توسط : الماس چیست؟ شاهکار طبیعت، از کربن خالص در عمق ۱۵۰ کیلومتری زمین تحت فشار ۴۵ هزار بار شکل می‌گیرد. با سختی ۱۰ در مقیاس موس، این کانی طبیعی هیچ رقیبی ندارد و تنها خودش می‌تواند خودش را خراش دهد. ارزش الماس با چهار معیار اصلی سنجیده میشود؛ قیراط (وزن)، شفافیت (از FL بی‌نقص تا I۳ با ناخالصی قابل مشاهده)، رنگ (از D بی‌رنگ تا Z زرد) و برش. همچنین، انواع برش‌های الماس مانند برلیان با ۵۸ وجه، پرنسس، زمرد و مارکیز هر کدام جلوه خاصی دارند و معادن بزرگ آن در روسیه، بوتسوانا و کانادا است.
الماس چیست؟
الماس چیست؟ الماس یک کانی طبیعی است که از کربن خالص تشکیل شده و سخت‌ترین ماده روی زمین به شمار می‌رود. این سنگ نور را به شکل خیره‌کننده‌ای منعکس می‌کند و همین ویژگی باعث محبوبیت آن در ساخت جواهرات شده است.
در تعریف الماس چیست، باید خاطر نشان کرد الماس در عمق حدود ۱۵۰ کیلومتری زمین و تحت فشار ۴۵ هزار بار شکل می‌گیرد. دمای ۹۰۰ تا ۱۳۰۰ درجه سانتی‌گراد در این عمق، اتمهای کربن را در کنار هم قرار می‌دهد و آن‌ها را به یک ساختار محکم و فشرده تبدیل می‌کند. این فشردگی و نظم اتم‌ها، سختی باورنکردنی الماس را ایجاد می‌کند. بنابراین، خلاف باور عمومی، الماس از زغال‌سنگ تشکیل نمی‌شود، بلکه از همان ابتدا از کربن خالص در شرایط خاص به وجود می‌آید.
الماس‌ها معمولاً با فوران‌های آتشفشانی به سطح زمین می‌رسند. پس از میلیون‌ها سال، این سنگ‌های ارزشمند از اعماق زمین به سمت بالا حرکت می‌کنند و در نهایت در دسترس انسان قرار میگیرند. معادن بزرگ الماس در کشورهایی مانند آفریقای جنوبی، روسیه، بوتسوانا، کانادا و استرالیا قرار دارند. معدنچی‌ها این سنگ‌ها را استخراج می‌کنند و سپس متخصصان، آن‌ها را تراش می‌دهند تا به جواهرات زیبایی که می‌شناسیم تبدیل شوند. این مباحث در مفهوم سوال الماس چیست بسیار اهمیت دارد.
خصوصیات فیزیکی و شیمیایی الماس
خصوصیات الماس چیست؟ الماس با ساختار کریستالی خاص خود، ویژگی‌های شگفت‌انگیزی نشان می‌دهد که آن را از سایر مواد معدنی متمایز می‌کند.
سختی و چگالی
الماس سخت‌ترین ماده طبیعی روی زمین است و در مقیاس موس، سختی ۱۰ را دارد. این سختی فوق‌العاده ناشی از پیوندهای کووالانسی قوی بین اتمهای کربن در ساختار چهاروجهی آن است. در این ساختار، هر اتم کربن به چهار اتم کربن دیگر متصل شده و یک شبکه سهبعدی بسیار مستحکم ایجاد می‌کند. جالب اینکه، تنها ماده‌ای که می‌تواند روی الماس خراش ایجاد کند، الماس دیگری است. حال با سختی در موضوع الماس چیست آشنا شدید.
چگالی الماس حدود ۳.۵۲ گرم بر سانتی‌متر مکعب است و این چگالی به دلیل فشردگی زیاد اتمهای کربن در ساختار کریستالی الماس ایجاد میشود. الماس و گرافیت هر دو از کربن خالص تشکیل شدهاند، اما تفاوت در آرایش اتم‌ها باعث تفاوت چشمگیر در خصوصیات آن‌ها شده است.
