توسط : در روزهای اخیر شایعاتی در خصوص افزایش مالیات طلا از ابتدای دی ماه در فضای مجازی بسیار مورد توجه قرار گرفته و موجب نگرانی فعالان بازار طلا گردیده است. به این بهانه در این مقاله قصد داریم ضمن بررسی شایعات اخیر، قوانین مالیات طلا در سال 1402 و انواع مالیات‌های طلا را مورد بررسی قرار دهیم.
آیا مردم با ثبت صورتحسابهای معاملات طلا مشمول مالیات می‌شوند؟
شایعات اخیر با اطلاعیه سازمان امور مالیاتی کشور در روز چهارشنبه 29 آذر 1402 شروع شده که در اطلاعیه مذکور در راستای اجرای قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مؤدیان، فهرست اشخاص حقیقی (صاحبان مشاغل) را که از اول دی ماه ملزم به صدور صورتحساب الکترونیکی از طریق سامانه مؤدیان هستند، اعلام کرده است که بر اساس این اطلاعیه یکی از مشمولین این اطلاعیه، عرضه‌کنندگان کالا و خدمات مرتبط با طلا، جواهر و پلاتین هستند.
البته این موضوع جدیدی نبوده و این قانون در سال 1398 به تصویب رسیده و از ابتدای سال جاری، بسیاری از اشخاص حقوقی (شرکت‌ها) ضمن اتصال به سامانه مؤدیان نسبت به صدور و ثبت صورتحساب الکترونیکی اقدام نموده‌اند و با هدف کنترل و شفاف‌سازی معاملات، به مرور دایره شمول این قانون به سایر صنوف و اشخاص نیز تسری پیدا خواهد کرد. پس صرفاً این تکلیفی است که بر صاحبان مشاغل مرتبط با طلا و جواهر (طلافروشان و طلاسازان) وضع شده و آنها را ملزم به صدور صورتحساب الکترونیکی نموده است و هیچ ارتباطی به مصرف‌کننده و خریدار نهایی ندارد.
علاوه بر این پس از صدور اطلاعیه مذکور، در فضای مجازی مجدداً بحث دریافت مالیات بر عایدی سرمایه از طلا نیز داغ شد. لازم به ذکر است که موضوع دریافت مالیات بر عایدی سرمایه چند سالی است که در قالب طرحی در مجلس در حال بررسی است و در حال حاضر، قانونی در این خصوص مصوب نشده است و به موجب اصل پنجاه و یکم قانون اساسی، امکان دریافت این مالیات وجود ندارد. لذا این موضوع نیز موضوع جدیدی نیست و ارتباطی به اطلاعیه صادره ندارد.
پس هیچگونه بحث افزایش نرخ مالیاتی یا اضافه شدن پایه مالیاتی جدید در حوزه طلا وجود ندارد و تغییری در نحوه محاسبه مالیات رخ نداده و صرفاً جهت تکمیل فرآیند جمع‌آوری اطلاعات از فعالان بازار طلا، طلافروشان موظف به صدور و ثبت صورتحسابهای خود به صورت الکترونیکی گردیده‌اند.
این موضوع بهانه ای شد تا به بررسی انواع مالیات‌ها در بازار طلا و مبانی قانونی آنها بپردازیم. در ادامه این مقاله همراه ما باشید:
مالیات طلا
منشأ و مبنای قانونی مالیات
بر اساس اصل پنجاه و یکم قانون اساسی، هیچ نوع مالیات وضع نمی‌شود مگر به موجب قانون و موارد معافیت و بخشودگی و تخفیف مالیاتی نیز به موجب قانون مشخص می‌شود. این اصل منشأ اصل قانونی بودن مالیات‌ها در نظام حقوق مالیاتی ایران است و بر این اساس وضع، اخذ و وصول مالیات باید صرفاً به موجب قانون باشد و بدون قانون تصویب شده توسط مراجع ذی‌صلاح امکان دریافت مالیات وجود ندارد.
در این راستا در ادامه به بررسی قوانین مالیاتی مرتبط با صنعت طلا می‌پردازیم:
مالیات بر درآمد
به استناد قانون مالیات‌های مستقیم، کلیه اشخاص حقیقی یا حقوقی ایرانی نسبت به کلیه درآمدهایی که در ایران به دست می‌آورند، مشمول پرداخت مالیات هستند. آنچه که از فعالین صنف طلا (مشاغل) به عنوان مالیات بر درآمد مطالبه و وصول می‌شود، ذیل فصل چهارم از باب سوم از این قانون قرار دارد و کل فروش آنها پس از کسر هزینه‌ها به عنوان درآمد مشمول مالیات در نظر گرفته می‌شود.
