احساسات در بازارهای مالی، نقش مهمی در موفقیت یا شکست معاملهگران دارند. معاملات احساسی میتوانند به سرعت سرمایه را از بین ببرند. اما با شناخت دامهای عاطفی و رعایت اصول اساسی، میتوانید از این مشکلات دوری کنید. کلید موفقیت در این است که قبل از هر معامله احساسات خود را بشناسید، یک استراتژی دقیق بیچنید و به آن پایبند بمانید، مدیریت ریسک را جدی بگیری. همچنین همیشه به یاد داشته باشید که معاملات احساسی اغلب زمانی رخ میدهند که از برنامه خود خارج میشوید.
معاملات احساسی به چه معناست؟
معاملات احساسی یعنی به جای اینکه با برنامه و منطق در بازار معامله کنیم، بر اساس احساساتمان تصمیم میگیریم. معاملات احساسی درست زمانی اتفاق میافتد که ترس، طمع، اضطراب و پشیمانی بر ما غلبه میکنند و به جای اینکه خوب فکر کنیم و طبق برنامه پیش برویم، هیجانی عمل میکنیم.

احساسات باعث میشوند که وقتی بازار رو به بالاست، بیش از اندازه خرید کنیم یا در قیمتهای بالا وارد بازار شویم. از آن طرف، وقتی بازار پایین میآید، ترس و دلهره، ما را به سمت فروش سرمایه با ضرر زیاد و بدون فکر کردن سوق میدهد. این جور معامله کردن معمولاً کار دستمان میدهد. در کل، از هر ۱۰۰ نفر که تازه وارد بازار میشوند، ۷۰-۷۵ نفر در سال اول به خاطر تصمیمهای احساسی ضرر میکنند.
دام های عاطفی در چرخه بازار را میشناسید؟
دامهای عاطفی نقش مهمی در تصمیمگیریهای معاملهگران دارند. معاملات احساسی معمولا زمانی رخ میدهند که معاملهگران در یکی از این دامها گرفتار میشوند. هر فاز در چرخه بازار، احساسات خاص خود را دارد و معاملهگران باید این احساسات را بشناسند تا دچار آن نشوند. برای نمونه، در اوج بازار طمع و در کف بازار ترس غلبه میکند.
فاز بازار | دام عاطفی | رفتار رایج |
اوج بازار | طمع | خرید بیش از حد و برنداشتن سود |
کف بازار | ترس | فروش در ضرر و خروج زودهنگام |
روند صعودی | خوشبینی بیش از حد | افزایش ریسک و اهرم معاملاتی |
روند نزولی | ناامیدی | رها کردن استراتژی و معاملات انتقامی |
نوسانی | سردرگمی | معاملات پی در پی و بدون برنامه |
دامهای عاطفی مهم در چرخه بازار را در ادامه بخوانید:
- طمع: معاملهگران در فاز صعودی بازار، حریص میشوند و بیش از توان خود معامله میکنند. آنها سودهای کوچک را برداشت نمیکنند و منتظر سودهای بزرگتر میمانند.
- ترس: در فاز نزولی، ترس از ضرر بیشتر باعث میشود معاملهگران در بدترین زمان ممکن از بازار خارج شوند. آنها حتی موقعیتهای خوب خرید را هم از دست میدهند.
- خوشبینی افراطی: معاملهگران در روند صعودی فکر میکنند همه چیز همیشه خوب پیش خواهد رفت. این اتفاق یعنی اینکه آنها ریسکهای بزرگ را میپذیرند.
- ناامیدی: معاملهگران در روند نزولی امید خود را از دست میدهند و دست به معاملات انتقامی میزنند تا ضررهای خود را جبران کنند.
- سردرگمی: تریدرها در بازار نوسانی نمیدانند باید چه کاری انجام دهند. این حالت یعنی مدام وارد و خارج میشوند و باید هزینههای معاملاتی بالایی بپردازند.

این مطلب را از دست ندهید: کاربرد شاخص ترس و طمع در بازارهای مالی چیست؟
۶ راه کنترل احساسات در ترید
برای موفقیت در بازارهای مالی و دوری از معاملات احساسی، باید احساسات خود را بشناسید و آنها را مدیریت کنید. با داشتن برنامه معاملاتی دقیق و پایبندی به قوانین مدیریت ریسک، میتوانید جلوی این معاملات احساسی را بگیرید و در بلندمدت به سوددهی برسید.

آگاهی از احساسات خود قبل از شروع معامله
قبل از انجام هر معامله باید ۱۵ دقیقه به خود زمان بدهید و احساساتتان را بررسی کنید. معاملات احساسی اغلب زمانی رخ میدهند که از وضعیت روحی خود آگاه نیستیم. در دفترچهای بنویسید امروز چه احساسی دارید، آیا خوب خوابیدهاید، استرس دارید یا عصبانیاید. اگر حال خوبی ندارید، در آن روز را معامله نکنید.
هر روز صبح ۵ دقیقه چشمها را ببندید و برای کاهش استرس و افزایش تمرکز در معاملات، ۱۰ نفس عمیق بکشید. در طول روز هر ۲ ساعت یکبار به احساسات خود توجه کنید. اگر متوجه شدید ترس یا طمع دارید، معامله را متوقف کنید. در روزهایی که معاملات احساسی زیاد میشوند، معمولا قبلش نشانههایی وجود دارد که باید به آنها توجه کنید.
ایجاد یک استراتژی معاملاتی مشخص
استراتژی معاملاتی باید کامل و دقیق باشد و در آن ۴ مورد اصلی را مشخص کنید:
- نقطه ورود؛
- نقطه خروج؛
- حد ضرر؛
- مدیریت سرمایه.
برای هر معامله حداکثر ۲ درصد سرمایه را خطر کرده و برای هر روز سقف ۳ معامله را تعیین کنید. قوانین خود را روی کاغذ بنویسید و هر روز صبح آنها را مرور کنید.
زمان معامله را هم در استراتژی خود مشخص کنید. بهترین ساعتهای معامله از ۱۰ صبح تا ۲ بعدازظهر و ۶ عصر تا ۱۰ شباند. هر ۲۱ روز یک بار استراتژی خود را بررسی کرده و نتایج را ثبت کنید. اگر نتایج خوب نبود، فقط یک تغییر کوچک در استراتژی ایجاد و دوباره ۲۱ روز صبر کنید.

