توسط : قیمت طلای جهانی یکی از موثرترین پارامترهایی است که در کنار سایر عوامل سیاسی، اقتصادی و تجاری بر روی قیمت طلا در ایران تاثیر دارد. این تاثیر همواره همسو و در یک راستا نیست و قیمت طلا در ایران تنها از نرخ جهانی طلا تبعیت نمی‌کند. به عبارتی میان قیمت طلای جهانی با نرخ طلا در ایران تفاوت‌هایی وجود دارد که این تفاوت ناشی از عوامل متعددی است. فعالان بازار طلا در ایران می‌بایست در کنار قیمت طلای جهانی، برخی عوامل محلی را نیز در نظر بگیرند. ما در این مقاله به دنبال بررسی عوامل تاثیرگذار بر نرخ طلا در ایران و علت تفاوت قیمت طلای جهانی با نرخ طلا در ایران هستیم. تا انتها با ما همراه باشید:
قیمت طلای جهانی چیست و چگونه تعیین میشود؟
قیمت طلای جهانی یا نرخ انس جهانی به عنوان معیاری برای تعیین نرخ طلا در ایران شناخته میشود. قیمت طلای جهانی یک قیمت لحظه‌ای است که تحت تاثیر معاملات بین‌المللی در مبادلات جهانی مانند انجمن بازار شمش لندن (LBMA) و COMEX در نیویورک تعیین میشود. سیاست‌های پولی فدرال رزرو ناشی از داده‌های اقتصادی یکی از پرنقش‌ترین مولفه‌ها در تعیین قیمت جهانی طلا است.
در ادامه کارشناسان و فعالان بازار طلا انس جهانی را به مثقال تبدیل کرده و پس از تبدیل عیار به دلیل تفاوت عیار 18 و 24 میان طلای جهانی و ایران، آن را قیمت‌گذاری می‌کنند.
قیمت طلای جهانی یکی از عواملی است که مستقیما نرخ طلا در ایران را تحت تاثیر قرار می‌دهد؛ اما در مواردی قیمت طلا در ایران بالاتر یا پایین‌تر از نرخ طلای جهانی حرکت می‌کند. این عامل ناشی از عوامل محلی موثر در قیمت طلای ایران است که میزان تاثیرپذیری تغییرات نرخ طلای کشور را نسبت به قیمت طلای جهانی کاهش می‌دهد.
عوامل موثر بر نرخ طلا در ایران
قیمت طلا در ایران از فاکتورهایی نظیر قیمت طلای جهانی، نرخ ارز، شرایط اقتصادی، میزان عرضه و تقاضای این محصول و سایر هزینه‌های اضافه نشات می‌گیرد. نرخ طلا در ایران همسو با طلای جهانی حرکت می‌کند و تحت تاثیر آن عمل می‌کند. نرخ ارز نیز مستقیما در قیمت طلا در ایران اثر می‌گذارد. افزایش قیمت دلار میزان اونس جهانی را افزایش می‌دهد. نوسانات نرخ (دلار به ریال) و تغییرات اونس طلا، قیمت طلا را در کشور تغییر می‌دهد.
شرایط اقتصادی نظیر تورم، بیکاری، رکود، بی‌ثباتی و … از پارامترهای موثر در تعیین قیمت جهانی و قیمت داخلی طلا است. عوامل فوق منجر به تغییر تقاضا و عرضه طلا شده و قیمت آن را تحت تاثیر قرار می‌دهد. بدیهی است که تغییرات تقاضای طلا به دلیل شرایط سیاسی، سیاست‌های دولتی، ترجیحات مصرف کننده، نرخ بهره بانکی، نوبت‌های عرضه سکه، شمش و خودرو، نوسانات بازارهای مالی و … منجر به تغییرات قیمت طلای داخلی و تشکیل حباب مثبت یا منفی بین طلای داخلی و طلای جهانی میشود. هزینه‌های اضافی نظیر اجرت، کارمزد، دستمزد در طراحی طلاهای زینتی، مالیات، هزینه حمل و نقل و … از تعیین کنندگان نرخ نهایی طلا برای مصرف کننده در ایران است.
علت تفاوت قیمت طلای جهانی با نرخ طلا در ایران چیست؟
قیمت طلا تحت تاثیر عوامل مختلف تغییر می‌کند و اعمال آن از حالت دستوری تبعیت نمی‌کند. تفاوت قیمت طلای جهانی و داخلی نیز به دلایل مختلفی رخ می‌دهد. همانطور که اشاره شد، قیمت طلای جهانی و نرخ طلا در ایران بدون در نظر گرفتن ارتباط مستقیمی که دارند؛ به طور مجزا و تحت تاثیر عوامل مختلفی تعیین می‌شوند. این تفاوت قیمت در مثقال طلای داخلی نسبت به طلای جهانی تحت عنوان حباب قیمت نام گرفته است. حباب قیمت رابطه ی مثقال طلای ایران با انس جهانی است و حالات مثبت و منفی دارد. به طور کلی حباب قیمت طلا به حالتی اطلاق میشود که کاهش یا افزایش قیمت در مثقال طلای داخلی کمتر یا بیشتر از طلای جهانی باشد.
