توسط : بازارهای مالی چیزی شبیه به زندگی هستند. وجه اشتراک‌شان هم این است: مسئولیت تصمیماتی که می‌گیرید؛ تمام و کمال به عهده شماست! این مسئله، ماجرا را کمی ترسناک می‌کند. اما آگاهی؛ پادزهر ترس است. سود چه تعریفی دارد؟ چه نوع سودی می‌تواند شما را به هدف‌تان برساند؟ در این مطلب قصد داریم شما را با انواع سود در بازارهای مالی آشنا کنیم. از سود سرمایه‌ای گرفته تا سود تضمینی و مشارکتی، هرکدام دنیای متفاوتی دارند. شناخت این موارد، می‌تواند مسیر سرمایه‌گذاری شما را به طرز چشم‌گیری تغییر دهد.
آشنایی با مفهوم سود
سود در بازارهای مالی به معنای بازدهی یا افزایش ارزش سرمایه در یک معامله است. سود می‌تواند در اشکال گوناگونی ظاهر شود. افزایش قیمت یک دارایی مانند طلا یا واریز مبلغی اضافه به حساب بانکی را، از اشکال ارائه سود می‌دانیم.
در بازارهای مالی، سود همیشه هدف اصلی سرمایه‌گذاران است. میزان سود به عوامل مختلفی از جمله نوع دارایی، مدت زمان سرمایه‌گذاری، استراتژی معامله‌گر و شرایط اقتصادی بستگی دارد. شناخت انواع مختلف سود، دید بازتری را نسبت به فرصت‌ها و ریسک‌ها به شما می‌دهد. در نهایت می‌توانید استراتژی مناسب‌تری را برای رسیدن به اهداف مالی‌تان انتخاب کنید.
سود ساده و سود مرکب چیست؟
در بازارهای مالی، دو نوع سود مهم وجود دارد. شناخت این سودها برای سرمایه‌گذاران ضروری است: سود ساده و سود مرکب.
سود ساده، سودی است که تنها به اصل سرمایه تعلق می‌گیرد. این سود در هر دوره، مبلغ ثابتی را به سرمایه اولیه می‌افزاید. بنابراین سود را بر اساس همان سرمایه اولیه محاسبه کرده و مبلغ سود را به اصل سرمایه اضافه نمی‌کنند.
سود مرکب به شکل متفاوتی عمل می‌کند. در این نوع، سود به اصل سرمایه و سود دوره‌های قبلی تعلق می‌گیرد. یعنی با گذشت زمان، سود مرکب به شکل تصاعدی افزایش پیدا می‌کند. زیرا در هر دوره، سود جدیدی را بر اساس اصل سرمایه اضافه می‌کند.
تفاوت اصلی این دو در سرعت رشد سرمایه است. به طور کلی سود مرکب به‌مرور زمان اثر بیشتری داشته و بازدهی بیشتری را به سرمایه‌گذار می‌دهد.
انواع سود در بازارهای مالی
اشکال سود در بازارهای مالی بسیار متنوع‌اند. شناخت انواع سود، به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا روش‌های مختلف بازدهی را یاد بگیریند. در نتیجه سود متناسب با اهداف خود را انتخاب کنند.
سود سرمایه‌ای
تفاوت بین قیمت خرید و فروش یک دارایی، سود سرمایه‌ای را ایجاد می‌کند. این نوع سود زمانی به‌دست می‌آید که ارزش یک دارایی با گذشت زمان بیشتر شود. در نتیجه سرمایه‌گذار می‌تواند آن را به مبلغی بالاتر از قیمت خرید بفروشد. فرض کنید شخصی در ابتدا یک سهم را به قیمت ۵۰ هزار تومان می‌خرد. پس از مدتی، قیمت سهم به ۷۰ هزار تومان می‌رسد. در این حالت، سود سرمایه‌ای معادل ۲۰ هزار تومان برای هر سهم است.
