سبدگردانی یک روش حرفهای سرمایهگذاری در بورس است که در آن شرکتهای مجاز با داشتن تیمهای تخصصی، مدیریت سرمایه را بر عهده میگیرند. حداقل سرمایه برای شروع از 200 میلیون تومان در شرکت سرمایه و دانش شروع میشود و تا 5 میلیارد تومان در سبدگردان مفید ادامه دارد. کارمزد این شرکتها معمولاً دو نوع است؛ یارمزد ثابت و کارمزد مبتنی بر عملکرد. کارمزد ثابت را بهصورت درصدی از ارزش کل داراییهای تحت مدیریت (AUM) دریافت میکنند که اصولا بین 1 تا 2 رصد در سال است. کارمزد مبتنی بر عملکرد نیز به میزان سود حاصل از سرمایهگذاری بستگی دارد و معمولاً بین ۱۰ تا ۲۰ درصد از سود مازاد است. برای سبد گردانی باید حواستان باشد که سبدگردانی را حتماً با شرکتهای مجوزدار انجام دهید و سبدگردانی شخصی غیرقانونی است.
سبدگردانی چیست؟
سبدگردانی یک روش سرمایهگذاری در بورس است که در آن فرد مدیریت دارایی خود را به یک شرکت متخصص میسپارد تا برایش خرید و فروش سهام را انجام دهد. شرکت سبدگردان در این روش، با استفاده از دانش و تجربه تیم تخصصی خود، برای هر سرمایهگذار یک سبد اختصاصی از سهام و اوراق بهادار تشکیل میدهد و آن را مدیریت میکند.
سبدگردانی فقط محدود به خرید و فروش سهام نیست. شرکتهای سبدگردان میتوانند در انواع مختلف اوراق بهادار مثل اوراق خزانه، صندوقهای سرمایهگذاری و اوراق سکه سرمایهگذاری کنند. هدف اصلی سبدگردانی کاهش ریسک سرمایهگذاری است. شرکتهای سبدگردان به جای اینکه همه پول را روی یک یا دو سهم بگذارند، آن را بین سهام مختلف پخش میکنند تا اگر قیمت یک سهم پایین آمد، کل سرمایه آسیب نبیند. این شرکتها در ازای این خدمات، معمولاً دو نوع کارمزد میگیرند؛ یک کارمزد ثابت حدود 1 تا 2 درصد و یک کارمزد متغیر که معمولاً 20 درصد از سودی است که بالاتر از سود سپرده بانکی به دست میآورند.

حداقل سرمایه برای سبدگردانی چقدر است؟
حداقل سرمایه برای سبدگردانی برای هر شرکت، متفاوت است. برخی از شرکتها با 500 میلیون تومان کار را شروع میکنند و برخی دیگر تا 5 میلیارد تومان را به عنوان حداقل سرمایه تعیین کردهاند. برای مثال، کارگزاری مفید حداقل سرمایه 5 میلیارد تومانی و سبدگردان بیدار حداقل سرمایه 500 میلیون تومانی را برای پذیرش مشتریان در نظر گرفتهاند. البته برخی از شرکتهای سبدگردان ابتدا یک جلسه مشاوره برگزار میکنند و بعد از آن حداقل مبلغ را اعلام میکنند.
شرکتهای بزرگ سبدگردانی در ایران
در حال حاضر سرمایه و دانش، سهم آشنا، آسمان، آبان، الماس، مدبر آسیا و مفید از بزرگترین شرکتهای سبدگردان ایراناند. در این میان سرمایه و دانش با حداقل سرمایه 200 میلیون تومان کمترین و مفید با 5 میلیارد تومان بیشترین حداقل سرمایه را برای شروع همکاری دارند.
نام شرکت | حداقل سرمایه | حداقل زمان قرارداد | کارمزد ثابت | کارمزد متغیر | خدمات شهرستان |
سرمایه و دانش | 200 میلیون تومان | 12 ماه | 1% | 20% | دارد |
سهم آشنا | 500 میلیون تومان | 12 ماه | 1% | 20% | دارد |
آسمان | 1 میلیارد تومان | 12 ماه | 1% | 20% | ندارد |
آبان | 1 میلیارد تومان | 12 ماه | 1% | 20% | ندارد |
الماس | 1 میلیارد تومان | 12 ماه | 1% | 20% | شرایط خاص |
مدبر آسیا | 1.5 میلیارد تومان | 12 ماه | 1% | 20% | شرایط خاص |
مفید | 5 میلیارد تومان | 12 یا 24 ماه | 1% | 20% بیشتر از نرخ پایه | اطلاعات موجود نیست |
سبدگردان سرمایه و دانش
سبدگردان سرمایه و دانش برترین شرکت سبدگردانی ایران است که با حداقل سرمایه 200 میلیون تومان کار را شروع میکند. این شرکت برای هر مشتری چند تحلیلگر حرفهای را به کار میگیرد که به صورت مداوم بازار را رصد کرده و فرصتهای مناسب سرمایهگذاری را شناسایی میکنند.
