انواع رنگ الماس و معرفی با ارزش‌ترین آن‌ها

وقتی از الماس صحبت می‌کنیم، اغلب تصویری از یک سنگ شفاف، سخت و بی‌رنگ در ذهن ما شکل می‌گیرد، اما آیا می‌دانستید که مادر طبیعت الماس‌ها را در رنگ‌های متنوع و خیره‌کننده هم به وجود آورده است؟ رنگ‌های چشم‌نوازی که می‌توانید ساعت‌ها به آن خیره شوید. از زرد گرم و صورتی رمانتیک گرفته تا آبی آرامش‌بخش و حتی سبز چشم‌نواز، هر رنگ الماس یک داستان خاص را روایت می‌کند. قصد داریم بهترین رنگ الماس و لیست گران‌قیمت‌ترین آن‌ها را به شما معرفی کنیم. همراه ما باشید تا با این سنگ جادویی بیشتر آشنا شوید.

الماس بی‌رنگ و درجه‌بندی آن

همانطور که اشاره کردیم، الماس‌ها طیف رنگی گسترده‌ای دارند و درجه سختی آن‌ها نیز متفاوت است. به دلیل تنوع در رنگ و درجه‌بندی، از سنگ‌های قیمتی به‌شمار می‌روند. در واقع می‌توانیم بگوییم ارزش قیمتی الماس را با توجه به رنگ و سختی آن تعیین می‌کنند. الماس‌ها بر اساس رنگ به دو گروه اصلی تقسیم می‌شوند؛ الماس‌های بی‌رنگ (Colorless Diamonds) و الماس‌های رنگی (Fancy Colored Diamonds).

ابتدا الماس‌های بی‌رنگ را بررسی می‌کنیم که اغلب آن‌ها را به‌عنوان الماس‌های کلاسیک می‌شناسیم. این نوع الماس‌ها به دلیل شفافیت و خلوص نوری، بهترین نوع الماس‌اند. موسسه گوهرشناسی آمریکا (GIA) این نوع الماس‌ها را بر اساس حروف D تا Z دسته‌بندی می‌کند. درجه D بی‌رنگ‌ترین و شفاف‌ترین الماس‌ها هستند و هر چه به حرف Z نزدیک شویم، درجه شفافیت آن الماس‌ها کاهش می‌یابند.

درجه‌بندی انواع رنگ الماس‌

درجه‌بندی رنگ الماس‌ها به ترتیب از D تا Z است. این مقیاس را بر اساس میزان بی‌رنگ بودن و خلوص الماس‌ها تعیین می‌کنند. بی‌شک هر چه از درجه D به Z حرکت کنیم، الماس‌ها ارزش کمتری خواهد داشت.

D-F: کاملا بی‌رنگ (Colorless)

D: این درجه شامل الماس‌های بسیار نادر و بی‌رنگ‌ است. در این الماس‌ها هیچ رنگ زرد یا قهوه‌ای نمی‌بینید؛ چرا که آن‌ها شفافیت و درخشش بسیار بالایی دارند. درجه D خالص‌ترین دسته الماس است.

E: این دسته از الماس‌ها تقریبا بی‌رنگ‌اند و تفاوت آن‌ها با درجه D فقط در زیر میکروسکوپ توسط متخصصان قابل تشخیص است. این نوع الماس هم جلوه‌ای بسیار شفاف و درخشان دارد.

F: الماس‌های درجه F هم بی‌رنگ‌اند اما نشانه‌های جزئی رنگ در آن‌ها وجود دارد که فقط تحت بررسی دقیق توسط افراد متخصص قابل مشاهده است. این گروه از الماس‌ها همچنان بسیار باارزش و شفاف‌اند.

G-J: تقریبا بی‌رنگ (Near Colorless)

G: الماس‌های این گروه از نظر ظاهری، درخشش بالایی دارند و در نور طبیعی تقریبا بی‌رنگ به نظر می‌رسند، اما در نور مصنوعی و با بررسی دقیق، کمی رنگ زرد یا خاکستری در آن‌ها قابل مشاهده است.

H: این مجموعه الماس‌ها، همچنان گزینه‌ای ارزشمند هنگام خرید سنگ‌های قیمتی‌اند. تغییرات رنگی در این گروه نسبت به درجات بالاتر اندک است و هنگام مقایسه با سایر الماس‌ها درجات بالاتر، احتمالا کمی زردی در آن ببینید. این درجه الماس‌ها معمولا برای تراش‌های بزرگ نیز مناسب‌اند. 