لذا این قانون در واقع مالیاتی است که به اشخاص حقیقی دارای پرونده مالیاتی در حوزه مشاغل (اصناف) تعلق می‌گیرد و بر مبنای سودی است که فروشنده از مشتریان دریافت می‌کند و بر خریداران و مصرف‌کنندگان نهایی وضع نمی‌شود.
مالیات بر ارزش افزوده
مالیات بر ارزش افزوده نوعی از مالیات‌های غیرمستقیم است که مشتریان نهایی بیشتر با آن آشنایی دارند و احتمالً در مراجعه به رستوران یا خرید از فروشگاه‌های اینترنتی با آن مواجه شده‌اند.
قانون مالیات بر ارزش افزوده، فروشندگان کالا یا ارائه‌دهندگان خدمت را موظف می‌کند که علاوه بر بهای کالا یا خدمت عرضه شده، نه درصد (9%) از بهای فروش کالاها یا خدمات را در زمان فروش از خریداران اخذ و به حساب سازمان امور مالیاتی کشور واریز کنند.
در مورد طلا و جواهر با توجه به بحث‌هایی که از زمان شروع دریافت مالیات بر ارزش افزوده وجود داشت، صنف طلا نسبت به دریافت این مالیات از مجموع بهای ارزش طلا به علاوه اجرت ساخت و سود فروشنده معترض بود. بالاخره پس از کش‌وقوس‌های فراوان بر اساس قانون دائمی مالیات بر ارزش‌افزوده، از 13 دی ماه 1400 اصل طلای به کار رفته در مصنوعات طلا از مالیات بر ارزش افزوده معاف گردیده و صرفاً 9 درصد از مجموع اجرت ساخت و سود فروشنده می‌باید از خریداران دریافت گردد.
به طور مثال در صورتی که ارزش طلای استفاده شده در یک جنس، 100 میلیون تومان باشد و مجموع اجرت و سود فروشنده دریافتی توسط فروشنده 30 میلیون تومان باشد، صرفاً 9 درصد از اجرت و سود فروشنده (یعنی 2.7 میلیون تومان)، به عنوان مالیات بر ارزش افزوده دریافت می‌گردد.
به همین علت است که طلای آبشده به عنوان یک طلای فاقد مالیات شناخته می‌شود. چون در خرید و فروش طلای آبشده، اصل طلا معامله می‌شود، مالیات بر ارزش افزوده بر آن وضع نمی‌شود و از این جهت برای سرمایه‌گذاری نسبت به طلای نو گزینه مناسب‌تری است. از طرفی مانند طلای دست دوم 5 تا 7 درصد سود فروشنده نیز ندارد و از طلای دست دوم نیز گزینه بهتری است.
جمع بندی، خریداران طلا چه مالیاتی می‌پردازند؟
به غیر از دو نوع مالیات مستقیم و غیرمستقیم (ارزش افزوده) که در بالا اشاره شد و به موجب قانون در حال حاضر دریافت می‌شود، همانگونه در ابتدای مقاله اشاره شد، هیچگونه بحث مالیاتی جدیدی وجود ندارد و اطلاعیه سازمان امور مالیاتی کشور، بخشی از برنامه زمان‌بندی آن سازمان برای اجرایی‌کردن قانون پایانه‌های فروشگاهی است که برای کلیه اصناف به مرور اجرایی خواهد شد و ارتباطی به مطالبه مالیات از خریداران طلا و مصرف‌کنندگان نهایی ندارد.
لذا موضوعاتی که در فضای مجازی مبنی بر دریافت مالیات 25 درصدی از معاملات مطرح می‌شود، صرفاً یک گمانه‌زنی بوده است.
اثر شایعات بر قیمت طلا
شاید با خود تصور کنید که شایعه اخذ مالیات از سود معاملات، حتماً بر میزان تقاضا و در نتیجه قیمت طلا اثرگذار خواهد بود اما تجربه نشان داده که بازار طلا چندان تحت تأثیر شایعات قرار نمی‌گیرد. ممکن است مدت کوتاهی بازار دچار التهاب و نوسان موقتی شود ولی شایعات نمی‌تواند روند کلی را دچار خدشه کند.
طلا در طول قرن‌ها خود را به عنوان یک دارایی امن ثابت کرده و ارزش ذاتی خود را داشته و همواره تقاضای خود را دارد
در صورتی که قصد سرمایه‌گذاری در طلا را دارید، پیشنهاد ما طلای آبشده است که فاقد اجرت و مالیات بر ارزش‌افزوده است. در گلدیکا امکان پس‌انداز تدریجی و آنلاین در طلای آبشده فراهم گردیده و در هر زمان از هر جا می‌توانید قیمت لحظه‌ای طلا را مشاهده کرده و خرید و فروش کنید:
"
