توسط : موفقیت از آن کسانی است که با استراتژی مشخص و حساب‌شده قدم برمی‌دارند. خرید پله‌ای یکی از همین استراتژی‌های کاربردی است که به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا به جای قمار کردن با تمام سرمایه، هوشمندانه و گام به گام در بازار حرکت کنند. این روش درست شبیه خرید یک خانه دلخواهتان است؛ اما به جای پرداخت یکجای پول، با پیش‌پرداخت شروع می‌کنید و به مرور پیش می‌روید. خرید پله‌ای به شما این امکان را می‌دهد که سرمایه‌تان را به چند بخش تقسیم کنید و با برنامه‌ریزی دقیق در قیمت‌های مختلف وارد بازار شوید.
خرید پله ای یعنی چه؟
خرید پله‌ای یک روش عاقلانه برای خرید است چون به جای یک‌باره مصرف کردن همه سرمایه، آن را به چند بخش تقسیم و در زمان‌های متفاوت خرید می‌کنیم. شبیه بالا رفتن از نردبان است؛ همانطور که پله به پله بالا می‌رویم، در این روش هم قدم به قدم و با احتیاط سرمایه‌گذاری می‌کنیم تا ریسک کمتری را متحمل شویم.
این روش هوشمندانه به ما کمک می‌کند تا اصطلاحاً همه تخم‌مرغ‌هایمان را در یک سبد نگذاریم. وقتی خرید پله‌ای انجام می‌دهیم، در صورت کاهش قیمت می‌توانیم با قیمت بهتری خرید کنیم و اگر قیمت افزایش یابد، حداقل با بخشی از سرمایه‌مان سود کرده‌ایم.
برای درک بهتر، به یک نمونه در بازار طلا را نگاه می‌کنیم. فرض کنید شما 300 میلیون تومان پس‌انداز دارید و می‌خواهید سکه تمام بخرید. هر سکه تمام هم 35 میلیون تومان است. به جای اینکه یکجا همه پول را بگذارید و حدود 8 سکه بخرید، می‌توانید این‌طور خرید کنید:
- خرید پله اول:
با 100 میلیون تومان، 3 سکه در قیمت 35 میلیونی می‌خرید. - خرید پله دوم:
اگر قیمت به 33 میلیون رسید، با 100 میلیون بعدی 3 سکه دیگر می‌خرید. - خرید پله سوم:
اگر قیمت باز هم پایین آمد و به 31 میلیون رسید، با 100 میلیون آخر هم 3 سکه می‌خرید
حالا شما 9 سکه دارید که میانگین قیمت خریدتان می‌شود 33 میلیون تومان. یعنی از همان اول که با قیمت 35 میلیون خریدید، 2 میلیون در هر سکه برای خودتان تخفیف گرفته‌اید! اگر هم قیمت‌ها پایین نیامد، باز هم 3 سکه اول را خریده‌اید و ضرر نکرده‌اید.
چه زمانی باید از خرید پله‌ای استفاده کنیم و چه زمانی این استراتژی را کنار بگذاریم؟
شناخت زمان مناسب برای استفاده از این استراتژی و دانستن مواقعی که باید آن را کنار گذاشت، می‌تواند تفاوت بین سود و زیان را رقم بزند.
زمان مناسب برای استفاده از خرید پله‌ای
خرید پله‌ای زمانی بهترین گزینه است که به آینده یک دارایی اطمینان دارید و پشتوانه آن قوی است. برای مثال، در بازار طلا، قیمت سکه از 30 میلیون تومان به 28 میلیون تومان کاهش پیدا می‌کند، اما می‌دانید که بازار جهانی طلا قوی است و تقاضا برای آن وجود دارد، پس با خیال راحت از این استراتژی استفاده می‌کنید.
همچنین خرید پله‌ای در شرایطی که بازار دچار ترس و هیجان شده و قیمت‌ها به صورت موقت پایین آمده، بسیار سودآور است. در این حالت، شما می‌دانید که این کاهش قیمت موقتی است و بازار به زودی به روال عادی برمی‌گردد.