شکست نور و شفافیت
شفافیت در الماس چیست؟ الماس دارای ضریب شکست بسیار بالای ۲.۴۱۷ است که به آن توانایی خارق‌العاده‌ای در شکستن و منعکس کردن نور می‌دهد. به این ترتیب، نور در داخل الماس چندین بار منعکس میشود و همان درخشش معروف که به آن آتش الماس می‌گویند را ایجاد کند.
پراکندگی نور در الماس (تفاوت ضریب شکست برای طول موج‌های مختلف) حدود ۰.۰۴۴ است که باعث میشود نور سفید هنگام عبور از الماس به رنگ‌های مختلف تجزیه شده و جلوه رنگین‌کمانی زیبایی ایجاد کند.
شفافیت الماس هم به میزان خلوص و عدم وجود ناخالصی‌ها بستگی دارد. کارشناسان، شفافیت الماس را از FL (بی‌نقص) تا I۳ (دارای ناخالصی‌های قابل مشاهده با چشم غیرمسلح) درجه‌بندی می‌کنند.
رنگ و درخشش
متخصصان رنگ در مبحث الماس چیست را در مقیاسی از D (کاملاً بی‌رنگ و بسیار کمیاب) تا Z (زرد یا قهوه‌ای واضح) درجه‌بندی می‌کنند. رنگ در الماسهای طبیعی معمولاً به دلیل حضور عناصر ناخالصی ایجاد میشود. برای مثال، نیتروژن رنگ زرد، بور رنگ آبی و هیدروژن رنگ بنفش را تشکیل می‌دهد. فشار و تغییرات ساختاری در شبکه کریستالی هم می‌تواند رنگ‌های صورتی و قرمز را ایجاد کند که از نادرترین و گرانترین الماس‌هایند.
همچنین، درخشش الماس هم ترکیبی جادویی از سه عامل است:
- درخشندگی (بازتاب نور سفید)؛
- آتش (پراکندگی نور به رنگ‌های مختلف)؛
- جرقه (نقاط درخشان داخلی).
در کل، کیفیت برش نقش بسیار مهمی در میزان درخشش الماس دارد. یک برش ایده‌آل با زوایای دقیق می‌تواند حداکثر نور را از میان الماس بازگرداند و نمایش خیره‌کننده‌ای ایجاد کند. درخشش در مفهوم الماس چیست بسیار مورد توجه مخاطبان قرار می‌گیرد.
رسانایی الماس
الماس چیست؟ الماس شگفت‌انگیزترین هدایت‌کننده حرارتی در طبیعت است و گرما را پنج برابر سریع‌تر از مس منتقل می‌کند. رسانایی حرارتی الماس در سطح ۲۰۰۰ وات بر متر-کلوین قرار دارد و این ویژگی به دلیل ارتعاشات مؤثر شبکه کریستالی و انتقال سریع فونون‌ها (ذرات مجازی حامل انرژی حرارتی) در ساختار محکم الماس است.
از نظر هدایت الکتریکی هم الماس خالص عایق و مقاومت الکتریکی آن حدود ۱۰¹⁴ تا ۱۰¹⁶ اهم-متر است. پیوندهای قوی بین اتم‌ها و نبود الکترون‌های آزاد این عایق بودن را تقویت می‌کنند. اما جالب اینجاست که با افزودن ناخالصی‌های خاص مانند بور (به میزان حدود ۰.۱ درصد)، الماس می‌تواند خاصیت نیمه‌رسانایی پیدا کند. مثلا، دانشمندان توانسته‌اند الماسهای مصنوعی با هدایت الکتریکی کنترل‌شده تولید کنند که در ترانزیستورها و حسگرهای دمای بالا کاربرد دارند.
نقطه ذوب
آیا می‌دانید که نقطه ذوب در الماس چیست؟ بالاترین نقطه ذوب را در بین مواد معدنی طبیعی دارد و در دمای بسیار بالای ۳۵۵۰ درجه سانتی‌گراد در فشار اتمسفر ذوب میشود. این دمای ذوب فوق‌العاده به دلیل پیوندهای کووالانسی قوی بین اتمهای کربن است که مقدار زیادی انرژی برای شکستن نیاز دارند.