I-J: در این گروه از الماس‌ها می‌توانید مقداری رنگ زرد یا گرما را با تاباندن نور شدید در آن تشخیص دهید. بااین‌حال، همچنان گزینه‌ای جذاب است و قیمت مناسب‌تری دارد.

الماس هم گواهینامه دارد؟! معرفی گواهینامه GIA الماس

K-M: رنگ زرد کمرنگ (Faint Yellow)

این الماس‌ها به‌وضوح رنگ زرد کمرنگی دارند. اگرچه شفافیت خود را حفظ می‌کنند، اما ارزش آن‌ها به نسبت درجات بالاتر کمتر است. این درجات بیشتر برای طرح‌های خاص یا بودجه‌های محدود مناسب‌اند.

N-R: رنگ زرد روشن (Very Light Yellow)

در این درجات، رنگ زرد به‌شدت قابل مشاهده است، به‌ویژه در سایزهای بزرگ‌تر که تشخیص رنگ در آن‌ها می‌تواند آسان‌تر باشد. این الماس‌ معمولا انتخاب افرادی است که به دنبال قیمتی مناسب‌‌اند.

S-Z: رنگ زرد تا قهوه‌ای روشن (Light Yellow to Brown)

رنگ زرد یا قهوه‌ای در این درجات کاملا مشهود است. به این الماس‌ها کمتر توجه می‌شود و معمولا برای استفاده در جواهرات لوکس انتخاب مناسبی نیستند.

الماس‌های رنگی یا فانتزی (Fancy Colored Diamonds)

الماس‌های رنگی به دلیل کمیاب بودن و جذابیت منحصر‌به‌فردشان بسیار ارزشمندند. جالب است بدانید این رنگ‌ها به خاطر وجود عناصر خاص یا شرایط محیطی ویژه هنگام تشکیل الماس به وجود می‌آیند.

الماس صورتی

الماس صورتی زیبایی خیره‌کننده‌ای دارد و از آنجا که بسیار نادر است، برای داشتن آن باید خیلی خوش‌شانس باشید.

الماس آبی

رنگ چشم‌نواز الماس آبی به خاطر وجود عنصر بور (Boron) در آن است. الماس‌های آبی هم مانند الماس مشهور «هوپ»، کمیاب و گران‌قیمت‌اند.

الماس زرد

ترکیب نیتروژن موجود در ساختار الماس این رنگ را ایجاد می‌کند. الماس زرد، به‌خصوص نوع «زرد قناری»، درخشش گرم و دلپذیری دارد. همینطور نسبت به سایر رنگ‌ها، مقرون‌به‌صرفه‌تر است.

الماس سبز

تابش طبیعی اشعه‌های رادیواکتیو است که الماس‌های سبز رنگ را به‌وجود می‌آورد. البته امکان تابش این نوع اشعه‌ها در آزمایشگاه نیز وجود دارد. اما الماس‌های سبز رنگی که به‌صورت طبیعی به‌وجود آمده‌اند، بسیار کمیاب‌اند.

الماس قرمز

کمیاب‌ترین رنگ دنیای الماس‌ها قرمز است. الماس‌های قرمز به دلیل ظاهر شگفت‌انگیز و رنگ چشم‌نوازشان، قیمت‌هایی نجومی دارند.

الماس سیاه

الماس سیاه نوعی از الماس‌های نادر و خاص است که به دلیل رنگ تیره و مات خود، ظاهری منحصربه‌فرد دارد. رنگ سیاه این سنگ به‌خاطر ترکیب کربن و گرافیت در ساختارش است. از الماس سیاه به‌دلیل ظاهر خاص و جذابیت بصری در طراحی جواهرات استفاده می‌کنند. این نوع الماس معمولا ارزش کمتری نسبت به الماس‌های سفید و رنگی دارد، اما به دلیل کمیابی و کاربرد در طراحی‌های مدرن، طرفداران خاص خود را دارد.

