دنبال گرانبهاترین فلز جهان برای سرمایهگذاری میگردید؟ فکر میکنید گرانبهاترین فلز جهان، طلاست؟ باید بگوییم خیر! با ارزشمندترین فلز روی جهان، رودیوم است! این فلز بسیار کمیاب و باارزش است و در صنایع مختلف کاربرد دارد. حالا به نظرتان دومین فلز گرانبهای جهان چیست؟ باز هم طلا؟ باز هم اشتباه کردید! باید بگوییم که طلا، در جایگاه چهارم قرار دارد! در این مطلب قرار است شما را با گرانبهاترین فلزات برای سرمایهگذاری آشنا کنیم!
چرا فلزات گرانبها برای سرمایهگذاری جذاباند؟
سرمایهگذاران همیشه دنبال راهی برای حفظ ارزش سرمایهشان و سودآوری بیشتر میگردند. ابزاری که بتواند آنها را در بحرانها اقتصادی مختلف یا تورمهای شدید در طول زمان نجات بدهد. معامله کردن فلزات کمیاب، یکی از این راههای نجاتبخش و سودآور است. با اینکه این فلزات کمیاباند و استخراجشان سخت است، اما همیشه میزان تقاضای پایداری دارند. چون در صنایع مختلف مانند پزشکی، الکترونیک، جواهرسازی یا حتی خودروسازی از آنها استفاده میکنند. تا وقتی تقاضا وجود داشته باشد، ارزش این فلزات هم پابرجا خواهند ماند و حتی، روزبهروز بیشتر نیز خواهد شد. یکی دیگر از جذابیتهای این فلزات، ارزش بینالمللیشان است. فلز طلا یا رودیوم را هر جای دنیا ببرید، باارزش است و میتوان آن را با قیمت روز دنیا معامله کنید.
گرانبهاترین فلز دنیا چیست؟ به ترتیب قیمت و ارزش!
در مقدمه گفتیم که گرانبهاترین فلز دنیا، رودیوم است و طلایی که فکر میکردیم باارزشترین فلز باشد، در رتبه چهارم جای دارد. در ادامه، ده تا از فلزهای کمیاب و ارزشمند جهان را معرفی خواهیم کرد. فلزاتی که معرفی میکنیم، درست مانند طلا، هر روزه در جهان معامله میشوند و عضوی از بازار سرمایهگذاری دنیایند.
رودیوم
در زمان نگارش این مقاله، این فلز چهارهزار و هشتصد دلار در هر اونس میارزد! رودیوم (Rhodium)یک فلز براق سفید – نقرهای است. این فلز به فلزات گروه پلاتین تعلق دارد. اجازه بدهید کمی درباره گروه پلاتین صحبت کنیم. پلاتین (Pt)، پالادیوم (Pd)، روتنیوم (Ru)، رودیم (Rh)، ایریدیوم (Ir) و اوزیم (Os) در گروه فلز پلاتین قرار دارند. چون همه این فلزات، خواص شیمیایی و فیزیکی یکسانی دارند. در واقع همه این فلزها در مقابل خوردگی و اکسیداسیون مقاوماند، چگالیشان زیاد است و جریان الکتریسیته و گرما را خوب منتقل میکنند.
گفتیم که رودیوم براق است و نوعی درخشش خاص دارد. به همین خاطر برای روکش جواهرات از این فلز استفاده میکنند تا به آنها ظاهری زیباتر و مقاومتر ببخشند. رودیوم در برابر بیشتر اسیدها و عوامل اکسیدکننده بسیار مقاوم است. حتی در دماهای بالا نیز دچار خوردگی نمیشود. به همین خاطر از این فلز در صنعت خودرو و الکترونیک و شیمیایی هم استفاده میکنند.
پلاتین
درباره گروه پلاتین صحبت کردیم. در واقع سرگروه آن، خود فلز پلاتین است. درست مانند دیگر همگروهیهایش، پلاتین نیز مقاومت خوبی مقابل اکسیداسیون و خوردگی دارد، رسانا جریان الکتریسیته و گرماست و چگالی زیادی دارد. حتماً تابهحال دیدهاید که بعضی از آقایان، بهخاطر دلایل مذهبی، بهجای حلقه طلا، از پلاتین استفاده میکنند. چون پلاتین مانند رودیوم، ظاهری براق و درخشنده دارد، در صنعت جواهرسازی از آن استفاده میکنند.