زمان نامناسب برای استفاده از خرید پله‌ای
وقتی یک دارایی روند نزولی قوی دارد و عوامل بنیادی آن ضعیف شده، نباید از خرید پله‌ای استفاده کرد. فرض کنید قیمت یک نوع سکه از 30 میلیون تومان شروع به کاهش می‌کند و به 25 میلیون می‌رسد، اما همزمان اخبار منفی از اقتصاد جهانی می‌رسد و تحلیل‌ها نشان می‌دهد که این روند نزولی ادامه‌دار خواهد بود.
در این شرایط، خرید پله‌ای به ضررهای پشت سر هم منجر می‌شود. این کار درست مثل تلاش برای گرفتن چاقویی است که در حال سقوط است؛ خطرناک و پرریسک. به علاوه، زمانی که سرمایه محدودی دارید، باید از این استراتژی دوری کنید.
برای نمونه، اگر کل سرمایه شما 50 میلیون تومان است و می‌خواهید با آن در بازار طلا خرید پله‌ای انجام دهید، باید بدانید که در صورت ادامه روند نزولی، ممکن است تمام سرمایه‌تان را از دست بدهید.
خرید پله ای چه مزایا و معایبی دارد؟
سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی همیشه با چالش‌های متعددی همراه است و انتخاب استراتژی مناسب تفاوت بین موفقیت و شکست را رقم می‌زند. خرید پله‌ای یکی از این استراتژی‌های پرکاربرد به حساب می‌آید که علی‌رغم محبوبیت زیاد، دارای دو روی سکه است و مزایا و معایب خودش را دارد.
مزایا و معایب خرید پله‌ای
| مزایا | معایب |
|---|---|
| کاهش ریسک سرمایه‌گذاری | نیاز به سرمایه زیاد |
| امکان خرید در قیمت‌های پایین‌تر | احتمال ضررهای پی در پی |
| کنترل احساسات در معاملات | به هم خوردن توازن سبد سرمایه‌گذاری |
| مدیریت بهتر سرمایه | سود کم در برابر ریسک بالا |
| انعطاف‌پذیری در خرید | پیچیدگی در محاسبات |
| کاهش میانگین قیمت خرید | نیاز به زمان طولانی |
مزایا:
- خرید پله‌ای اجازه می‌دهد به جای هزینه کردن تمام سرمایه در یک قیمت، آن را تقسیم کنید. در بازار طلا، به جای خرید یک سکه 30 میلیونی، می‌توانید 15 میلیون در قیمت 30 میلیون و 15 میلیون در قیمت 28 میلیون هزینه کنید.
- وقتی قیمت‌ها کاهش می‌یابد، فرصت خرید در قیمت‌های پایین‌تر را خواهید داشت. برای نمونه، اگر سهامی از 1000 تومان به 800 تومان برسد، می‌توانید خرید دوم را انجام دهید.
- احساسات و هیجانات با خرید پله‌ای، کمتر در تصمیم‌گیری‌ها دخیل‌اند، چون از قبل برنامه‌ریزی کرده‌اید که در چه قیمت‌هایی خرید کنید.
- این روش اجازه می‌دهد سرمایه را بهتر مدیریت کنید و همیشه بخشی از آن را برای فرصت‌های بعدی نگه دارید.
- می‌توانید با توجه به شرایط بازار، حجم و زمان خریدها را تنظیم کنید.
- میانگین قیمت خریدتان با هر خرید در قیمت‌های پایین‌تر، کاهش می‌یابد و شانس سودآوری بیشتر است.
معایب:
- برای خرید پله‌ای باید سرمایه کافی داشته باشید. اگر می‌خواهید 3 پله خرید کنید، باید حداقل 3 برابر حجم معمول سرمایه داشته باشید.
- اگر روند نزولی ادامه یابد، ممکن است در هر پله خرید ضرر کنید. اگر در بازار طلا، قیمت از 30 میلیون به 25 میلیون برسد، تمام خریدهای شما در ضرر خواهند بود.
- وقتی مجبور می‌شوید در یک دارایی خاص چند بار خرید کنید، ممکن است بیش از حد روی آن دارایی سرمایه‌گذاری کرده باشید.
