توسط : یکی از اصطلاحات بازار طلا و رایج در خرید و فروش طلا، اجرت ساخت نام دارد که به آن اجرت طلا هم می‌گویند. از اسم آن می‌توانید حدس بزنید که منظور از اجرت ساخت در واقع دستمزدی است که طلاساز بابت ساخت یک قطعه جواهر از جنس طلا دریافت می‌کند. اما نحوه محاسبه اجرت ساخت طلا در معاملات چگونه است؟ در این مطلب ضمن پاسخ به این سوال، همه نکاتی را که باید در خصوص اجرت طلا بدانید توضیح خواهیم داد.
اجرت طلا چیست؟
منظور از اجرت طلا، هزینه‌ای است که طلا فروش در ازای طراحی و ساخت یک قطعه از مصنوعات طلا (مانند جواهری که از طلا ساخته شده) دریافت می‌کند. این هزینه به قیمت یک گرم از طلا افزوده می‌شود. یعنی هنگام خرید طلا علاوه بر قیمتی که بابت وزن طلا می‌پردازید، دستمزد طراحی و ساخت آن قطعه را نیز خواهید پرداخت که به آن اجرت طلا گفته می‌شود. اجرت صرفا زمانی که قصد خرید طلای نو از طلافروشی را داشته باشید لحاظ می‌شود. این یعنی در هنگام فروش همان قطعه طلا به عنوان طلای دست دوم، اجرت در قیمت طلا محاسبه نمی‌شود و یا درصد ناچیزی را شامل می‌گردد.
اجرت ساخت برای طلا قیمت ثابتی ندارد به این دلیل که طراحی و ساخت هر یک از مصنوعات طلا، شرایط خاص خودش را دارد. مثلا برای قطعاتی که طراحی نسبتا ساده‌ای دارند، اجرت کمتری در نظر گرفته می‌شود. اما از آن طرف قطعاتی که طراحی پیچیده و ظریفی داشته باشند، اجرت بیشتری در قیمت آنها لحاظ می‌شود. چرا که طراحی و ساخت این قطعات نیاز به مهارت بیشتری دارد و طلا ساز باید زمان و انرژی بیشتری برای تولید آنها بگذارد. استفاده از سنگ‌های قیمتی، تراشکاری‌های ظریف، حکاکی روی طلا و… از جمله مواردی هستند که باعث می‌شوند اجرت ساخت در یک قطعه طلا بیشتر شود.
یک عامل دیگر که باعث افزایش قابل توجه اجرت در خرید و فروش طلا می‌شود، وارداتی بودن طلا است. دسته‌ای از مصنوعات طلا که به آنها طلای خارجی گفته می‌شود، از کشورهای خارجی به خصوص ایتالیا و هندوستان وارد کشور می‌شوند. این قطعات معمولا طراحی نسبتا لوکسی دارند و از تکنولوژی‌های پیشرفته برای ساخت آنها استفاده شده است. در نتیجه در مقایسه با مصنوعات ساخت داخل، اجرت بیشتری برای آن ها در نظر گرفته می‌شود.
نحوه محاسبه اجرت ساخت طلا
برای محاسبه اجرت ساخت سه روش عمده وجود دارد که قریب به اتفاق طلا فروشی‌ها از آن استفاده می‌کنند. در ادامه این روش‌ها و تفاوت هر یک با دیگری را توضیح خواهیم داد.
- محاسبه اجرت ساخت به تومان
در این روش یک نرخ مشخص از طرف طلاساز برای اجرت تعیین می‌شود و با توجه به وزن قطعه مورد نظر، اجرت آن محاسبه می‌گردد. به این شکل که مقدار اجرت مشخص شده ضرب در وزن طلا در قطعه مورد نظر می‌شود و اینگونه اجرت آن محصول محاسبه می‌گردد. در این روش بالا و پایین شدن قیمت طلا تاثیری در میزان اجرت نخواهد داشت.