نکته جالب‌تر این است که الماس در فشار اتمسفر و دمای بالا پایدار نیست و تمایل دارد به گرافیت تبدیل شود. به همین دلیل، ذوب کردن الماس در شرایط معمولی تقریباً غیرممکن است و نیاز به فشار بالا (حدود ۱۲۰ هزار اتمسفر) دارد.
به علاوه، الماس در حضور اکسیژن، قبل از رسیدن به نقطه ذوب، در دمای حدود ۷۰۰ تا ۸۰۰ درجه سانتی‌گراد شروع به سوختن می‌کند و به دی‌اکسید کربن تبدیل میشود. این واکنش در شاخه الماس چیست گرمازا به صورت A+B→AB+heat انجام شده و نشان‌دهنده ناپایداری ترمودینامیکی الماس در دمای بالا و فشار معمولی است.
واکنش با اکسیژن و حلال‌ها
الماس در دمای معمولی با اکثر مواد شیمیایی واکنش نمی‌دهد و پایداری شیمیایی استثنایی دارد. این مقاومت شیمیایی الماس چیست؟ به دلیل پیوندهای کووالانسی قوی بین اتمهای کربن و ساختار فشرده کریستالی آن است. اما الماس در دماهای بالا (حدود ۷۰۰ درجه سانتی‌گراد) و در حضور اکسیژن، شروع به اکسید شدن می‌کند و به دی‌اکسید کربن تبدیل میشود.
همچنین، الماس در برابر اسیدها و بازهای معمولی کاملاً مقاوم است، حتی اسیدهای قوی مانند اسید سولفوریک غلیظ (H₂SO₄)، اسید نیتریک (HNO₃) و اسید هیدروکلریک (HCl) نمی‌توانند آن را حل کنند. تنها مواد شیمیایی خاصی مانند مخلوط نیترات پتاسیم (KNO₃) و سدیم هیدروکسید (NaOH) در دمای حدود ۴۵۰ درجه سانتی‌گراد می‌توانند با الماس واکنش دهند که این خود پدیده پیچیده و جذاب در تعریف الماس چیست، محسوب میشود.
جواهرشناسان از این مقاومت شیمیایی برای تشخیص الماس طبیعی از سنگ‌های مشابه استفاده می‌کنند. برای مثال، زیرکونیای مکعبی (CZ) که شباهت زیادی به الماس دارد، در برابر اسیدها مقاومت کمتری نشان می‌دهد.
انواع الماس کدام‌اند؟
انواع الماس چیست؟ طبقهبندی الماس بر اساس منشأ، فرآیند تولید، تراش و ویژگی‌های فیزیکی متفاوت است که هر کدام کاربردها و ارزش‌های خاصی دارند.
الماس نو
الماس نو یا دست اول در مقاله الماس چیست؟ همان الماسی است که مستقیماً از معدن استخراج میشود، برش می‌خورد و بدون استفاده قبلی وارد بازار میشود. این نوع الماس طبیعی سفر طولانی خود را از اعماق زمین آغاز کرده و پس از استخراج و تراش، برای اولین بار به دست مشتری می‌رسد.
الماس نو تحت فشار ۴۵ هزار بار و دمای ۹۰۰ تا ۱۳۰۰ درجه سانتی‌گراد شکل گرفته‌اند و پس از میلیون‌ها سال، توسط فوران‌های آتشفشانی به سطح زمین رسیده‌اند. پس از استخراج، تراش‌کاران ماهر با تکنیک‌های دقیق، خام الماس طبیعی را به جواهری درخشان تبدیل می‌کنند که ۹۹.۹۵ درصد آن از کربن خالص تشکیل شده است.
الماس بازیافتی
الماس بازیافتی یا دست دوم، سنگی است که پس از استفاده اولیه، دوباره وارد زنجیره بازار شده است. این الماسهای طبیعی معمولاً با افرادی که درصدد فروش جواهرات خودند، یا با مزایده‌ها، ارث یا تقسیم اموال پس از طلاق، بار دیگر به بازار برمی‌گردند. از انواع الماس چیست می‌توان از بازیافتی نام برد.