کارمزد این شرکت به دو بخش تقسیم میشود؛ یک درصد کارمزد ثابت و 20 درصد کارمزد متغیر از سود. قرارداد سبدگردانی در این شرکت 12 ماهه است و نکته جالب اینکه خدمات را در شهرستانها هم ارائه میدهد.
سبدگردان سهم آشنا
سبدگردان سهم آشنا با حداقل سرمایه 500 میلیون تومان کار میکند و هدفش کمک به سرمایهگذاران برای رسیدن به سود با کمترین ریسک است. این شرکت هم مانند سرمایه و دانش، یک درصد کارمزد ثابت و 20 درصد کارمزد متغیر از سود میگیرد.
قرارداد سهم آشنا 12 ماهه است و در شهرستانها هم خدمات ارائه میدهد. این شرکت با بهرهگیری از متخصصان حرفهای، سرمایهگذاران را در رسیدن به اهداف مالیشان راهنمایی میکند.
سبدگردان آسمان
سبدگردان آسمان از سال 1390 فعالیت خود را شروع کرده و با 10 سال سابقه درخشان، باتجربهترین شرکت این حوزه است. حداقل سرمایه برای شروع کار با این شرکت یک میلیارد تومان است و قراردادهایش 12 ماهه بسته میشود. این شرکت نیز کارمزد یک درصد ثابت و 20 درصد متغیر از سود دریافت میکند، اما خلاف دو شرکت قبلی در شهرستانها خدمات ارائه نمیدهد. آسمان قدیمیترین سبدگردان کشور است.
سبدگردان آبان
سبدگردان آبان از سال 1397 وارد بازار شده و فعالیت اصلیاش ارزیابی فرصتهای بازار و کمک به رشد سرمایه مشتریان است. این شرکت برای شروع همکاری به حداقل یک میلیارد تومان سرمایه نیاز دارد و مدت قراردادش 12 ماه است. کارمزد آبان هم مانند بقیه شرکتها یک درصد ثابت و 20 درصد از سود است. این شرکت خدمات شهرستانی ندارد، اما در تهران با تمرکز بر ارزشگذاری منصفانه و رشد مالی فعالیت میکند.

این مطلب را از دست ندهید: افزایش سرمایه چیست؟بررسی
سبدگردان الماس
سبدگردان الماس از سال 1394 با سرمایه ثبتی 12 میلیارد تومان شروع به کار کرد. برای شروع همکاری با الماس باید حداقل یک میلیارد تومان سرمایه داشت و قراردادها 12 ماههاند. کارمزد این شرکت هم یک درصد ثابت و 20 درصد از سود است. این شرکت در دو حوزه اصلی فعالیت میکند؛ سبدگردانی اختصاصی و مدیریت صندوقهای با درآمد ثابت و سهامی. ارائه خدمات در شهرستانها برای الماس شرایط خاص خودش را دارد و هر درخواست به صورت موردی بررسی میکنند.
سبدگردان مدبر آسیا
سبدگردان مدبر آسیا از سال 1398 وارد بازار شده و حداقل سرمایه مورد نیاز برای همکاری با این شرکت یک و نیم میلیارد تومان است. قراردادهای این شرکت 12 ماههاند و کارمزد آن شامل یک درصد ثابت و 20 درصد از سود است. تمرکز اصلی مشاوران مدبر آسیا روی سرمایهگذاری با بازده بالا و کاهش ریسک از دست دادن سرمایه است. این شرکت برای ارائه خدمات در شهرستانها شرایط خاصی دارد و هر مورد را جداگانه بررسی میکند.
سبدگردان مفید
سبدگردان مفید، بخشی از کارگزاری رتبه الف مفید، با حداقل سرمایه 5 میلیارد تومانی فعالیت میکند که این رقم بالاترین در میان سبدگردانهای کشور است. این شرکت قراردادهای یک یا دو ساله دارد و کارمزدش شامل یک درصد ثابت به علاوه درصدی از سود مازاد بر 20 درصد است. این سبدگردان برای هر مشتری یک معاملهگر اختصاصی و باتجربه تعیین میکند. پیش از عقد قرارداد نیز یک جلسه مشاوره برگزار میکند تا میزان ریسکپذیری و انتظارات سرمایهگذار را بررسی کند.
بهترین سبدگردان بورس چه شرکتی است؟
سبدگردان سرمایه، دانش و سهم آشنا جزو بهترینهای این حوزهاند. سبدگردان سرمایه و دانش با حداقل سرمایه 200 میلیون تومانی، پایینترین سقف ورود را دارد که این موضوع دسترسی بیشتری برای سرمایهگذاران فراهم میکند. این شرکت تیمی از تحلیلگران حرفهای را به کار گرفته که برای هر مشتری چندین تحلیلگر به صورت همزمان کار میکنند و فرصتهای سرمایهگذاری را رصد میکنند.