- معمولاً سودی که از این روش به دست می‌آید، در مقایسه با ریسک و سرمایه‌ای که درگیر می‌کنید، چندان زیاد نیست.
- محاسبه میانگین قیمت و تعیین نقاط خرید بعدی نیاز به دقت و محاسبات پیچیده دارد.
- باید صبر زیادی داشته باشید تا قیمت‌ها به نقطه سر به سر یا سود برسد، که گاهی ماه‌ها طول می‌کشد.
3 روش اصلی برای خرید پله‌ای
سه روش اصلی برای خرید پله‌ای وجود دارد که هر کدام ویژگی‌های خاص خود را دارند: روش کم کردن میانگین که بر اساس کاهش قیمت عمل می‌کند، روش کاهش هزینه دلار (DCA) که بر پایه زمان‌بندی منظم است و روش مارتینگل که استراتژی دو برابر کردن حجم معاملات است. بیایید هر کدام از این روش‌ها را با جزئیات بیشتر بررسی کنیم.
روش اول: استراتژی کم کردن میانگین
خرید پله‌ای با استراتژی کم کردن میانگین، یکی‌ازمحبوب‌ترین روش‌های معامله در بازارهای مالی است. در این روش، شما با هر کاهش قیمت، خرید جدیدی انجام می‌دهید تا میانگین قیمت خریدتان را پایین بیاورید.
برای درک بهتر، فرض کنید می‌خواهید اتریوم بخرید و 1000 دلار سرمایه دارید. وقتی قیمت 2500 دلار است، با 200 دلار اولین خرید را انجام می‌دهید. قیمت کاهش می‌یابد و به 2300 دلار می‌رسد، این‌بار 200 دلار دیگر خرید می‌کنید. اگر قیمت باز هم کاهش یافت و به 2000 دلار رسید، 200 دلار سوم را هم سرمایه‌گذاری می‌کنید. حالا میانگین قیمت خرید شما حدود 2267 دلار شده و اگر قیمت به 2500 دلار برگردد، سود قابل توجهی نصیبتان می‌شود.
نکته مهم در این روش خرید پله‌ای، تشخیص درست نقاط خرید و داشتن اعتماد به آینده دارایی است. نباید با هر کاهش کوچکی در قیمت، عجولانه خرید کنید. به عنوان مثال، اگر قیمت از 2500 به 2450 دلار می‌رسد، این کاهش آنقدر معنادار نیست که بخواهید خرید جدیدی انجام دهید.
روش دوم: استراتژی کاهش هزینه دلار (DCA)
در این روش، زمان‌بندی منظم جایگزین توجه به قیمت است. شما بدون توجه به افزایش یا کاهش قیمت، در زمان‌های مشخصی خرید انجام می‌دهید. این استراتژی شبیه پس‌انداز ماهیانه در بانک است؛ با این تفاوت که به جای پول، دارایی دیجیتال جمع می‌کنید.
یک مثال ساده: تصمیم می‌گیرید هر هفته، شنبه‌ها ساعت 5 عصر، 50 هزار دلار بیت‌کوین بخرید. هفته اول قیمت 30 هزار دلار است، خرید می‌کنید. هفته دوم قیمت 32 هزار دلار شده، باز هم خرید می‌کنید. هفته سوم قیمت 28 هزار دلار است، طبق برنامه خرید را انجام می‌دهید. این نظم در خرید، باعث می‌شود در بلندمدت میانگین قیمت مناسبی داشته باشید.
این روش به خصوص برای افرادی مناسب است که حوصله یا وقت دنبال کردن مداوم قیمت‌ها را ندارند. فقط کافی است مثل یک ساعت کوکی، سر موعد مقرر خرید خود را انجام دهید. با این روش خرید پله‌ای، احساسات و هیجانات از معاملاتتان حذف می‌شود و می‌توانید با آرامش بیشتری سرمایه‌گذاری کنید.
روش سوم: استراتژی مارتینگل
استراتژی مارتینگل یک روش خرید پله‌ای جسورانه است که از قمارخانه‌ها وارد دنیای معاملات شده است. در این روش، هر بار که معامله‌ای با ضرر بسته می‌شود، حجم معامله بعدی را دو برابر می‌کنیم.