تفاوت قابل توجهی بین الماس نو و بازیافتی وجود ندارد و به همین دلیل، قیمت آن‌ها بسیار نزدیک به هم است. الماسهای بازیافتی اغلب دوباره پرداخت می‌شوند و ممکن است به شکل اصلی یا جدید تراش بخورند. در صورت تراش مجدد، معمولاً ۱۰ تا ۱۵ درصد از وزن قیراط کاسته میشود که ارزش آن را کمی کاهش می‌دهد. برای بررسی بیشتر می‌توانید به مقاله قیراط چیست رجوع کنید.
برلیان
در انواع بررسی الماس چیست، می‌توان از برلیان نام برد. برلیان در واقع نام یک نوع تراش الماس است، نه یک نوع سنگ متفاوت. الماس طبیعی با این تراش محبوب‌ترین نوع الماس در بازار جواهرات و حدود ۷۵ درصد الماسهای موجود در بازار است.
تراش برلیان یا برلیانت (brilliant) دارای ۵۸ وجه است و به سه قسمت تاج (بالاترین قسمت)، تسمه (قسمت میانی) و پاویلیون (قسمت زیرین) تقسیم میشود. این تراش که در اوایل قرن بیستم توسط ریاضیدان بلژیکی مارسل تولکوفسکی به کمال رسید، قطر ایده‌آل ۶.۵ میلی‌متری را برای یک قیراط الماسی ایجاد می‌کند.
زمرد
تراش زمرد یا اِمِرالد که به برش پله‌ای نیز معروف است، با ۵۰ تا ۵۸ وجه تراش می‌خورد و بیشتر برای الماسهای طبیعی با شفافیت بالا مناسب است. این تراش که قدمت آن به قرن ۱۶ میلادی برمی‌گردد، سطوح پهن و مسطح بیشتری دارد که انعکاس نور در آن بسیار زنده و متفاوت از تراش‌های گرد است.
در حالی که تراش برلیان نور را به صورت درخشش منتشر می‌کند، تراش زمرد انعکاس‌های بزرگ‌تر و طولانی‌تری دارد که شبیه به آینه عمل می‌کند. همچنین، نسبت طول به عرض ایده‌آل در این تراش بین ۱.۵ تا ۱.۷۵ است. از زمرد می‌توان در انواع الماس چیست نام برد.
پرنسس
تراش پرنسس جدیدترین و محبوب‌ترین سبک‌های تراش الماس است که در دهه ۱۹۶۰ میلادی ابداع شد. این الماس طبیعی دارای ۷۶ وجه و ترکیبی از برش‌های برلیان و زمرد است.
مزایای اصلی این تراش، استفاده بهینه از سنگ خام الماس است زیرا تقریباً ۸۰ درصد سنگ الماس طبیعی خام در فرآیند تراش پرنسس حفظ میشود، در حالی که در تراش گرد، حدود ۵۰ درصد از وزن اولیه از دست می‌رود.
آشر
تراش آشر که در سال ۱۹۰۲ توسط برادران آشر در هلند ابداع شد، نوعی از الماس طبیعی با طراحی پله‌ای به شکل مربع با گوشه‌های بریده شده است. این تراش به دلیل شباهتش به تراش زمرد مربعی، گاهی برش زمرد مربع نیز نامیده میشود.
تراش آشر دارای گوشه‌های بریده شده و معمولاً ۵۸ وجه است که انعکاس نور شگفت‌انگیزی را نمایش می‌دهد. نسبت طول به عرض ایده‌آل در تراش آشر سنتی ۱.۰۰ (کاملاً مربعی) است، اما امروزه نسخه‌های مستطیلی آن با نسبت ۱.۲۰ تا ۱.۵۰ نیز محبوبیت یافته‌اند.
انواع برش الماس چیست؟
برش الماس مهم‌ترین معیارهای تعیین کیفیت و زیبایی الماس است. چند مورد از برش‌های الماس عبارت‌اند از:
بیضی
الماس برش بیضی از لحاظ هندسی متقارن است و شکل کروی یکدست و کشیده‌ای دارد.
