن خیلی کمتر از عیار استاندارد باشد. مظنه در معاملات طلای آب شده نقش پررنگی دارد و قیمت قطعات آب شده با استفاده از فرمول‌هایی که در همین مطلب توضیح دادیم محاسبه می‌شود.
شما نیز می‌توانید به کمک وب سایت گلدیکا در معاملات طلای آب شده قدم بگذارید و پس اندازه خود را به این فلز ارزشمند و با ثبات تبدیل کنید. کافی است در گلدیکا ثبت نام کرده و پس از شارژ حساب، به هر مقداری که مایل هستید طلای آب شده خریداری کنید. در مواقع نیاز می‌توانید موجودی حساب خود را به شکل طلای آب شده شناسنامه دار و یا پول نقد تحویل بگیرید.
سوالات متداول
منظور از مظنه در بازار طلا قیمت یک مثقال طلای 17 عیار است. یک مثقال برابر با 4.608 گرم است. همه معاملات در بازار طلا با توجه به مظنه یا همان قیمت روز طلا انجام می‌گیرد بنابراین این مفهوم کاربرد مهمی در بازار طلا دارد. مثلا منظور از مظنه خرید و فروش طلای آب شده قیمت طلای آب شده در آن لحظه است که بدون آن عملا امکان محاسبه قیمت یک قطعه طلای آب شده وجود ندارد.
خود مظنه تنها یک قیمت است و نیازی به محاسبه ندارد و صرفا تحولات بازار طلا و مکانیزم عرضه و تقاضا آن را مشخص می‌کنند. اما از آنجایی که مبنای مظنه طلای 17 عیار است اما مبنای محاسبه قیمت در بازار رسمی کشور طلای 18 عیار می‌باشد، طلافروشان هنگام صدور فاکتور مظنه را به قیمت یک گرم طلای 18 عیار تبدیل می‌کنند. برای این تبدیل می‌توانید مظنه را بر عدد 4.33 تقسیم کنید تا قیمت یک گرم طلای 18 عیار به دست بیاید. یا آنکه می‌توانید از فرمول دقیقی که در این مطلب توضیح دادیم استفاده کنید.
"