تفاوت قیمت طلای جهانی با نرخ طلا در ایران ناشی از عوامل متعددی است. تعاملات بین‌المللی نظیر جنگ، بحران‌های اقتصادی، ارتباطات تجاری و … از عوامل ایجادکننده تفاوت طلای جهانی و داخلی است. همچنین سیاست‌های داخلی و قیمت‌گذاری دولتی می‌تواند قیمت داخلی طلا را بدون در نظر گرفتن نرخ جهانی تغییر دهد. سیاست داخلی همواره موجب تغییرات غیرهمسو قیمت داخلی طلا نسبت به طلای جهانی میشود.
توجه به میزان تغیرات در عرضه و تقاضا در تعیین تفاوت قیمت طلای جهانی و داخلی نیز بسیار مهم است. به دنبال برخی نااطمینانی‌ها، بی‌ثباتی و نوسانات اقتصادی نظیر تورم و اعمال سیاست‌ها نظیر محدودسازی دسترسی به بازار جهانی، تقاضای داخلی برای طلا افزایش می‌یابد. افزایش تقاضا به دلیل حفظ ارزش پول و سرمایه‌گزاری منجر به افزایش نرخ طلا در ایران میشود.
علاوه بر بحث عرضه و تقاضا، مولفه‌های اقتصادی نظیر نرخ ارز داخلی، تولید ناخالص داخلی، توسعه، بیکاری، تورم، نرخ بهره و … در تعیین میزان قیمت طلا موثر است. همچنین اخبار و حوادث داخلی از عمده مولفه‌های سیاسی است که در نوسانات قیمت داخلی و جهانی طلا غیرقابل چشم‌پوشی است. هزینه‌های واردات طلا نظیر حقوق گمرکی و مالیات نیز می‌تواند عامل ایجاد تفاوت قیمت داخلی و خارجی طلا شود.
| عوامل ایجاد تفاوت | توضیح |
|---|---|
| انتظارات مردم از تغییرات آتی نرخ ارز | گاهی قیمت ارز کمتر از انتظار عمومی تغییر می‌کند. در این گونه موارد معمولا قیمت طلای داخلی بیشتر از تغییرات نرخ ارز تاثیر می‌پذیرد و موجب اختلاف قیمت داخلی و جهانی میشود. |
| هزینه‌های واردات طلا | هزینه‌های واردات طلا نظیر حقوق گمرکی و مالیات در ایجاد تفاوت قیمت طلای داخلی و خارجی موثر است |
| عرضه و تقاضای داخلی طلا | افزایش تقاضای داخلی طلا با وجود محدودیت عرضه منجر به تفاوت قیمت طلای داخلی و خارجی میشود |
| شرایط اقتصادی | برخی شرایط اقتصادی نظیر تورم، کاهش نرخ بهره، بیکاری و ...موجب تفاوت در قیمت طلای داخلی و خارجی میشود |
| سیاست‌ها و مقررات دولتی | برخی سیاست‌های دولتی می‌تواند منجر به افزایش یا کاهش قیمت طلای ایران و تفاوت قیمت طلای داخلی و خارجی شود |
| تعاملات بین‌المللی | بروز بحران‌های جهانی نظیر جنگ و معاملات تجاری میان کشورها موجب تفاوت قیمت طلای داخلی و خارجی میشود |
جمع بندی:
بازار طلا یکی از بزرگترین بازارهای جهانی است که قیمت‌گذاری در آن تحت تاثیر عوامل کلیدی مختلف صورت می‌گیرد. قیمت جهانی طلا معیاری برای قیمت طلا در کشورها است. در مواردی به دلیل وجود حباب قیمت مثبت یا منفی، نرخ طلا در ایران بیشتر یا کمتر از قیمت طلای جهانی تغییر می‌یابد. این تغییر به دلیل وجود عوامل مختلف داخلی و بین‌المللی بروز می‌یابد. این عوامل شامل سیاست‌گذاری‌های داخلی، عوامل سیاسی و شرایط اقتصادی و برخی عوامل نظیر نوسانات نرخ ارز، عرضه و تقاضای داخلی، هزینه‌های واردات طلا و … رخ می‌دهد. ما در این مقاله برخی از این موارد موثر را بررسی نمودیم.
"
