در صورتیکه به خرید جواهرات و زیورآلات سنگی و بهویژه الماس علاقه دارید، مسلما تاکنون کلمه قیراط را شنیدهاید، اما قیراط طلا چیست؟ هر قیراط چند گرم است؟ قیراط یکی از اصطلاحات بازار طلا و واحد اندازهگیری کوچکی است که برای اندازهگیری وزن سنگهای نیمه قیمتی و قیمتی مانند مروارید، زمرد، الماس و یاقوت در سراسر دنیا استفاده میشود. در این مطلب از وب سایت گلدیکا، این واحد اندازهگیری و نکات مهم آن به صورت کامل بررسی شده است، پس برای کسب اطلاعات بیشتر ادامه مطلب را از دست ندهید.
تاریخچه قیراط طلا چیست؟
قیراط واژهای عربی است که تاریخچه آن به زمانهای گذشته باز میگردد. در آن زمانها تجار جواهر فروش از این واحد برای وزن کردن سنگهای نیمه قیمتی و قیمتی خود بهویژه الماس استفاده میکردند. از سوی دیگر در گذشته وزن هر قیراط در شهرهای مختلف با یکدیگر تفاوت داشت؛ به عنوان مثال 1 قیراط در عراق با نصف عشر دینار برابر بود. درحالیکه در مکه 1 قیراط به اندازه ربع سدس دینار در نظر گرفته میشد.
در کشور ما نیز هر واحد قیراط را برابر با نیم دانق (حدود 4 دانه جو که هر دانه جو معادل 64 سوت است) در نظر میگرفتند. اکثر زبانشناسان اعتقاد دارند که این واژه از زمانهای گذشته در زبان فارسی و در کشور ایران استفاده شده است؛ زیرا این واژه را میتوان در بوستان سعدی مشاهده کرد.
قیراط طلا چیست؟
همانگونه که ذکر شد، قیراط واحد اندازهگیری کوچکی است که برای بیان وزن سنگهای نیمهقیمتی و قیمتی استفاده میشود. توجه داشته باشید که این واحد معمولا برای بیان وزن طلا استفاده نمیشود و واحد وزن آن سوت طلا و گرم است. هر قیراط برابر با 200 سوت بوده و با توجه به اینکه هر گرم برابر با 1000 سوت است، پس هر 5 قیراط معادل 1 گرم خواهد بود. به بیان دیگر 1 قیراط را معادل یک پنجم گرم یا 200 میلیگرم میدانند.
بررسی رابطه بین قیمت الماس و قیراط
از زمان گذشته تا کنون سنگ الماس به عنوان ارزشمندترین سنگ در زیورآلات به شمار میآید. از سوی دیگر با توجه به ویژگیهای شگفتانگیز این سنگ، قیمت آن نیز بسیار بالا است؛ به عنوان مثال برای خرید حلقه نامزدی با نگین الماس باید هزینه بسیاری را پرداخت کنید. بهطورکلی قیمت سنگهای با ارزش با کیفیت، رنگ، وزن و درخشندگی آن رابطه مستقیمی دارد. همچنین الماسهایی که وزن قیراط رندی دارند، قیمت آنها بسیار گرانتر خواهد بود. به بیان دیگر انگشتری که سنگ الماس آن 1 قیراط بوده از انگشتری با سنگی با وزن 0.75 قیراط، گرانتر است، درحالیکه تفاوت ظاهری چندانی با یکدیگر ندارند.
علت استفاده از قیراط در سنجش وزن سنگهای قیمتی چیست؟
شاید تاکنون این سوال را از خود پرسیده باشید که چرا برای اندازهگیری وزن سنگهای قیمتی از همان واحد سوت و یا گرم استفاده نمیکنند؟ علت استفاده از قیراط به جای گرم، با ارزش بودن سنگهای قیمتی، حتی تکههای بسیار کوچک سنگهایی مانند الماس است. پس باید برای این سنگها از واحدهای کمتر از گرم استفاده شود. از سوی دیگر خواندن و نوشتن قیراط نسبت به سوت، در هنگام خرید و فروش راحتتر است. بهطورکلی همانگونه که ذکر شد قیراط واحدی کمتر از گرم و بیشتر از سوت است که این موضوع باعث میشود مناسبترین واحد برای اندازهگیری وزن سنگهای نیمهقیمتی و قیمتی به شمار آید.
بررسی رابطه اندازه سنگها با قیراط
هرچقدر قیراط یک سنگ بالاتر باشد، ارزش آن بیشتر خواهد شد؛ زیرا هرچقدر اندازه سنگ قیمتی بزرگتر باشد، کمیاب تر و با ارزشتر خواهد شد. به عنوان مثال از هر 1 میلیون سنگ یاقوت سرخ استخراجشده، فقط 1 عدد از آن برای ساخت نگین انگشتر، اندازهای مناسب دارد. توجه داشته باشید که اندازه سنگها ارتباطی با وزن و درنهایت قیراط آنها ندارد. بهطورکلی چگالی سنگ یا نسبت جرم به حجم آن اهمیت دارد. بدان معنا که احتمال دارد یک سنگ کوچکتر قیراط بالاتری نسبت به سنگ بزرگتر داشته باشد. بهطورکلی روابط زیر در سنگها دیده میشود:
- به عنوان مثال 2 سنگ یک اندازه یاقوت و الماس ، قیراط و وزن یکسانی ندارند.
- در برخی از موارد به علت تفاوت در کیفیت 2 الماس، وزنهایی متفاوت خواهند داشت.
پس قیراط یک سنگ فقط وزن آن را نشان میدهد و تعیینکننده اندازه نخواهد بود. به علاوه همانگونه که ذکر شد ارزش یک سنگ با توجه به رنگ، درخشندگی و کیفیت آن مشخص میشود. این عوامل بر قیمت سنگها تاثیر خواهند گذاشت.
سخن پایانی
قیراط واحد اندازهگیری وزن سنگهای قیمتی و نیمه قیمتی مانند الماس، یاقوت و زمرد است و به طور معمول برای اندازه گیری وزن طلا استفاده نمیشود. این واحد اندازهگیری از سوت بیشتر و از گرم کمتر بوده و با توجه به ارزش بالای جواهرات سنگی، از این واحد اندازهگیری استفاده میکنند. در هنگام خرید سنگهای قیمتی مانند الماس باید به نکاتی مانند خودداری از خرید سنگ با قیراط رند خودداری کنید، تا مجبور به پرداخت هزینههای بالایی نشوید. توجه داشته باشید وزن سنگهای قیمتی تنها عامل ارزش آنها نیستند و عواملی مثل کیفیت سنگ، نوع تراش و… نیز در ارزش آن تاثیر دارند.
سوالات متداول
هر قیراط چند گرم است؟
یک قیراط معادل با یک پنجم یک گرم می باشد.
یک قیراط چند سوت است؟
هر قیراط وزنی برابر با 200 سوت دارد.