توسط : سنگ اوپال یک گوهر منحصر به فرد از خانواده سیلیکات‌های آبدار است که با داشتن ۳ تا ۱۰ درصد آب در ساختار خود، خواص و ویژگی‌های جالبی دارد. این سنگ در انواع مختلفی مانند سنگ اوپال سیاه، سفید، آتشین، کریستالی، ژله‌ای و چندین نوع دیگر در طبیعت یافت می‌شود که هر کدام ارزش و زیبایی خاص خود را دارند. همچنین، سنگ اوپال اصل دارای خواص درمانی متعددی در حوزه جسمی و روانی است و از آن در درمان مشکلات کلیه، تقویت سیستم ایمنی و کاهش دردها استفاده می‌کنند.
سنگ اوپال چیست؟
اوپال یک سنگ قیمتی و گوهر زیبا از خانواده سیلیکات‌های آبدار است. این سنگ در ساختار خود بین ۳ تا ۱۰ درصد آب دارد و با سختی ۵.۵ تا ۶.۵ در مقیاس موس، جزو سنگ‌های نیمه سخت به حساب می‌آید.
سنگ اوپال اصل دارای درخشندگی خاص و ویژگی منحصر به فرد بازی رنگ است که در اصطلاح به آن «اپالسنس» می‌گویند. این پدیده رنگی زمانی رخ می‌دهد که نور به سطح سنگ برخورد می‌کند و رنگ‌های رنگین‌کمانی از آن ساطع می‌شود و در رنگ‌های متنوعی وجود دارد. رنگ سیاه آن، که کمیاب‌ترین و گران‌ترین نوع آن است، زمینه‌ای تیره دارد و بازی رنگ‌ها در آن کاملا واضح است. نوع سفید رایج‌ترین است و حجم زیادی از بازار را در بر می‌گیرد.
استرالیا بزرگترین تولیدکننده این سنگ در دنیاست و ۹۷ درصد منابع این سنگ را در اختیار دارد. این سنگ قیمتی در فرهنگ‌های مختلف به «طلسم خوشبختی» معروف است و هنرمندان به دلیل هفت رنگ بودن آن، علاقه زیادی به استفاده از این گوهر دارند. مشخصات کلی سنگ اوپال به شرح زیر است:
| ویژگی | مشخصات |
| ترکیب شیمیایی | سیلیکات آبدار (SiO2·nH2O) |
| سختی | ۵.۵ تا ۶.۵ موس |
| شفافیت | شفاف تا مات |
| رنگ | همه رنگ‌ها (سفید، سیاه، آبی، قرمز، سبز و…) |
| رنگ خط سائیدگی | سفید |
| جلا | شیشه‌ای تا صمغی |
| وزن مخصوص | ۱.۹۸ تا ۲.۲۰ |
| درصد آب موجود | ۳ تا ۱۰ درصد |
| شکستگی | صدفی و شکننده |
| فلورسانس | در نوع سفید به رنگ آبی‌مایل به سفید |
| معادن اصلی | استرالیا، مکزیک، برزیل |
انواع و رنگ‌های مختف سنگ اوپال
این سنگ با درخشش و تلألو خاص خود دارای طیف وسیعی از رنگ‌ها از سفید و سبز گرفته تا سیاه و آبی است که هر کدام ارزش و زیبایی منحصر به فردی دارند.
سنگ اوپال سیاه و اوپال سفید
سنگ اوپال سیاه کمیاب‌ترین و گران‌ترین نوع اوپال در دنیاست. زمینه سنگ از خاکستری تیره تا سیاه متغیر است. رنگ‌های رنگین‌کمانی در زمینه تیره این سنگ کاملا مشخص است و درخشش خیره‌کننده‌ای دارند. اوپال سیاه در معادن استرالیا استخراج می‌شود و در سال ۲۰۰۸ به عنوان سنگ رسمی ایالت نیوساوت ولز معرفی شد. قیمت هر قیراط این سنگ می‌تواند تا ده‌ها هزار دلار برسد.
رنگ سفید پرکاربردترین و رایج‌ترین نوع اوپال است. زمینه سنگ سفید شیری رنگ است و شفاف تا نیمه‌شفاف دارد. بازی رنگ‌ها در این نوع نسبت به اوپال سیاه کمتر است. این سنگ حجم زیادی از بازار را در بر می‌گیرد و در ساخت انواع زیورآلات کاربرد دارد. قیمت آن نیز مناسب‌تر از انواع دیگر است.
اوپال آتشین و اوپال کریستالی
رنگ اصلی سنگ اوپال آتشین نارنجی، قرمز یا زرد است و به همین دلیل به آن آتشین می‌گویند. خلاف انواع دیگر، معمولاً بازی رنگ و نور ندارد. اوپال آتشین نیمه‌شفاف است و بهترین نمونه‌های آن در مکزیک یافت می‌شوند. این سنگ در مقابل فشار بسیار شکننده و حساس است.
