روانشناسی بازارهای مالی و پیش بینی رفتار سرمایه گذاران

روانشناسی بازارهای مالی نقش کلیدی در موفقیت یا شکست معامله‌گران دارد. رفتارهای احساسی و هیجانی تصمیم‌گیری‌های غیر منطقی را به دنبال دارند. این تصمیمات اغلب موجب زیان‌‌اند. با شناخت تاثیر عوامل روانی، می‌توان به موقعیت‌های پر ریسک‌تر با دید بازتری نگاه کرد. هم‌چنین با تسلط بر این شاخه اطلاعاتی مهمی چون جهت احتمالی قیمت‌ها و عملکرد بازار در بازه‌های زمانی مختلف را کسب می‌کنیم. توجه کنید که شناسایی فرصت، از ابزارهای مهم یک معامله‌گر موفق است. بسیاری از فرصت‌ها در عمق ناپیدایی بازار و تحت تاثیر موقعیت روانی بازیگران نهفته است. اگر معامله‌گر خود را به داده‌های بنیادی و تکنیکال بازار محدود کند، از شناسایی این فرصت‌های کسب سود بی‌بهره می‌ماند. موفقیت معامله‌گران بازار، در گرو کنترل احساسات آن‌هاست.

چرخه احساسات سرمایه گذار چیست؟

چرخه احساسات سرمایه‌گذار به الگویی تکراری اشاره دارد که فرد در روندهای صعودی و نزولی بازار تجربه می‌کند. گاهی بازار صعودی‌ست و قیمت‌ها مدام افزایش می‌یابند؛ بنابراین سرمایه‌گذاران احساس اعتماد به نفس می‌کنند. گاهی اما برعکس، بازار نزولی است و وحشت و ناامیدی به معامله‌گران هجوم می‌آورد. این طیف احساس و هیجان در بازار همان چرخه احساسات سرمایه‌گذار است. تقریبا یک قرن پیش، هامفری بی. نیل برای اولین بار ایده‌ی چرخه احساسات بازار را مطرح کرد. نیل مدعی شد که این چرخه قابل پیش‌بینی است. او بر این باور بود که یک بازار، با طی روندی شامل احساسات خوش‌بینی، هیجان، سرخوشی، اضطراب، ترس و تسلیم به بلوغ می‌رسد.

روند چرخه احساسات در بازارهای مالی چگونه است؟

«خوش‌بینی» هنگام صعود اولیه پس از رکود رخ می‌دهد. این امر به سرمایه‌گذاران اعتماد به نفس می‌دهد. در این مرحله «هیجان»، به انجام سرمایه‌گذاری‌های خارج از اصول توسط برخی افراد می‌انجامد. مرحله بعدی «سرخوشی» است. تاثیر سرخوشی را در ادامه روند صعودی می‌بینیم؛ جایی که معامله‌گران، مطمئن از حفظ سود، احتیاط را کنار می‌گذارند. با شروع سیر نزولی، نشانه‌هایی از «اضطراب» در بین سرمایه‌گذاران سر بر می‌آورد. در حالت اضطرابی، سرمایه‌گذار به فروش فکر می‌کند. «ترس» زمانی است که فرد تمام موقعیت‌ها را در تلاش برای کنترل زیان می‌بندد. اینجا بازار به «تسلیم» می‌رسد. مرحله‌ی تسلیم زمانی‌ست که کسی به بازگشت روند صعودی امیدی ندارد. در چنین موقعیتی همه به هر قیمتی فروشنده‌اند تا هر چه سریع‌تر بازار را ترک کنند.

روانشناسی بازار و روانشناسی معامله گری چه فرقی باهم دارند؟