این نوع برش ترکیبی از شکل گرد برلیان با طراحی کشیده‌تر و دارای ۵۶ تا ۵۸ وجه است. تراش بیضی هرچند به محبوبیت برش گرد نرسیده، اما جذابیت خاصی برای علاقه‌مندان به طراحی‌های متفاوت دارد. انگشتان با این تراش کشیده‌تر و ظریف‌تر به نظر می‌رسند. این نوع در موضوع الماس چیست بسیار مورد اهمیت است.
مارکیز
سابقه تاریخی برش مارکیز به قرن ۱۸ و دربار لوئی چهاردهم فرانسه برمی‌گردد. شکل کشیده این برش با دو انتهای تیز و ظریف، شباهتی به لبخند مارکیز دو پامپادور، معشوقه پادشاه، داشت و از همین رو این نام را بر آن گذاشتند.
طراحی هوشمندانه این برش با ۵۸ وجه، الماس را بزرگ‌تر از وزن واقعی‌اش نشان می‌دهد. همچنین، نسبت طول به عرض در این برش معمولاً بین ۱.۷۵ تا ۲.۲۵ قرار دارد که هرچه این نسبت بالاتر برود، شکل کشیده‌تر میشود.
گلابی
در بازنگری انواع الماس چیست، شکل اشک‌مانند برش گلابی، ترکیبی هنرمندانه از برش‌های مارکیز و بیضی را نشان می‌دهد.
تراش‌کاران ماهر با ایجاد ۵۸ وجه روی این برش، درخشش فوق‌العاده‌ای به آن می‌بخشند که در انگشترهای نامزدی بسیار چشم‌نواز است. نسبت ایده‌آل طول به عرض در برش گلابی بین ۱.۴۵ تا ۱.۷۵ قرار دارد و از انعطاف‌پذیرترین تراش‌ها به شمار می‌آید.
مثلثی
شرکت جواهرسازی Asscher در دهه ۱۹۶۰ برش مثلثی را که با نام‌های تریلیون یا ترلیانت نیز می‌شناسیم، ابداع کرد. این تراش سه‌ضلعی متساوی‌الاضلاع، حداقل ۴۳ وجه دارد و از نظر درخشش، با برش‌های گرد رقابت می‌کند.
طراحی جسورانه و متفاوت برش مثلثی آن را به گزینه‌ای عالی برای افرادی تبدیل کرده که سبکی مدرن و غیرمتعارف می‌خواهند. البته، نسل جدید این برش با ۵۰ وجه، درخشندگی و جلوه بیشتری نسبت به نمونه‌های کلاسیک ایجاد می‌کند. تراش مثلثی معمولاً به عنوان سنگ‌های کناری حلقه‌های الماس بزرگ خودنمایی می‌کند، اما در سال‌های اخیر محبوبیت آن به عنوان سنگ اصلی نیز افزایش یافته است.
رادیانت
هنری گروسباوم در سال ۱۹۷۷ برش رادیانت را ابداع و صنعت جواهرسازی را متحول کرد. این تراش که در انواع الماس چیست بینظیر است، به شکل مربع یا مستطیل با لبه‌های بریده طراحی شده، ترکیبی از ویژگی‌های برش‌های پرنسس و زمرد است.
بررسی ساختار هندسی این برش در مبحث الماس چیست نشان می‌دهد که ۷۰ وجه دارد و انعکاس نور فوق‌العاده‌ای ایجاد می‌کند. البته، نسبت طول به عرض در برش رادیانت معمولاً بین ۱ (مربع) تا ۱.۵ (مستطیل) تغییر می‌کند.
کوسنی
تاریخچه برش کوسنی یا بالشی به حدود ۱۵۰ سال پیش برمی‌گردد و از قدیمی‌ترین برش‌های کلاسیک الماس به شمار می‌آید. شکل مربعی با گوشه‌های گرد و صفحات بزرگ، ویژگی اصلی این تراش زیبا را تشکیل می‌دهد.