از طرفی، سنگ اوپال کریستالی شفافیت بالایی دارد و نور را از خود عبور می‌دهد. بازی رنگ‌ها در آن بسیار شدید است و می‌توان رنگ‌های درهم تنیده را به خوبی تشخیص داد. رنگ زمینه آن از سفید تا تیره متغیر است.
اوپال تخته‌سنگی (بولدر) و اوپال ماتریکسی
اوپال تخته‌سنگی (بولدر) همیشه به یک سنگ میزبان متصل است. اوپال بولدر در داخل سنگ آهن شکل می‌گیرد و ترکیبی از اوپال و سنگ آهن را نمایش می‌دهد.
رگه‌های نازک اوپال در لایه‌های سنگ آهن یا ماسه‌سنگ دیده می‌شوند و الگوهای رنگی آبی، سبز و قرمز در آن نمایان است. معادن اصلی این نوع در کوئینزلند استرالیا قرار دارد و در هیچ جای دیگر دنیا یافت نمی‌شود. قیمت هر قیراط آن بین ۶۰ تا ۱۰۰۰ دلار متغیر است.
اوپال ماتریکسی شباهت زیادی به نوع تخته‌سنگی دارد؛ اما در داخل سنگ‌های متفاوتی مانند ماسه‌سنگ یافت می‌شود. رگه‌های اوپال در این نوع به صورت پراکنده و نامنظم در سنگ میزبان توزیع شده‌اند. این نوع به صورت آمیخته با سنگ مادر است و به شکل رگه‌دار دیده نمی‌شود.
سنگ سیاه طلادار سیلیس؛ خوشبختی در سیاهی
اوپال ژله‌ای و اوپال هایدروفن
اوپال ژله‌ای ظاهری شفاف و ژلاتینی دارد و در طیف‌های رنگی مختلفی است. این نوع از اوپال معمولاً در ساخت زیورآلات و اشیای تزئینی کاربرد دارد. اوپال ژله‌ای درخشنده است و نور را به خوبی از خود عبور می‌دهد.
اوپال هایدروفن خاصیت جالبی دارد؛ وقتی در معرض آب قرار می‌گیرد شفاف‌تر می‌شود و رنگ‌های درونی آن پیداست. البته، پس از خشک شدن دوباره به حالت مات اولیه برمی‌گردد. این ویژگی منحصر به فرد آن را به یک سنگ جذاب برای مجموعه‌داران تبدیل کرده است.
اوپال هیالیت و اوپال عادی یا کامون
اوپال هیالیت به اوپال آب نیز معروف است و شفافیت بالا و ظاهر بی‌رنگی دارد. این سنگ اوپال به صورت شیشه‌ای کریستالی است و رنگ‌های متنوع روی سطح آن نیست. هنرمندان از این نوع اوپال برای حکاکی استفاده می‌کنند.
اوپال عادی یا کامون نیز رایج‌ترین نوع اوپال در طبیعت است. سنگ اوپال عادی معمولاً به صورت مات یا شفاف در رنگ‌های مختلف از جمله سفید، خاکستری و صورتی یافت می‌شود. قیمت مناسب آن کاربرد این نوع را در زیورآلات افزایش داده است.
اوپال عسلی و اوپال چوبی
اوپال عسلی نوعی اوپال زرد رنگ است که ظاهری مات و کدر دارد. البته، این نوع سنگ اوپال درخشندگی و تلألؤ ندارد. اوپال عسلی را در بازار به عنوان یک سنگ اوپال اصل می‌شناسند؛ اما ارزش آن نسبت به انواع دیگر کمتر است.
اوپال چوبی از قرار گرفتن مواد آلی در داخل چوب تشکیل می‌شود. اوپال چوبی بافت و نقش چوب را حفظ کرده و ترکیب رنگ جذابی دارد. این سنگ در فسیل‌های چوبی شکل می‌گیرد و یک سنگ قیمتی منحصر به فرد به حساب می‌آید.
خواص سنگ اوپال
سنگ اوپال خواص درمانی متعددی دارد که با توجه به ترکیبات معدنی آن در دو دسته جسمی و روانی تاثیرگذار است. سنگ اوپال اصل به دلیل داشتن ترکیبات سیلیکاتی و آب (3 تا 10 درصد) ارتباط نزدیکی با سیستم های بدن برقرار می‌کند.
خواص درمانی و جسمی سنگ اوپال
- درمان مشکلات کلیه: سنگ اوپال با تنظیم ترشحات هورمونی و متعادل کردن مایعات بدن، به رفع دردهای کلیوی کمک می‌کند.
- تقویت سیستم ایمنی: خواص سنگ اوپال سفید شامل تعادل بخشی به ترشحات هورمونی است که مقاومت بدن را در برابر عفونت‌ها بالا می‌برد.
- درمان سردرد: اوپال صورتی رنگ با تاثیر بر سیستم عصبی و جریان خون مغز، سردردهای مزمن را تسکین می‌دهد.
- کاهش دردهای زنانه: سنگ اوپال اصل با تنظیم هورمون‌های زنانه به کاهش درد زایمان و دردهای قاعدگی کمک می‌کند.