پلاتین یک فلز ضدزنگ است. همین خاصیت آن، باعث شده تا به یک فلز پرکاربرد در دنیای پزشکی تبدیل شود. این فلز سمی نیست و با بدن انسان سازگار است. از این فلز برای تولید برخی از ابزارهای پزشکی و ایمپلنتها استفاده میکنند. برای ساخت دستگاههای مخابراتی یا سیستمهای مداربسته نیز از خاصیت رسانا بودن پلاتین بهره میگیرند. قیمت امروز پلاتین در هر انس، 946 دلار است.
ایریدیوم
سومین فلز گرانبهای جهان، ایریدیوم است. اگر دنبال فلزی میگردید که در شرایط سخت و دمای بالا، دوام بیاورد، ایریدیوم را انتخاب کنید. این فلز درخشان، جزء مقاومترین عناصر طبیعت است. بهخاطر میزان مقاومت خوبی که نسبت به اکسیداسیون و خوردگی دارد، از آن برای روکش کردن دیگر فلزات استفاده میکنند.
اگر یک ساعت گرانقیمت و باکیفیت از برندهای مطرح جهانی انتخاب کنید، بهاحتمال زیاد در آن مقداری ایریدیوم پیدا خواهید کرد. به دلیل ویژگیهای منحصربهفرد و استحکام بالای ایریدیوم، از آن در برخی ابزارها و تجهیزات علمی برای اندازهگیریهای دقیق و کاربردهای خاص استفاده میکنند. مثلاً برای ساخت آندهای الکتروشیمیایی در تجهیزات پتانسیومتری آن را به کار میگیرند.
طلا
به محبوب دل ما ایرانیها برای سرمایهگذاری رسیدیم. این فلز چگال و درعینحال نرم است و خاصیت چکشخواری دارد. بنابراین چون راحت ذوب میشود و میتوان آن را به شکلهای مختلف در آورد، به پرکاربردترین فلز در صنعت جواهرسازی تبدیل شده است. اما در کنار جواهرسازی، از طلا در صنایع الکترونیک نیز استفاده میکنند. بسیاری از وسایلی الکترونیکی مانند تلویزیون، کامپیوتر یا حتی گوشیهای موبایل، مقداری طلا دارند. برای ساخت مدارهای چاپی نیز، از خاصیتهای مختلف طلا بهره میگیرند.
پالادیوم
اگر بخواهیم فلز ارزشمند دیگری را نام ببریم که مانند طلا چکشخوار است، اما بهاندازه طلا چندان رسانا نیست، پالادیوم را معرفی خواهیم کرد. این فلز هم مانند پلاتین درخشان است و مقاومت خوبی در برابر اکسیداسیون و خوردگی دارد. یکی از کاربردهای اصلی پالادیوم، کاهش آلودگیهای گازی خودروهاست. یعنی از آن در کاتالیزورهای خودرویی استفاده میکنند تا به کاهش آلایندههای گازی مانند مونوکسید کربن، هیدروکربنهای نسوخته و اکسیدهای نیتروژن کمک کند. قیمت روز پالادیوم در هر انس، 949 دلار است.
اورانیوم
اسم فلز اورانیوم را در اخبار ایران و جهان زیاد شنیدهاید. فلزی که اصلیترین سوخت نیروهای هستهای است و به همین خاطر، ارزش زیادی دارد. اورانیوم با اینکه در محیطهای اکسیدکننده بهخوبی مقاوم است، اما در تماس با رطوبت ممکن است زنگ بزند. این فلز نیز مانند دیگر فلزهایی که تا الان بررسی کردیم، درخشنده و چگال است. ویژگی اصلی اورانیوم، رادیواکتیویته بودنش است که در صنایع دفاعی، تولیدات اسلحه و… به کار میآید. قیمت اورانیوم در هر انس، 79 دلار است.
روتنیوم
روتنیوم را در صنعت فولاد برای بهتر کردن آلیاژ فولاد به کار میگیرند. شاید فکر کنید پس اثری از این فلز درخشنده و براق در دنیای جواهرسازی نمیبینیم. باید بگوییم که اینطور نیست! گفتیم که طلا فلزی نرم است. برای ساخت جواهرات مختلف با طلا، باید آن را با فلزهای دیگر ترکیب کرد تا جواهرات بادوامتری به دست بیاید. یکی از فلزهایی که برای این کار استفاده میکنند، روتنیوم است. به همین خاطر روتنیوم هم فلز ارزشمندی است. ارزش روتنیوم، 66.70 دلار آمریکا برای هر انس است.