ساختار این نوع الماس چیست؟ ساختار سنتی این برش ۵۸ وجه دارد، اما در سال‌های اخیر نسخه‌های مدرن آن با ۶۴ وجه نیز به بازار آمده‌اند که درخشش بیشتری را به نمایش می‌گذارند. صنعت جواهرسازی برای الماسهای طبیعی با این برش، درجه پاکی SI به بالا را توصیه می‌کند، زیرا صفحات بزرگ آن ناخالصی‌های داخلی را واضح‌تر نشان می‌دهد.
قلبی
برش قلبی الماس چیست؟ این برش که در واقع تغییریافته‌ای از برش گلابی است، با یک شکاف در قسمت گرد بالایی آن شکل می‌گیرد و معمولاً ۵۹ وجه دارد.
تراش‌کاران به مهارت و دقت فوق‌العاده‌ای برای ایجاد این شکل نیاز دارند، زیرا تقارن و تعادل در آن اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند. به علاوه، برای الماسهای طبیعی با این برش، اندازه حداقل ۰.۵ قیراط ضروری است، اما برای وضوح بهتر، سنگ‌های یک قیراط یا بیشتر مناسب‌ترند.
انواع رنگ الماس کدام است؟
متخصصان جواهر، الماسهای طبیعی را در مقیاسی از D (کاملاً بی‌رنگ) تا Z (زرد یا قهوه‌ای مشخص) درجه‌بندی می‌کنند، در حالی که الماسهای رنگی با رنگ‌های خاص مانند صورتی، آبی، سبز و قرمز در گروه الماسهای فانتزی قرار میگیرند.
عناصر ناخالصی الماس چیست؟ این عناصر مختلف مانند نیتروژن (زرد)، بور (آبی) و تغییرات ساختاری (صورتی) رنگ‌های متفاوتی را در الماس ایجاد می‌کنند، که برخی از آن‌ها مانند الماس صورتی و آبی به دلیل کمیابی فوق‌العاده، از الماسهای بی‌رنگ هم گران‌ترند.
| درجه رنگ | ویژگی اصلی | ارزش نسبی | کاربرد مناسب |
|---|---|---|---|
| بی‌رنگ (D-F) | هیچ رنگی ندارند | گرانترین نوع معمول | پایه‌های پلاتین و طلای سفید |
| تقریباً بی‌رنگ (G-J) | با چشم غیرمسلح بی‌رنگ | بالا | انواع جواهرات لوکس |
| رنگ ضعیف (K-M) | زرد یا قهوه‌ای کمرنگ | ۱۵-۴۰٪ ارزان‌تر | پایه‌های طلای زرد |
| رنگ بسیار ضعیف (N-R) | زرد یا قهوه‌ای مشخص | بسیار ارزان‌تر | الماسهای بزرگ‌تر با بودجه محدود |
| رنگ ضعیف (S-Z) | زرد یا قهوه‌ای واضح | ارزان | بازار محدودتر، الماس طلایی |
| رنگ‌های فانتزی | صورتی، آبی، سبز، قرمز | بسیار بالا | جواهرات منحصربه‌فرد |
| الماس سیاه | مات و جاذب نور | متوسط | جواهرات مدرن و جسورانه |
| الماس رنگین‌کمان | روتیل مصنوعی | پایین | جنبه تزئینی |
چهار c معروف در الماس چیست؟
کیفیت و ارزش الماس چیست؟ این معیار با چهار معیار اصلی سنجیده میشود که به چهار C معروف است:
- قیراط (Carat): واحد اندازه‌گیری وزن الماس و هر قیراط معادل ۲۰۰ میلی‌گرم است. الماسهای بزرگ‌تر کمیاب‌ترند و با افزایش اندازه، قیمت به صورت نمایی افزایش می‌یابد.
- شفافیت (Clarity): میزان خلوص و عاری بودن الماس از ناخالصی‌ها و نقص‌های داخلی را نشان می‌دهد. مقیاس شفافیت از FL (بی‌نقص) تا I۳ (ناخالصی‌های قابل مشاهده با چشم غیرمسلح) درجه‌بندی میشود.