تفاوت بین ارزش الماس‌های بی‌رنگ و رنگی

آیا تفاوتی بین الماس‌های بی‌رنگ و الماس‌های رنگی وجود دارد؟ بله! در ادامه تفاوت‌هایشان را گفته‌ایم:

• الماس‌های بی‌رنگ: ارزش این الماس‌ها بر اساس نزدیکی به شفافیت کامل (درجه D) تعیین می‌شود. هرچه خلوص الماس بیشتر باشد و کمتر رنگ زرد یا قهوه‌ای در آن باشد، ارزش الماس بالاتر است.
• الماس‌های رنگی: در الماس‌های رنگی، شدت و خلوص رنگ تعیین‌کننده ارزش است. رنگ‌های نادر مانند صورتی، آبی و قرمز ارزش بیشتری دارند. 

کدام رنگ الماس با ارزش‌ترین است؟

همانطور که اشاره کردیم ارزشمندترین رنگ الماس‌ را بر اساس درجه سخی و کمیابی آن تعیین می‌کنند. در میان انواع رنگ‌های الماس، رنگ قرمز بسیار نادر و کم‌نظیر است. رنگ‌های صورتی، آبی، سبز و سیاه هم در لیست ارزشمندترین الماس‌ها قرار دارند.  نگاهی به لیست گران قیمت‌ ترین الماس‌‎‌های دنیا بیندازیم:

• الماس کوه نور ارزش غیر قابل تعیین؛
• الماس کالیان – ۴۰۰ میلیون دلار؛
• الماس هُوپ – ۳۵۰ میلیون دلار؛
• الماس سنتنیری دِ بیرز – ۱۰۰ میلیون دلار و بیشتر؛
• الماس صورتی استار – ۷۱/۵ میلیون دلار؛
• الماس رجن – ۶۰ میلیون دلار و بیشتر؛
• الماس ویلیامسون پینک استار – ۵۷/۷ میلیون دلار؛
• الماس اوپنهایمر بلو – ۵۷/۵ میلیون دلار؛
• الماس بلو دِ بیرز – ۵۷/۴ میلیون دلار؛
• الماس گراف لسدی لا رونا – ۵۳ میلیون دلار.

بهترین نوع الماس

دیدیم که ارزشمندی الماس‌ها را بر چه اساسی می‌سنجند. با دانستن این موضوع، به نظر شما بهترین نوع الماس کدام است؟ شاید بتوانیم بگوییم که بهترین نوع الماس همانی است که متناسب با بودجه شماست. اما سوای این موضوع این چهار ویژگی اصلی در بهترین بودن الماس تاثیرگذارند:

• رنگ؛
• درجه سختی؛
• شفافیت؛
• برش.

پس می‌توانیم بگوییم که بهترین نوع الماس‌ها، آن‌هایی‌اند که شفافیت و درجه سختی بالایی دارند؛ یعنی الماس‌های با درجه D تا F. از طرفی کمیاب بودن رنگ الماس نیز نشانی از برتری آن نسبت به سایر رنگ‌هاست. همانطور که اشاره کردیم رنگ‌های قرمز، صورتی، آبی و سبز ارزش بالاتری دارند. انتخاب بهترین الماس بستگی به ترکیب این ویژگی‌ها و سلیقه شخصی شما دارد.

 تشخیص سنگ الماس خام

شاید تشخیص الماس خام از دیگر سنگ‌های قیمتی یا مواد معدنی کمی دشوار باشد، زیرا این سنگ ارزشمند در حالت خام، ظاهری مشابه با سایر سنگ‌ها دارد. با این حال راه های تشخیص سنگ الماس خام را در ادامه بررسی می‌کنیم. 

سختی و مقاومت در برابر خراش

الماس سخت‌ترین ماده طبیعی شناخته‌شده در جهان است. یکی از راه‌ها برای آزمایش این ویژگی، کشیدن یک خط بر روی شیشه برای بررسی سختی آن است؛ الماس به‌راحتی شیشه را خط می‌اندازد.

درخشندگی و شکست نور

الماس خام به خودی خود درخشندگی بالایی ندارد، اما اگر به‌درستی برش داده شود، نور را به طور شگفت‌انگیزی منعکس می‌کند. عبور نور خورشید از الماس درخشش متمایزی دارد و یکی از روش‌های تشخیص سنگ الماس خام است. بنابراین، حتی در حالت خام، نور را به‌طور متفاوتی نسبت به سایر سنگ‌ها بازتاب می‌کند.