خواص روحی و روانی سنگ اوپال
- تقویت اعتماد به نفس: سنگ اوپال با کمک به شناخت توانایی‌های درونی، اعتماد به نفس و عزت نفس را افزایش می‌دهد.
- افزایش خلاقیت: خواص سنگ اوپال سفید در تحریک قوه تخیل و خلاقیت موثر است، به همین دلیل هنرمندان از این سنگ استفاده می‌کنند.
- تقویت روابط عاطفی: سنگ اوپال با تاثیر بر احساسات و عواطف، وفاداری و تعهد در روابط را تقویت می‌کند.
- بهبود حافظه: این سنگ با تاثیر بر سیستم عصبی و مغز، به تقویت حافظه و قدرت تمرکز کمک می‌کند.
- رفع انرژی‌های منفی: سنگ اوپال اصل با جذب انرژی‌های منفی و افزایش انرژی‌های مثبت، آرامش درونی ایجاد می‌کند.
- تقویت بصیرت: این سنگ با افزایش آگاهی درونی و شهود، درک معنوی را بالا می‌برد.
تشخیص سنگ اوپال اصل
سنگ اوپال اصل به دلیل ارزش بالا و زیبایی منحصر به فرد، نمونه‌های تقلبی زیادی در بازار دارد. برای تشخیص سنگ اوپال از نمونه‌های مصنوعی و تقلبی، چندین روش علمی و تجربی وجود دارد که با رعایت آن‌ها می‌توان از اصالت سنگ اطمینان حاصل کرد.
- بررسی بازی رنگ: سنگ اوپال اصل دارای رنگ‌های رنگین‌کمانی پویا و زنده است. هنگام جابه‌جایی سنگ، این رنگ‌ها به صورت طبیعی تغییر می‌کنند.
- آزمایش شفافیت: اوپال‌های اصل از شفافیت بالایی برخوردارند و امکان دیدن داخل سنگ وجود دارد. این سنگ‌ها شفاف، نیمه‌شفاف یا مات‌اند.
- بررسی سطح: سطح سنگ اوپال باید صاف و بدون خراش یا ترک باشد. وجود هرگونه لکه یا نقص ظاهری نشان‌دهنده تقلبی بودن است.
- وزن سنگ: اوپال‌های طبیعی نسبتاً سنگین است و وزن نمونه‌های اصل بیشتر از نمونه‌های مصنوعی و تقلبی است.
- الگوی رنگی: سنگ اوپال اصل الگوی رنگی نامنظم دارد، در حالی که نمونه‌های مصنوعی دارای نظم و ترتیب خاصی در رنگ‌بندی هستند.
- آزمایش نور فرابنفش: اوپال اصل در برابر نور فرابنفش شفاف نیست و نور را از خود عبور نمی‌دهد.
- بررسی تخلخل: اوپال‌های مصنوعی تخلخل و حفره‌های بیشتری نسبت به نمونه‌های اصل دارند.
سنگ اونیکس چیست؟ هرآنچه که لازم است درباره اونیکس بدانید!
آیا اوپال مصنوعی نیز وجود دارد؟
بله، اوپال مصنوعی یا Synthetic Opal را با رشد گوی‌های سیلیکایی در آزمایشگاه تولید می‌کنند. این فرآیند چندین ماه طول می‌کشد و نتیجه آن سنگ‌هایی است که ساختار شیمیایی مشابه سنگ اوپال اصل دارند. اوپال‌های مصنوعی با قیمت پایین‌تر و مقاومت بیشتر نسبت به نمونه‌های طبیعی در بازار عرضه می‌شوند. ویژگی‌های اوپال مصنوعی عبارت‌اند از:
- الگوی منظم: سنگ اوپال مصنوعی دارای الگوی رنگی مرتب و منظم است، در حالی که نمونه طبیعی نظم خاصی ندارد؛
- تخلخل بیشتر: حفره‌ها و منافذ در اوپال مصنوعی بیشتر از نمونه‌های طبیعی است؛
- وزن سبک‌تر: سنگ اوپال مصنوعی به دلیل تراکم کمتر، سبک‌تر از نمونه‌های اصل است؛
- مقاومت بیشتر: اوپال‌های مصنوعی نسبت به تغییرات دما، رطوبت و گرما مقاومت بیشتری دارند؛
- دو یا سه لایه: برخی اوپال‌های مصنوعی به صورت دوبل (دو لایه) یا تریپلت (سه لایه)اند که معمولاً از ترکیب با کریستال و اونیکس ایجاد می‌شوند.
سنگ اوپال به دلیل بازی رنگ منحصر به فردش که به آن «اپالسنس» می‌گویند، در جهان شناخته شده است. این سنگ با سختی ۵.۵ تا ۶.۵ در مقیاس موس، از خانواده سنگ‌های نیمه سخت به حساب می‌آید و نمونه‌های اصل آن با روش‌های مختلفی مانند بررسی بازی رنگ، شفافیت، وزن و الگوی رنگی قابل تشخیص‌اند. سنگ اوپال اصل که به عنوان سنگ ماه مهر هم شناخته می‌شود، در کنار نمونه‌های مصنوعی آن در بازار وجود دارد.
"