- رنگ (Color): برای الماسهای بی‌رنگ، مقیاس از D (کاملاً بی‌رنگ) تا Z (زرد یا قهوه‌ای مشخص) متغیر است. هرچه الماس بی‌رنگ‌تر باشد، ارزش بیشتری دارد، مگر در مورد الماسهای فانتزی رنگی.
- برش (Cut): کیفیت تراش الماس که تأثیر مستقیمی بر درخشش و جلوه آن دارد. برش خوب، نور را به بهترین شکل در داخل سنگ منعکس می‌کند
گواهی GIA الماس چیست؟
گواهینامه GIA الماس یک سند رسمی و معتبر است که مؤسسه جواهرشناسی آمریکا (Gemological Institute of America)آن را صادر می‌کند. این گواهی شامل اطلاعات دقیقی درباره چهار C الماس یعنی قیراط، شفافیت، رنگ و برش است.
علاوه بر این، ابعاد دقیق، نسبت‌ها، فلورسانس، نقشه ناخالصی‌ها و ویژگی‌های منحصربه‌فرد الماس را در این گواهی ثبت می‌کنند. هر گواهی شماره منحصربه‌فردی دارد که به آن اصطلاحاً شناسنامه الماس می‌گویند و می‌توان با این شماره، اصالت گواهی را در سایت رسمی GIA بررسی کرد.
چطور الماس اصل را تشخیص بدهیم؟
البته که هیچ روش تشخیص الماس اصل از بدل صد در صد قطعی نیست و برای اطمینان کامل، بهتر است به یک جواهرشناس حرفه‌ای مراجعه کنید. عوامل اصل بودن الماس چیست؟
- آزمایش آب: الماس اصل در آب فرو می‌رود زیرا چگالی بالایی (۳.۵۲ گرم بر سانتی‌متر مکعب) دارد. اگر الماس در آب فرو رفت، احتمالاً اصل است، اما اگر روی سطح آب شناور ماند، به احتمال زیاد تقلبی است.
- آزمایش بخار: الماس اصل هدایت حرارتی فوق‌العاده‌ای دارد و بخار را سریع پراکنده می‌کند. اگر بخار دهان شما روی سنگ به سرعت (۱ تا ۲ ثانیه) ناپدید شد، احتمالاً با الماس واقعی سروکار دارید.
- آزمایش نور و انعکاس: الماس واقعی نور را به صورت سفید و خاکستری منعکس می‌کند، نه رنگین‌کمانی. اگر هنگام تابش نور چراغ قوه، انعکاس رنگین‌کمانی واضحی دیدید، احتمالاً با زیرکونیا (بدل رایج الماس) مواجه‌اید.
- بررسی با ذره‌بین جواهرشناسی: الماسهای اصل معمولاً دارای ناخالصی‌های میکروسکوپی‌اند که می‌توانید با لوپ ۱۰X مشاهده کنید. این ناخالصی‌ها مانند اثر انگشت منحصربه‌فرد برای هر الماس طبیعی‌اند و در الماسهای مصنوعی معمولاً وجود ندارند.
- آزمایش خراش: الماس سخت‌ترین ماده طبیعی روی زمین است و شیشه را به راحتی خراش می‌دهد. اما توجه داشته باشید که برخی بدل‌ها مانند موسانیت با سختی ۹.۵ نیز می‌توانند شیشه را خراش دهند، بنابراین این آزمایش کاملاً قطعی نیست.
- استفاده از ابزارهای تشخیص: تسترهای الماس هدایت حرارتی و الکتریکی سنگ را اندازه‌گیری می‌کنند. الماس هدایت حرارتی ۵ برابر مس و هدایت الکتریکی بسیار پایینی (۱۰¹⁴ تا ۱۰¹⁶ اهم-متر) دارد که آن را از اکثر بدل‌ها متمایز می‌کند.