این مطلب را از دست ندهید: منظور از FUD چیست؟
تمرین صبر و انضباط
باید صبر کردن را تمرین کرد. هر روز چند ساعتی نمودارها را بدون معامله کردن، نگاه کنید. در این مدت فقط بازار را تحلیل کنید و در دفترچه یادداشت بردارید. این کار را ۳۰ روز ادامه دهید تا ذهن شما عادت کند که میتواند بدون معامله هم بازار را دنبال کند.
برای هر معامله موفق، به خود ۱۰ امتیاز مثبت و برای هر معامله خارج از استراتژی ۲۰ امتیاز منفی بدهید. هدف این است که در پایان هر هفته امتیاز مثبت داشته باشید. اگر در یک روز ۳ معامله خارج از برنامه انجام دادید، روز بعد اصلا معامله نکنید. انضباط یعنی پایبندی به این قوانین سخت، حتی وقتی بازار وسوسهکننده است.
مدیریت ریسک
مدیریت ریسک باید در اولویت باشد؛ چون معاملات احساسی اغلب از بیتوجهی به این اصل مهم شروع میشوند. در هر معامله فقط ۲ درصد کل سرمایه را ریسک کنید. اگر کل سرمایه ۱۰ میلیون تومان است، در هر معامله بیشتر از ۲۰۰ هزار تومان ریسک نکنید. همچنین باید برای هر روز سقف ضرر ۶ درصد تعیین کنید، یعنی اگر در یک روز ۶۰۰ هزار تومان ضرر کردید، معامله را متوقف کنید.
قبل از هر معامله باید ۳ عدد را بنویسید؛ قیمت ورود، حد ضرر و حد سود. نسبت سود به ضرر را حداقل ۳ به ۱ در نظر بگیرید. همچنین در هر زمان نباید بیشتر از ۴ معامله همزمان باز داشته باشید. معاملات احساسی معمولا زمانی رخ میدهند که این قوانین را نادیده میگیریم.
بازبینی و یادگیری از معاملات گذشته
هر شب باید ۳۰ دقیقه معاملات آن روز را بررسی کنید. ۵ نکته مثبت و ۵ نکته منفی معاملات، میزان سود یا ضرر، احساساتی که داشتید و تصمیماتی که گرفتید را در یک دفترچه بنویسید. بعد از ۲۱ روز این یادداشتها را مرور کرده تا الگوهای رفتاری خود را پیدا کنید.
در پایان هر هفته هم ۱ ساعت وقت بگذارید و ۱۰ معامله برتر هفته را تحلیل کنید. چه چیزی باعث موفقیت این معاملات شد؟ کدام نکات را باید در هفته بعد رعایت کنید؟ این بازبینی منظم کمک میکند اشتباهات را کمتر تکرار کنید و نقاط قوت را بالا ببرید.

این مطلب را از دست ندهید: تاثیر و نقش احساسات سرمایه گذاران در بازارهای مالی
اعتماد به استراتژی انتخابهایتان
https://goldika.ir/باید به استراتژی خود اعتماد داشته باشید. قبل از شروع معاملات واقعی در هر بازاری از جمله بازار سرمایه گذاری در طلای آب شده ، استراتژی را ۳۰ روز در حساب دمو امتحان کنید. در این مدت ۱۰۰ معامله انجام دهید و نتایج را ثبت کنید. اگر استراتژی در ۶۵ درصد مواقع جواب داد، به آن اعتماد کنید و دیگر هر روز آن را تغییر ندهید.
هر ۳ ماه یکبار استراتژی را بازبینی کنید. اگر نیاز به تغییر بود، فقط ۱ تغییر کوچک ایجاد و دوباره ۳۰ روز صبر کنید. در طول این مدت به نتایج بلندمدت فکر کنید، نه سود و ضررهای کوتاهمدت. استراتژی موفق نیاز به زمان دارد و نباید با ۲-۳ معامله ناموفق آن را کنار بگذارید.
کنترل احساسات در بازارهای مالی یک مهارت کلیدی برای موفقیت است. معاملات احساسی معمولا در اوج طمع یا ترس رخ میدهند و ضررهای سنگینی را رقم میزنند. باید برای موفقیت در این مسیر چند اصل اساسی را رعایت کنید؛ خودشناسی و آگاهی از احساسات، داشتن استراتژی مشخص، مدیریت دقیق ریسک، صبر و انضباط در معاملات، و یادگیری مداوم از تجربیات گذشته. با پایبندی به این اصول و دوری از معاملات احساسی، میتوانید در بلندمدت به معاملهگری موفق تبدیل شوید.