از میانه فروردین ۱۴۰۴ تاکنون، نرخ دلار آمریکا که از مرز ۱۰۵ هزار تومان عبور کرده بود، به حدود ۸۲ هزار تومان کاهش یافته است. این تغییر به معنای افزایش بیش از ۲۰ درصدی ارزش ریال است. با این وجود، قیمت بسیاری از کالاها و خدمات، بهویژه لبنیات، نه تنها کاهش نیافته، بلکه در برخی موارد افزایش نیز داشته است.
به گزارش بخش خبری گلدیکا، آذرموند، کارشناس اقتصادی، معتقد است که کاهش قیمتها در اقتصاد ایران بهدلیل مفهومی به نام «چسبندگی قیمت» به کندی اتفاق میافتد. او توضیح میدهد که در شرایط افزایش قیمت ارز، کالاها به سرعت گران میشوند، اما در زمان کاهش ارز، قیمتها بهسختی پایین میآیند.
هادی حقشناس، کارشناس اقتصادی، نیز میگوید: «در اقتصادهایی مانند ایران، وقتی جهش ارزی رخ میدهد، قیمتها بیشتر بر اساس تورم انتظاری و نه واقعیتهای اقتصادی بالا میروند. در مقابل، وقتی قیمت ارز کاهش مییابد، تنها بازار ارز و سرمایه تحت تاثیر قرار میگیرند، در حالی که سایر بخشها منتظر تثبیت وضعیت میمانند.»
تاثیر مذاکرات بر نرخ ارز و تورم
حقشناس به تأثیر مذاکرات ایران و آمریکا بر کاهش قیمت ارز اشاره میکند و میگوید: «تا میانه فروردین، قیمت دلار به بیش از ۱۰۵ هزار تومان رسید، اما با اعلام برگزاری دور چهارم مذاکرات، نرخ ارز در کانال ۸۰ تا ۸۵ هزار تومان تثبیت شد.»
وی افزود: «در شرایط کنونی، فعالان اقتصادی بیش از هر چیز به روند مذاکرات چشم دوختهاند. اگر تنشهای سیاسی کاهش یابد و توافقی حاصل شود، نه تنها نرخ ارز کاهش بیشتری خواهد داشت، بلکه تورم نیز کم خواهد شد.»
کاهش قیمت دلار؛ احتمال کاهش بیشتر در صورت توافق
حقشناس بر این باور است که در صورت توافق کامل، نرخ دلار ظرفیت کاهش بیشتری دارد. او پیشبینی میکند که دلار میتواند حدود ۱۰ درصد دیگر (۸ تا ۹ هزار تومان) کاهش یابد. به گفته وی، نرخ ارز در ایران به شدت تحت تاثیر تنشهای سیاسی و واقعیات اقتصادی است و کاهش تنشها به کاهش بیشتر قیمت ارز منجر خواهد شد.
آیا تورم منفی در ایران امکانپذیر است؟
حقشناس با اشاره به تجربه هفتساله تورم بیش از ۴۰ درصدی، تورم منفی در ایران را بعید میداند. او میگوید: «حتی اگر مذاکرات به نتیجه برسند، احتمال کاهش نرخ تورم وجود دارد، اما اینکه تورم منفی شود، غیرمنطقی است.»
پیشبینی بانک جهانی؛ تورم بالای ۴۰ درصد در صورت نبود توافق
طبق گزارش بانک جهانی و صندوق بینالمللی پول، اگر تغییری در وضعیت سیاسی رخ ندهد، نرخ تورم ایران همچنان بالای ۴۰ درصد باقی خواهد ماند. در صورت توافق در نیمه نخست سال، پیشبینی میشود که تورم در سال ۱۴۰۵ تکرقمی شود. در غیر این صورت، تورم بالا ادامه خواهد یافت.
کاهش نرخ دلار در ایران، بهرغم افزایش ارزش ریال، تأثیر چندانی بر قیمت کالاها نداشته است. کارشناسان علت این موضوع را چسبندگی قیمتها و اثرگذاری مذاکرات سیاسی بر بازار ارز میدانند. در صورت توافق کامل، انتظار میرود که نرخ دلار کاهش یابد و تورم نیز روند نزولی پیدا کند.
منبع: خبر آنلاین