چطور الماس را تمیز کنیم؟
در بحث پاکیزگی موضوع الماس چیست، چربی پوست، محصولات آرایشی، گرد و غبار و مواد شیمیایی روزمره می‌توانند درخشش خیره‌کننده الماس را کم کنند. بنابراین از راهحلهای زیر برای برگرداندن این درخشش، کمک بگیرید:
- روش آب و صابون: ظرفی از آب گرم را با چند قطره مایع ظرفشویی ملایم مخلوط کنید و جواهر را ۲۰ تا ۳۰ دقیقه در آن بخیسانید. سپس با یک مسواک نرم به آرامی تمام سطوح را تمیز کنید.
- محلول آمونیاک: یک قسمت آمونیاک را با شش قسمت آب مخلوط کنید و جواهر را حداکثر ۱۵ دقیقه در آن قرار دهید.
- پاک‌کننده‌های تجاری: محلول‌های مخصوص جواهرات حاوی ترکیبات خاصی‌اند که آلودگی‌ها را بدون آسیب به الماس یا فلزات پایه از بین می‌برند. همیشه دستورالعمل روی محصول را با دقت مطالعه کنید و پس از استفاده، جواهر را کاملاً آبکشی کرده و با پارچه نرم خشک کنید.
- دستگاه التراسونیک: این دستگاه‌ها با ایجاد امواج صوتی، حباب‌های میکروسکوپی تولید کرده که آلودگی‌ها را از سطوح غیرقابل دسترس جدا می‌کنند.
مهم‌ترین معادن سنگ الماس در جهان کدام است؟
در حال حاضر، روسیه، بوتسوانا، کانادا، استرالیا و جمهوری دموکراتیک کنگو بزرگترین تولیدکنندگان الماس در جهان‌اند.
| کشور | معادن مهم | تولید سالانه (میلیون قیراط) |
|---|---|---|
| روسیه | ALROSA، میر، اودا‌چنایا | ۴۳ |
| بوتسوانا | جوانگ، اوراپا | ۲۳ |
| جمهوری دموکراتیک کنگو | – | ۱۹ |
| استرالیا | آرگیل | ۱۲ |
| کانادا | دیاویک، وِیکتور، ایکوالوئیت | ۲۳ |
آیا الماس مصنوعی هم وجود دارد؟
بله، از ابعاد مختلف الماس چیست، باید بیان کرد الماس مصنوعی وجود دارد. دانشمندان از دهه ۱۹۵۰ میلادی موفق شدهاند در محیط آزمایشگاهی، شرایط تشکیل الماس طبیعی را شبیه‌سازی کنند و الماس‌هایی تولید کنند که از نظر ساختار شیمیایی و فیزیکی کاملاً یکسان با الماسهای طبیعی‌اند. دو روش اصلی تولید الماس مصنوعی عبارت‌اند از:
- روش HPHT (فشار بالا-دمای بالا) که در آن کربن را تحت فشار ۵۹۰۰۰ اتمسفر و دمای حدود ۱۵۰۰ درجه سانتی‌گراد قرار می‌دهند،
- روش CVD (رسوب بخار شیمیایی) که در آن گاز حاوی کربن با انرژی بالا فعال شده و روی یک بستر کریستالی رسوب می‌کند.
در مقاله الماس چیست، سخت‌ترین کانی طبیعی، از کربن خالص در اعماق 150 کیلومتری زمین تحت فشار و دمای فوق‌العاده شکل می‌گیرد. این سنگ ارزشمند با ساختار کریستالی منحصربه‌فرد خود، ویژگی‌های شگفت‌انگیزی مثل درخشش خیره‌کننده، هدایت حرارتی عالی و مقاومت شیمیایی استثنایی دارد. همچنین، ارزش و کیفیت الماس با چهار معیار اصلی شامل قیراط (وزن)، شفافیت، رنگ و برش سنجیده میشود که به چهار C معروف‌اند. همچنین باید اذعان داشت که این کانی طبیعی، می‌تواند همچون طلای آب شده منبع مناسبی برای سرمایه‌گذاری مطمئن در آینده باشد. تنها لازم است که از فرد یا مکانی مطمئن و با بررسی دقیق و مشورت با کارشناسان خریداری شود؛ همچون بررسی قیمت طلا در هنگام سرمایه‌گذاری و خرید آن.
سوالات متداول
"