بیایید با یک مثال عددی ساده این روش را بهتر درک کنیم: فرض کنید با 50 دلار در معامله کاردانو شروع می‌کنید. اگر در معامله اول ضرر کردید، معامله بعدی را با 100 دلار انجام می‌دهید. اگر باز هم ضرر کردید، معامله سوم را با 200 دلار انجام می‌دهید. به محض اینکه یک معامله سودده داشته باشید، تمام ضررهای قبلی جبران می‌شود و دوباره از 50 دلار شروع می‌کنید. برای مثال، اگر در معامله سوم سود کنید، 200 دلار سود می‌کنید که ضرر 150 دلاری معاملات قبلی را پوشش می‌دهد.
اما یک هشدار جدی: این روش خرید پله‌ای بسیار پرریسک است و نیاز به سرمایه زیادی دارد. درست مثل بازی با آتش است؛ اگر چند معامله پشت سر هم ضرر کنید، حجم معامله به شکل نجومی بالا می‌رود. مثلاً بعد از 5 ضرر متوالی، باید 1600 دلار (50×2×2×2×2×2) در معامله بعدی سرمایه‌گذاری کنید. بنابراین، این روش فقط برای کسانی مناسب است که سرمایه کافی داشته باشند و بتوانند ریسک از دست دادن آن را بپذیرند.
چطور از استراتژی پله‌ای برای خرید طلا استفاده کنیم؟
در بازار طلا، استفاده از استراتژی پله‌ای نیازمند برنامه‌ریزی دقیق است.
برای شروع، باید سرمایه خود را به چند بخش تقسیم کنید. فرض کنید 100 میلیون تومان برای خرید طلا کنار گذاشته‌اید؛ بهتر است آن را به سه یا چهار قسمت تقسیم کنید تا در موقعیت‌های مختلف قیمتی بتوانید وارد بازار شوید. با این روش دست شما برای مدیریت سرمایه بازتر خواهد بود.
گام بعدی، شناسایی نقاط مناسب برای خرید است. به عنوان نمونه، اگر قیمت هر گرم طلای 18 عیار 3 میلیون تومان است، می‌توانید با 30 میلیون تومان (یک سوم سرمایه) خرید اول را انجام دهید. اگر قیمت به 2.8 میلیون تومان کاهش یافت، با 35 میلیون تومان خرید دوم را انجام می‌دهید و در صورت رسیدن قیمت به 2.6 میلیون تومان، 35 میلیون باقی‌مانده را هزینه می‌کنید. با این روش، میانگین قیمت خرید شما پایین‌تر می‌آید و شانس سوددهی‌تان افزایش می‌یابد.
نکته کلیدی در خرید پله‌ای طلا، صبر و حوصله است. نباید با هیجان و عجله همه پله‌های خرید را پشت سر هم انجام دهید. بهتر است بین هر خرید، روند بازار را بررسی کنید و عوامل تاثیرگذار بر قیمت طلا، مانند نرخ دلار و قیمت جهانی را زیر نظر داشته باشید. همچنین باید مطمئن باشید که در هر پله خرید، بخشی از سرمایه را برای فرصت‌های احتمالی بعدی نگه می‌دارید تا در صورت کاهش بیشتر قیمت، دستتان خالی نباشد.
جمع‌بندی
خرید پله‌ای یک استراتژی هوشمندانه است که اگر آن را درست به کار بگیرید، می‌تواند راهگشای شما در بازارهای مالی باشد. این روش به شما کمک می‌کند تا به جای شیرجه زدن در دریای بازار، آرام آرام و با برنامه وارد آن شوید. البته باید توجه کنید که هر سکه دو رو دارد؛ خرید پله‌ای هم در عین مزایای فراوان، چالش‌هایی دارد که نادیده گرفتن آن‌ها ه ضررهای سنگینی به همراه دارد. رمز موفقیت در این استراتژی، داشتن سرمایه کافی، صبر و حوصله، تحلیل درست بازار و البته مدیریت احساسات است.
"