ساختار کارمزدی این شرکت هم منطقی است؛ یک درصد کارمزد ثابت و 20 درصد از سود مازاد. نکته مهمتر اینکه خدمات در شهرستانها هم ارائه میشود که این موضوع دسترسی سراسری را نشان میدهد. مدیریت سرمایه در این شرکت با توجه به اهداف مالی و میزان ریسکپذیری هر مشتری به صورت جداگانه پیش میرود.
کلاهبرداری در سبدگردانی بورس: از واقعیت تا شایعه؟
بازار بورس به دلیل گردش مالی بالا همیشه هدف کلاهبرداران بوده است. کلاهبرداری در سبدگردانی به دو شکل اصلی اتفاق میافتد. حالت اول زمانی است که یک شخص حقیقی با گرفتن نام کاربری و رمز عبور حساب بورسی افراد، به صورت غیرقانونی اقدام به خرید و فروش سهام میکند. حالت دوم مربوط به شرکتهایی است که بدون مجوز رسمی از سازمان بورس، فعالیت سبدگردانی انجام میدهند. این افراد معمولاً از طریق شبکههای اجتماعی و با وعده سودهای کلان، افراد را جذب میکنند.
کلاهبرداران از روشهای مختلفی برای تخلف استفاده میکنند. جذب سرمایه برای پروژهسازی و بالا بردن مصنوعی قیمت سهام، خالی کردن سهم و انتقال زیان به حساب سرمایهگذار، سیگنال فروشی غیرقانونی، سوءاستفاده از اطلاعات حساب افراد، و دریافت کارمزدهای غیرمتعارف از شگردهای رایج کلاهبرداران است. نکته مهم این است که در سبدگردانیهای غیرقانونی، مسئولیت تمام تخلفات احتمالی از جمله پولشویی و معاملات غیرقانونی به عهده سرمایهگذار است و فرد کلاهبردار از نظر قانونی مسئولیتی ندارد.

آیا می توانید سبدگردانی را شخصی هم انجام دهید؟
طبق قوانین سازمان بورس، فقط شرکتهای حقوقی که مجوز رسمی دارند میتوانند کار سبدگردانی را انجام دهند. سبدگردانی شخصی که در آن یک فرد با گرفتن نام کاربری و رمز عبور حساب بورسی دیگران اقدام به خرید و فروش سهام میکند، کاملاً غیرقانونی است. این نوع سبدگردانی نه تنها مجوز ندارد؛ بلکه تمام مسئولیتهای قانونی آن هم به عهده صاحب حساب است و در صورت هرگونه تخلف یا کلاهبرداری، فرد سبدگردان شخصی هیچ مسئولیتی ندارد.
اصولاً دادن نام کاربری و رمز عبور حساب بورسی به دیگران بسیار خطرناک است. این اطلاعات حکم کلید گاوصندوق را دارد و نباید در اختیار هیچ شخصی قرار بگیرد. در سبدگردانی قانونی، یک قرارداد رسمی بین سرمایهگذار و شرکت سبدگردان بسته میشود، یک شخص به عنوان امین بر کار نظارت میکند و سازمان بورس هم به طور مستمر بر عملکرد شرکتهای سبدگردان نظارت دارد. اما در سبدگردانی شخصی هیچکدام از این نظارتها و تضمینها وجود ندارد.
آیا سبدگردانی سود تضمینی دارد؟
شرکتهای سبدگردان از نظر قانونی اجازه تضمین سود را ندارند و هر شرکتی که چنین ادعایی کند، خلاف مقررات سازمان بورس عمل کرده است. دلیل این موضوع هم روشن است؛ چون پرتفوی هر سرمایهگذار بر اساس میزان ریسکپذیری و اهداف مالی او تشکیل میشود، نمیتوان یک سود ثابت را برای همه در نظر گرفت.
البته اغلب سبدگردانها سودی معادل نرخ سود سپرده بانکی را به عنوان کف بازدهی در نظر میگیرند و کارمزد خود را از مازاد این سود برمیدارند؛ به این صورت که تا بازدهی 20 درصد، کارمزد ثابت یک درصدی میگیرند و از سود بالاتر از 20 درصد، یک پنجم آن را به عنوان کارمزد متغیر دریافت میکنند.
یک سرمایهگذار برای انتخاب سبدگردان مناسب باید به چند نکته کلیدی توجه کند؛ اول اینکه شرکت حتماً مجوز رسمی از سازمان بورس داشته باشد، دوم اینکه متناسب با میزان سرمایهاش یک شرکت را انتخاب کند و سوم اینکه به پوشش جغرافیایی و خدمات شرکتها توجه کند. بر اساس دادههای موجود، شرکت سرمایه و دانش و سهم آشنا با داشتن پایینترین حداقل سرمایه، پوشش خدمات در شهرستانها، و تیم تحلیلی قوی، جزء بهترین گزینههاست.