به گزار بخش خبری گلدیکا، حذف یارانه شش میلیون نفر از شهروندان در دهکهای پردرآمد آغاز شده و دولت این اقدام را بر اساس قانون حذف یارانه برخورداران اجرا کرده است؛ تصمیمی که با واکنشها و اعتراضهای گستردهای از سوی مردم همراه بوده است.
به گفته حسن نوروزی، رئیس سازمان هدفمندی یارانهها، ملاک اصلی قطع یارانهها «هزینه سرانه هر فرد در خانوار» است. بر این اساس اگر پس از کسر هزینه مسکن، سهم هر فرد از هزینههای خانوار بیش از ۱۰ میلیون تومان در ماه باشد، یارانه او حذف خواهد شد. این معیار اما از نگاه بسیاری از مردم با واقعیت هزینههای روزمره فاصله دارد.
منتقدان این روش، آن را مبهم و ناعادلانه میدانند. در شرایطی که اجارهنشینی و هزینههای معیشتی سنگین، بخش بزرگی از درآمد خانوارها را میبلعد، تعیین مرز ۱۰ میلیون تومان چندان با وضعیت اقتصادی موجود سازگار نیست. از سوی دیگر، برخی خانوادههای داراییدار و ساکن محلههای گرانقیمت همچنان یارانه دریافت میکنند، در حالی که بسیاری از مستأجران در شهرهایی مانند تهران با وجود فشار اقتصادی، از فهرست یارانهبگیران حذف شدهاند.
طبق قانون بودجه، قرار است یارانه سه دهک بالای درآمدی معادل ۱۸ میلیون نفر حذف شود. در گام نخست، حدود ۶ میلیون نفر از این فهرست کنار گذاشته شدند و بیش از ۱۱ میلیون نفر دیگر هنوز مشمول حذف نشدهاند. همین موضوع باعث شدت گرفتن نارضایتیها، بهویژه در میان مستأجران شهری، شده است.
با وجود این تغییرات، یارانه نقدی همچنان به بیش از ۷۸ میلیون نفر پرداخت میشود؛ شامل حدود ۲۸ میلیون نفر در دهکهای پایین و نزدیک به ۴۹ میلیون نفر در دهکهای چهارم تا نهم. نیروهای مسلح نیز سهم جداگانهای دریافت میکنند.
پیشتر، معیارهایی مانند مالکیت خودروهای لوکس یا تراکنشهای بانکی غیرمتعارف برای شناسایی برخورداران بهکار گرفته میشد. اکنون مرز ۱۰ میلیون تومان بهعنوان شاخص اصلی معرفی شده است؛ اقدامی که در شرایط تورم و تحریم، توان خرید خانوارها را کمتر از همیشه نشان میدهد.
اقتصاددانان بر این باورند که این معیار نیازمند بازنگری و شفافسازی جدی است. آنها تأکید میکنند که دولت باید روشهای دقیقتر و عادلانهتری برای شناسایی دهکهای برخوردار ارائه دهد تا ضمن اجرای قانون، اعتماد عمومی حفظ شود و نگرانی خانوادهها کاهش یابد.
منبع: اقتصاد آنلاین