به گزارش بخش خبری گلدیکا، یک کارشناس اقتصادی درباره طرح احتمالی حذف یارانه بنزین برای دهکهای هشتم، نهم و دهم گفت: اجرای این تصمیم در شرایط فعلی اقتصاد کشور و بدون برنامهریزی دقیق، نه تنها عدالت اجتماعی را محقق نمیکند، بلکه فشار اقتصادی بیشتری بر دهکهای پایین وارد خواهد کرد. او توضیح داد که با حذف سهمیه بنزین این دهکها، افزایش قیمت بنزین منجر به بالا رفتن هزینههای حملونقل عمومی و بلیت اتوبوس و مترو میشود که بار اصلی آن بر دوش دهکهای اول تا هفتم خواهد بود.
آلبرت بغزیان، عضو هیات علمی دانشگاه تهران، در این باره بیان کرد: بخشی از این موضوع به قضاوتهای غیر اقتصادی برمیگردد؛ برخی معتقدند همه مردم، چه فقیر و چه ثروتمند، باید از سهمیه بنزین برخوردار باشند، در حالی که ثروتمندان به آن نیازی ندارند. اما مشکل اصلی، نحوه تعیین دهکها است. به گفته او، بسیاری از افرادی که در دهک نهم یا دهم قرار گرفتهاند، از نظر درآمدی با ثروتمندان واقعی قابل مقایسه نیستند و این عدم شفافیت، نوعی بیعدالتی ایجاد میکند.
وی افزود: اگر فرض کنیم دهکهای بالاتر نیازی به این یارانه ندارند، باید پرسید هدف ما از این اقدام چیست؟ اگر نگرانی اصلی بنزین سهمیهای ۱۵۰۰ تومانی است، قیمت بنزین آزاد نیز باید به گونهای تنظیم شود که بازدارندگی لازم را داشته باشد؛ مثلا به جای ۳۰۰۰ تومان، به ۶۰۰۰ تومان برسد. او تاکید کرد که با وجود موافقت کلی با حذف سهمیه برای دهکهای پردرآمد، این کار باید همراه با برنامه مشخصی برای هدایت منابع حاصل به دهکهای پایینتر باشد، در غیر این صورت تنها تورم و افزایش هزینههای معیشتی ایجاد خواهد شد.
بغزیان با اشاره به اینکه افراد پردرآمد از تورم آسیب چندانی نمیبینند، گفت: گرانی سوخت باعث افزایش هزینه حملونقل بار و در نتیجه افزایش قیمت کالاهایی حتی مثل خمیردندان میشود. این موضوع فشار بیشتری بر دهکهای ضعیف وارد میکند. از دید حسابداری، شاید دولت کمتر یارانه پرداخت کند، اما هزینههای ناشی از تورم در بخشهای دیگر مانند تامین اجتماعی بالا میرود و صرفهجویی واقعی اتفاق نمیافتد.
او راهحل اصلی را مبارزه با تورم دانست و افزود: در بسیاری از کشورها بنزین ارزان نیست و مالیات نیز از آن دریافت میشود، اما مشکل اصلی ما نرخ ارز است که از ۴ هزار تومان به حدود ۸۰ یا ۹۰ هزار تومان رسیده و همین مسئله وضعیت را بحرانیتر کرده است. بنابراین هرگونه افزایش قیمت بنزین باید با در نظر گرفتن شرایط اجتماعی و اقتصادی و تقویت سیستم حملونقل عمومی همراه باشد.
به گفته او، پیشنهاد «بنزین سه نرخی» نیز مطرح است، اما باید دید در آن شرایط میتوان قیمت کرایهها را کنترل کرد یا خیر، زیرا احتمال سوءاستفاده و حتی فروش بنزین وجود دارد. بغزیان تصریح کرد: در شرایط ایدهآل و با ثبات اقتصادی، میتوان افزایش قیمت را به صورت تدریجی و قابل پیشبینی انجام داد؛ مثلا هر سال در تاریخ مشخصی قیمتها افزایش یابد تا بازار و مردم آمادگی داشته باشند.
وی در پایان تاکید کرد: بهبود شرایط اقتصادی، ایجاد ثبات و اجرای برنامه زمانبندیشده برای افزایش قیمت بنزین، در کنار سیاستهای کنترل قیمت و حرکت به سمت انرژیهای پاک مانند خودروهای برقی، میتواند باعث کاهش فشار بر معیشت مردم شود. بدون چنین رویکردی، تنها سفره مردم کوچکتر خواهد شد.
منبع: اقتصاد آنلاین