- محاسبه اجرت ساخت درصدی
در روش درصدی، قیمت لحظه‌ای طلای خام به عنوان معیار در نظر گرفته می‌شود. مثلا اگر اجرت یک قطعه خاص از طلا 20 درصد باشد، این یعنی طلا فروش هنگام فروش آن قطعه قیمت 20 درصد از قیمت همان لحظه طلای خام را محاسبه کرده و به فاکتور فروش اضافه می‌کند. بدیهی است که این روش به قیمت لحظه‌ای طلا وابسته است و به همین دلیل نمی‌شود مانند روش قبل نرخ مشخصی را برای آن تعیین کرد. فرمول محاسبه در این روش به این شکل است:
قیمت روز یک گرم طلای 18 عیار× 20% = اجرت ساخت طلا
- محاسبه اجرت ترکیبی (تومان و درصد)
در روش ترکیبی هم یک مقدار ثابت به عنوان اجرت در نظر گرفته می‌شود و هم درصدی از قیمت طلای خام هنگام محاسبه اجرت ساخت طلا به فاکتور اضافه می‌گردد. در روش ترکیبی ابتدا اجرت درصدی محاسبه می‌شود و سپس اجرت تومانی با آن جمع می‌گردد تا اجرت نهایی به دست بیاید. فرمول روش ترکیبی به این شکل است:
قیمت طلای خام × نرخ اجرت درصدی + نرخ اجرت به تومان = اجرت ساخت طلا
دلیل تفاوت اجرت در طلافروشی‌های مختلف همین متنوع بودن روش‌های محاسبه اجرت است. حالا که با این روش‌ها آشنا شده‌اید، می‌توانید دفعه بعدی که به طلا فروشی می‌روید از طلا فروش بپرسید که از چه روشی برای محاسبه اجرت استفاده می‌کند تا خودتان هم بتوانید اجرت قطعات موجود در آن را حساب کنید و از سردرگمی هنگام خرید طلا نجات یابید.
فرق طلای دست دوم با بدون اجرت چیست؟
آیا همه طلاها اجرت دارند؟
همانطور که در ابتدای این مقاله اشاره شد، اجرت طلا بیشتر هنگام خرید طلای دست اول از طلافروشی محاسبه می‌شود. در نتیجه خرید و فروش طلاهای دست دوم شامل اجرت نمی‌شود. به همین دلیل اگر قصد شما از خرید طلا سرمایه گذاری است، بهتر است اصلا سراغ طلاهای دست اول نروید. چرا که در این صورت بخشی از سرمایه شما صرف اجرت خواهد شد و از بین خواهد رفت. چرا که وقتی بخواهید همان قطعه طلا را به فروش برسانید، اجرتی به شما تعلق نمی‌گیرد و تنها قیمت طلا را دریافت خواهید کرد.
در نتیجه افرادی که می‌خواهند از سرمایه خود در برابر تورم و رکود اقتصادی محافظت کنند، اقدام به خرید طلای دست دوم و طلای آب شده می‌کنند. چرا که نه تنها اجرت طلای آب شده صفر است، بلکه خرید و فروش آن شامل هیچ گونه مالیاتی نمی‌شود و شما هنگام خرید طلای آب شده فقط به اندازه قیمت طلا هزینه خواهید کرد و سرمایه شما در هنگام فروش طلای آبشده برخواهد گشت.
جدول اجرت انواع طلا
انواع اجرت طلا بسته به نوع، طراحی، کیفیت و عوامل دیگر متفاوت است. در حقیقت اجرت ساخت طلا شامل زحمات و جزئیات فنی است که طلاساز برای شکل دادن به یک محصول زیبا و منحصر‌به‌فرد صرف می‌کند. در ادامه، جدول اجرت برای انواع طلا بر اساس منابع معتبر آورده شده است.
| نوع طلا | روش محاسبه اجرت | مقدار اجرت معمول |
|---|---|---|
| طلای نو | درصدی، مبلغ ثابت یا ترکیبی | ۲ تا ۴۰ درصد |
| طلای نگین‌دار | جدا کردن نگین و در نظر گرفتن اجرت طلا | ۲ تا ۴۰ درصد |
| طلای کار‌کرده | اجرت ندارد | ندارد |
| طلای آبشده | اجرت ندارد | ندارد |
| سکه طلا | درصدی یا عدد ثابت | بسته به گرم، حق ضرب دارد |
| شمش طلا | نرخ ثابت در وزن شمش | سالانه اعلام می‌شود و بستگی به گرمش دارد |
اجرت طلا در انواع گوناگونی وجود دارد و بسته به مدل طلا تغییر می‌کند. برای نمونه، شما اگر طلایی با طراحی پیچیده، تراشکاری‌های خاص و سنگ‌های قیمتی انتخاب کنید، اجرت ساخت آن بیشتر می‌شود. علاوه بر این، سازندگان طلا برای مدل‌های جدیدتر و مدرن، به دلیل بهره‌گیری از فرآیندهای ساخت پیشرفته، معمولاً اجرت بیشتری مطالبه می‌کنند. نکته مهم اینجاست که فروشندگان اجرت ساخت را فقط هنگام خرید طلای نو از شما دریافت می‌کنند. این هزینه شامل مالیات و سود فروشنده می‌شود؛ اما وقتی شما طلا را می‌فروشید، خریدار اجرت را به شما پرداخت نمی‌کند.
چه عواملی بر زیاد شدن اجرت طلا تاثیر دارند؟
عوامل متعددی اجرت طلا را افزایش می‌دهند. این عوامل بسته به بازار، فروشنده و شرایط اقتصادی تغییر می‌کنند. در ادامه برخی از عوامل مهم تاثیرگذار آورده شده است.