آزمایش مه (بخار دهان)

برای شناسایی الماس اصل، می‌توانید از آزمون مه یا بخار دهان استفاده کنید. کافی است روی سطح سنگ نفس بدمید، مشابه بخار کردن روی آینه. اگر سنگ الماس باشد، بخار به سرعت (کمتر از ۱ ثانیه) از بین می‌رود، زیرا الماس رسانایی حرارتی بالایی دارد و گرما را سریع منتقل می‌کند. اما اگر بخار برای چند ثانیه باقی بماند، احتمالا سنگ شما الماس نیست.

آزمایش رسانایی و حرارت

همانطور که اشاره کردیم، الماس به دلیل رسانایی حرارتی بسیار بالا، می‌تواند حرارت را به سرعت از خود عبور دهد. برای انجام این تست، یک دستگاه تستر حرارتی الماس (Diamond Tester) لازم است. نوک دستگاه را روی سطح سنگ قرار دهید و با اندازه‌گیری سرعت انتقال حرارت، تشخیص دهید که آیا سنگ شما الماس است یا خیر.

بررسی ناخالصی‌ها با لوپ یا میکروسکوپ

الماس‌های طبیعی به دلیل فرایندهای تشکیل در دل زمین، ناخالصی‌هایی دارند که با لوپ ۱۰ برابری یا میکروسکوپ قابل مشاهده‌اند. این ناخالصی‌ها به شکل لکه‌ها یا حباب‌های ریز در داخل سنگ دیده می‌شوند. در مقابل، الماس‌های مصنوعی معمولا بی‌نقص‌اند یا ناخاصلی‌های بسیار کم و مشخصی دارند. این یک روش دستی دقیق‌ برای بررسی الماس اصل است.

وزن سنگ

الماس نسبت به بسیاری از سنگ‌ها و مواد معدنی دیگر، وزن بیشتری دارد. این ویژگی می‌تواند به تشخیص الماس خام از سنگ کمک کند. به‌طورکلی، سنگ‌هایی که مشابه الماس‌اند، باید وزن کمتری داشته باشند.

تست زیر نور UV

بسیاری از الماس‌های طبیعی، تحت تابش نور فرابنفش (UV)، تشعشعات فلورسانس آبی رنگ از خود نشان می‌دهند. برای انجام این تست، کافی است الماس را زیر یک منبع نور UV قرار دهید و به دقت واکنش آن را مشاهده کنید. اگر سنگ درخششی آبی داشت، به احتمال زیاد الماس اصل است، اما نبودن این ویژگی نیز تقلبی بودن سنگ را ثابت نمی‌کند، زیرا همه الماس‌ها فلورسانس ندارند.

تست غوطه‌وری در آب

الماس به دلیل چگالی بالا، به سرعت در آب فرو می‌رود. برای این آزمایش، سنگ را به‌آرامی درون یک لیوان آب بیندازید. اگر سنگ خیلی زود به کف لیوان رفت، ممکن است الماس باشد؛ اما اگر روی سطح باقی ماند یا به‌آرامی فرو رفت، احتمالا سنگ تقلبی یا نوع دیگری از مواد معدنی است. این روش برای شناسایی اولیه و بدون ابزار تخصصی بسیار کاربردی است.

بررسی توسط آزمایشگاه‌های معتبر

اگر پس از آزمایش‌های ابتدایی همچنان شک دارید، بهترین روش این است که سنگ را برای بررسی دقیق‌تر به آزمایشگاه‌های معتبر ارسال کنید. این آزمایشگاه‌ها با استفاده از تجهیزات پیشرفته، مانند دستگاه‌های سیستم طیف‌سنجی، می‌توانند الماس واقعی را از دیگر سنگ‌ها شبیه‌سازی‌شده تشخیص دهند.

الماس‌ها با تنوع رنگی خیره‌کننده خود، از بی‌رنگ‌ترین تا نادرترین رنگ‌های صورتی، آبی و قرمز جلوه‌ای خاص به جهان سنگ‌های قیمتی بخشیده‌اند. هر رنگ داستان و ارزش خاص خود را دارد، اما با این حال ارزشمندترین نوع الماس، بی‌رنگ‌ترین و شفاف‌ترین آن‌هاست. انتخاب الماس مناسب به سلیقه، هدف و بودجه شما بستگی دارد. در نهایت، امیدواریم اطلاعات این مقاله برایتان مفید واقع شده باشد. 

سوالات متداول