توسط : به گزارش بخش خبری گلدیکا، در روزهای آغازین دولت چهاردهم، «انتقال پایتخت» به‌عنوان راهکاری مهم برای حل بحران‌های تهران دوباره در کانون توجه قرار گرفت. مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور، با اشاره به تهدیداتی چون فرونشست زمین، آلودگی هوا، کمبود منابع آبی و خطر زلزله، ادامه نقش تهران به‌عنوان مرکز سیاسی و اقتصادی را غیرممکن دانست و بر ضرورت جابه‌جایی مرکزیت کشور تاکید کرد.
در ادامه این نگاه، انتصاب محمدرضا عارف به‌عنوان مسئول مطالعات طرح انتقال پایتخت نشان داد که دولت عزم خود را برای پیشبرد این طرح جزم کرده است. عارف در دیدار با نمایندگان جنوب کشور اعلام کرد که مطالعات اولیه آغاز شده و باید نگاهی راهبردی به آینده تهران داشت.
موافقان این ایده، از جمله رئیس‌جمهور و زلزله‌شناسانی چون دکتر مهدی زارع، معتقدند وضعیت بحرانی تهران از نظر زیست‌محیطی، امنیت شهروندان و زیرساخت‌ها را به‌شدت تهدید می‌کند. آمارهای رسمی حاکی از فرونشست ۳۰ تا ۴۰ سانتی‌متری سالانه در برخی مناطق تهران است که به گفته متخصصان، هشداری جدی برای زیرساخت‌های حیاتی شهر محسوب می‌شود.
در مقابل، برخی کارشناسان از جمله علی اعطا، عضو پیشین شورای شهر تهران و پژوهشگر دانشگاه استراسبورگ، این طرح را عجولانه و فاقد پشتوانه علمی کافی می‌دانند. او بر این باور است که انتقال پایتخت، مشکلات تهران را به جای حل، صرفاً به منطقه‌ای دیگر منتقل خواهد کرد. به گفته وی، با توجه به ریشه‌دار بودن پایتختی تهران در سه دوره تاریخی قاجار، پهلوی و جمهوری اسلامی و شکل‌گیری زیرساخت‌های گسترده، جابه‌جایی مرکز سیاسی کشور بسیار پرهزینه و پیچیده خواهد بود. همچنین، بررسی‌های پیشین مانند گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس در سال ۱۳۹۷ نیز بر همین نکته تاکید داشته‌اند.
برخی دیگر از صاحب‌نظران نیز معتقدند که تهران با مجموعه‌ای از بحران‌های چندلایه همچون رشد جمعیت، ساخت‌وسازهای بی‌رویه، کمبود منابع و نبود مدیریت یکپارچه شهری مواجه است. به عقیده آنان، راه‌حل نه در ترک پایتخت، بلکه در اصلاحات عمیق ساختاری، زیربنایی و زیست‌محیطی نهفته است.
تجربه کشورهای مختلف نیز نشان داده که حتی پس از انتقال پایتخت، شهر قدیمی همچنان نقش محوری خود را حفظ کرده و بار جمعیتی آن کاهش چشمگیری نمی‌یابد؛ مگر با اجرای هم‌زمان اصلاحات اساسی در زمینه‌هایی چون حمل‌ونقل، زیرساخت و محیط‌زیست.
در همین راستا، فرهاد طالبیان، استاد دانشگاه، با نگاهی به آینده ۱۵ ساله تهران، پیشنهاد می‌دهد که به جای تکیه صرف بر انتقال سیاسی، باید با کمک فناوری‌های نوین، مدیریت منابع و مقاوم‌سازی شهری، تهران را به شهری پایدار و زیست‌پذیر تبدیل کرد.
منبع: اقتصادآنلاین
"