- پیچیدگی طرح و سختی کار: سازندگان طلا زمان و تلاش بیشتری برای طرح‌های پیچیده صرف می‌کنند که این امر اجرت را بالا می‌برد.
- زمان و زحمت صرف‌شده: طلاسازان برای ساخت قطعات دقیق و هنری وقت بیشتری می‌گذارند که مستقیماً اجرت را افزایش می‌دهد.
- سفارشی بودن طراحی: طرح‌های شخصی که نیاز به طراحی خاصی دارند، اجرت ساختشان بیشتر است.
- برند سازنده: برندهای معتبر هزینه‌های بالاتری برای اجرت اعمال می‌کنند، زیرا کیفیت و شهرت آنها ارزش افزوده ایجاد می‌کند.
- وارداتی بودن محصول: طلاهای وارداتی که هزینه‌های حمل و نقل و گمرکی به آنها اضافه می‌شود، اجرت بیشتری دارند.
- رنگ طلا: سازندگان برای رنگ‌های خاص مانند رزگلد یا سفید فرآیندهای متفاوتی اجرا می‌کنند که اجرت را افزایش می‌دهد.
- حضور سنگ‌های قیمتی: اضافه کردن سنگ به جواهرات، اجرت ساخت آن را افزایش می‌دهد.
- روش ساخت: روش دستی اجرت را بیشتر از روش ماشینی افزایش می‌دهد، زیرا مهارت انسانی بیشتری نیاز دارد.
آیا موقع فروش اجرت طلا را کم می‌کنند؟
طلافروشی‌ها موقع خرید طلا از مشتریان، اجرت ساخت را کسر می‌کنند. آنها طلا را بر اساس وزن خالص و قیمت روز محاسبه می‌کنند و اجرت طلا، سود فروشنده و مالیات ارزش افزوده را کم می‌کنند که این کار باعث می‌شود مشتریان ضرر ببینند، به‌خصوص اگر طلا نو باشد. از این رو مشتریان برای جلوگیری از ضرر زیاد، طلای کم‌اجرت یا آب شده را انتخاب می‌کنند، زیرا طلافروشیان اجرت کمتری از آنها کسر می‌کنند.
کدام طلا اجرت کمتری دارد؟ راهنمای خرید طلا با اجرت پایین
طلای کم اجرت چیست؟
طلای کم اجرت به زیورآلات یا قطعات طلایی اشاره دارد که هزینه ساخت (اجرت) آنها پایین است. سازندگان طلا برای قطعات ساده مانند النگوهای بدون طرح، زنجیرهای معمولی یا گوشواره‌های پایه، اجرت طلا کمتری دریافت می‌کنند، زیرا طراحی و ساخت آنها زمان و تلاش کمتری نیاز دارد. مشتریان این نوع طلا را برای سرمایه‌گذاری انتخاب می‌کنند، زیرا هنگام فروش، ضرر کمتری از کسر اجرت متحمل می‌شوند و ارزش طلا نزدیک به قیمت خام باقی می‌ماند.
طلای بدون اجرت چیست؟
طلای بدون اجرت چیست؟ طلایی است که خریداران هنگام خرید آن، هیچ هزینه‌ای بابت ساخت و طراحی پرداخت نمی‌کنند. شما فقط قیمت خالص طلا را می‌پردازید و فروشندگان هیچ مبلغ اضافی برای دستمزد ساخت یا اجرت طلا تولید به آن اضافه نمی‌کنند. این نوع طلا اغلب شامل طلای آب شده یا طلای دست‌دوم است که خریداران قبلی یک بار اجرت ساخت را پرداخته‌اند. با انتخاب این گزینه، سرمایه‌گذاری هوشمندانه‌تری انجام می‌دهید و مستقیماً به ارزش واقعی طلا دسترسی پیدا می‌کنید. چگونه طلای بدون اجرت بخریم؟
رازهای درخشان اجرت طلا
در دنیای پر زرق‌وبرق طلا، اجرت طلا همچون نگینی پنهان عمل می‌کند که دستمزد هنرمندانه طلاسازان را برای خلق قطعات ظریف و لوکس جبران می‌کند. طلاسازان طرح‌های ساده را با اجرت کمتر می‌سازند، در حالی که مدل‌های سفارشی و دستی اجرت بیشتری طلب می‌کنند، اما سرمایه‌گذاران هوشمند طلای دست‌دوم، آب شده یا کم‌اجرت را انتخاب می‌کنند تا هنگام فروش، ضرر کمتری ببینند و ارزش واقعی طلا را حفظ نمایند. پس شما با آگاهی از این رازها، خریدی سودآور و بدون پشیمانی رقم می‌زنید.