رونیوم
فیلمهای پرتاب موشک را دیدهاید؟ فکر میکنید برای ساخت موتورهای موشک و جت از چه فلزی استفاده میکنند تا در برابر حرارت تصورناپذیر موتورها مقاوم باشد؟ بله! رونیوم. این فلز نقطه ذوب بهشدت بالایی حدود 3337 درجه سانتیگراد دارد و به این راحتیها ذوب نمیشود! درست خلاف فلز طلا که نرم است و راحت میتوان ذوبش کرد. ارزشمند بودن این فلز اولازهمه بهخاطر نادر بودنش و بعد هم بهخاطر کاربردش در صنعت هوا و فضا برای ساخت موشکها و در صنایع دیگر برای ساخت توربینهاست.
نقره
فلز دیگری که در دنیای جواهرات زیاد استفاده میشود، نقره است. بهتازگی سرمایهگذاری روی نقره، در کنار طلا، رونق گرفته است. معادن نقره ایران در یزد، زنجان، خراسان جنوبی و کرمان قرار دارند. درگذشته از نقره، برای عکاسی و ساخت دوربین نیز استفاده میکردند. امروزه از نقره در صنایع الکترونیکی، پزشکی و ساخت تجهیزات صنعتی مختلف استفاده میکنند. هر انس نقره به قیمت امروز، 28 دلار است.
ایندیم
به آخرین فلز از لیست گرانبهاترین فلزهای دنیا برای سرمایهگذاری رسیدیم. به صفحات LCD یا صفحه لمسی گوشی موبایلتان نگاه کنید. فک میکنید در آن فلزی به کار رفته باشد؟ خیر؟ واقعیت این است که برای ساخت صفحههای لمسی از ایندیم استفاده میکنند. با اینکه این فلز مثل طلا درخشان و براق است و خاصیت چکشخواری هم دارد و میتوان آن را شکل داد، اما در دنیای جواهرات جایگاهی ندارد. یکی دیگر از کاربردهای ایندیم، برای ساخت حسگرها و دستگاههای اندازهگیری دما و فشار است.
مزایا و معایب سرمایهگذاری در فلزات گرانبها
مسلماً عموم مردم نمیتوانند روی همه فلزهای گرانبهای دنیا سرمایهگذاری کنند و فقط بعضی از آنها مثل طلا و نقره در اختیار عموم مردم است. این موضوع، خودش جزء معایب سرمایهگذاری روی فلزات گرانبهاست. چون بیشتر آنها در دسترس عموم مردم نیستند و معادن آنها، در اختیار دولتها قرار دارند.
بااینوجود، باز هم سرمایهگذاری روی طلا و نقره، مزایای زیادی دارد. با وجود اقتصاد پرتلاطم دنیا، باید از همه ابزارهایی استفاده کرد که میتوانند ارزش پول را حفظ کنند. بنابراین بهتر است یک سبد سرمایهگذاری ترکیبی از بورس، ملک، طلا و… بچینید تا بیشترین سود را ببرید. با این روش درست مانند فلزهایی که نام بردیم، شما هم در مقابل نوسانات قیمتی، مقاوم خواهید بود!
نکات کلیدی برای سرمایهگذاری در فلزات گرانبها
قبل از آنکه روی طلا، نقره یا حتی پلاتین سرمایهگذاری کنید، باید چند نکته را در نظر بگیرید. اول از همه هدفتان را از سرمایهگذاری و مدتزمان آن را مشخص کنید. مثلاً سرمایهگذاری روی طلا، چندان برای برنامه کوتاهمدت خوب نیست. از طرف دیگر بازار نقره هم به اندازه بازار طلا گسترده نیست و معامله خرد در آن زیاد رواج ندارد.
موقع سرمایهگذاری میزان تحمل ریسکتان را در نظر بگیرید. یکی از مزایای سرمایهگذاری روی طلا، این است که نوسانات قیمت شدیدی ندارد و تقریباً همیشه یک سیر صعودی را طی میکند. درحالیکه سرمایهگذاری روی سهمهای مختلف بورسی، ریسک زیادی دارد و ممکن است در مدتزمان کوتاهی، ضرر زیادی را متحمل شوید. پس حواستان به میزان تحمل ریسکتان باشد.
ده تا از گرانبهاترین فلزها را با ویژگیهای خاص و کاربردهای متنوعشان، معرفی کردیم. سرمایهگذاری در فلزات گرانبها کار پرسودی است؛ اما خیلی از فلزات ارزشمند به همین راحتی در دسترس نیستند تا بتوان معاملهشان کرد. در حال حاضر طلا بهترین و راحتترین فلز برای سرمایهگذاری و خرید و فروش است.