سود نقدی
سود نقدی یا تقسیمی، سهمی‌ست که شرکت‌ها پس از کسب سود، به سهام‌داران خود پرداخت می‌کنند. این سود را اغلب به‌صورت دوره‌ای ( ماهانه، سالانه و …) تقسیم می‌کنند. به عنوان مثال، شرکتی در پایان سال به ازای هر سهم، مبلغ ۵۰۰ تومان سود را اعلام می‌کند. در این حالت سهام‌داران این شرکت، سود نقدی خود را متناسب با تعداد سهام‌شان دریافت خواهد کرد.
سود مرکب
همان‌طور که اشاره شد؛ در سود مرکب علاوه بر سرمایه اولیه، سود دوره‌های قبلی نیز دخالت دارند. این نوع سود، سرمایه را سریعتر رشد می‌دهد. در این حالت فردی ۱۰ میلیون تومان را با سود سالانه ۱۰ درصد سرمایه‌گذاری می‌کند. سود او در سال اول ۱ میلیون تومان است. اما در سال دوم، سود ۱۰ درصدی بر روی ۱۱ میلیون تومان (سرمایه اولیه + سود سال قبل)، سرمایه‌اش را به ۱.۱ میلیون تومان افزایش می‌دهد.
سود تضمینی
در قراردادها یا طرح‌های سرمایه‌گذاری معین از ابتدا سود تضمینی را تعیین می‌کنند. این سود تحت هیچ شرایطی تغییر نکرده و برای کسانی که ریسک‌پذیری پایینی دارند، مناسب است. بانکی را در نظر بگیرید که در یک طرح سپرده‌گذاری، سود سالانه ۱۵ درصدی تضمینی را پیشنهاد می‌دهد. در این حالت، سرمایه‌گذار با اطمینان از دریافت این نرخ سود، پول خود را به بانک می‌سپارد.
سود مشارکتی
سود مشارکتی سودی‌ست که به نسبت مشارکت سرمایه‌گذار و سودآوری طرح، بین او و شرکت تقسیم می‌شود. در این حالت، میزان سود بسته به عملکرد متغیر است. به عنوان مثال، شرکتی طرح تولید جدیدی را آغاز می‌کند. این شرکت به سرمایه‌گذاران قول می‌دهد که بخشی از سود پروژه را بر اساس میزان سرمایه‌گذاری‌شان تقسیم کند. سود واقعی بر اساس سودآوری پروژه و میزان سهم هر سرمایه‌گذار به او تعلق می‌گیرد.
سود علی‌الحساب
سود علی‌الحساب را به عنوان سود موقتی می‌شناسند. این سود را در طول دوره مالی به سرمایه‌گذار پرداخت می‌کنند. در پایان دوره، محاسبه نهایی سود را انجام داده و تعدیلات لازم را اعمال می‌کنند. بانکی را در نظر بگیرید که سودی ماهانه را به سپرده‌ها می‌پردازد. این بانک سود پرداختی را به‌صورت علی‌الحساب محاسبه کرده و در پایان سال، براساس عملکرد واقعی خود، محاسبه دقیق انجام می‌دهد. بنابراین ممکن است بخشی از سود را از سرمایه‌گذار پس بگیرد!
جمع‌بندی
سود در بازارهای مالی با تنوع گسترده‌ای همراه است. انتخاب هر نوع از سود به اهداف سرمایه‌گذاری، ریسک‌پذیری، و مدت سرمایه‌گذاری بستگی دارد. اشکال متنوع سود، ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارشته و مناسب شرایط مختلف سرمایه‌گذاری هستند. این آشنایی به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا بر اساس نیازها و اهداف مالی خود، بهینه‌ترین انتخاب‌ها را داشته باشند.
سوالات متداول
سود مرکب چیست و چه تفاوتی با سود ساده دارد؟
سود مرکب، سودی است که به سرمایه اولیه و سودهای قبلی اضافه می‌شود و در دوره‌های بعدی بر اساس مجموع جدید محاسبه می‌گردد.
سود علی‌الحساب چگونه پرداخت می‌شود؟
سود علی‌الحساب را به‌صورت دوره‌ای( ماهانه، فصلی و …) پرداخت می‌کنند. اما محاسبات نهایی برای پیدا کردن سود خالص را در پایان دوره مالی انجام می‌دهند.
"
