به گزارش بخش خبری گلدیکا، لایحه پیشنهادی دولت برای حذف چهار صفر از پول ملی، در حال حاضر با موافقت مشروط کمیسیون اقتصادی مجلس مواجه شده است. این کمیسیون اعلام کرده که با کلیات موضوع موافق است، اما تأکید دارد که جزئیات لایحه باید مورد بازنگری قرار گیرد تا با قوانین تازهتصویبشده تضاد نداشته باشد. بهنظر میرسد تکلیف این پروژه ملی در سال جاری (۱۴۰۴) مشخص خواهد شد.
در اواخر اردیبهشتماه، محمدرضا فرزین، رئیسکل بانک مرکزی، در تشریح سیاستهای پولی این نهاد، بر ضرورت اصلاح نظام پولی کشور و حذف چهار صفر از پول ملی تأکید کرد. او با قاطعیت اعلام کرد که این طرح از برنامههای مهم بانک مرکزی در سال جاری است و افزود که بسیاری از کشورها نیز تجربه مشابهی داشتهاند. از دید او، اگر اجرای این سیاست در زمان مناسبی انجام شود، میتواند موفقیتآمیز باشد.
فرزین معتقد است که تصویر فعلی ریال ایران در اقتصاد جهانی مطلوب نیست و اجرای این سیاست، در کنار تجربیات جهانی، میتواند به بهبود وجهه پول ملی کمک کند. به گفته وی، اجرای موفق حذف صفرها میتواند گامی مهم در اصلاح ساختار پولی کشور باشد و بانک مرکزی این طرح را با جدیت دنبال میکند.
در پی این موضعگیری، اوایل خردادماه، سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس اعلام کرد که لایحه حذف چهار صفر از پول ملی در دستور کار کمیسیون قرار گرفته و پس از بررسیهای کارشناسی، نظر نهایی ارائه خواهد شد.
از دیدگاه کلی، کشورهایی که دچار تورم بلندمدت شدهاند، اغلب با انباشت اسکناسهای بیارزش مواجه میشوند. این شرایط نهتنها مشکلات اقتصادی بلکه آثار روانی بر افکار عمومی نیز به همراه دارد. در چنین شرایطی، اصلاحات پولی با رویکردهایی مانند تغییر نام واحد پول، حذف چند صفر یا ترکیبی از این دو، ضروری به نظر میرسد.
اجرای چنین اصلاحاتی، نیازمند بسترسازی مناسب از نظر سیاستگذاری و آمادهسازی ذهنی جامعه است. صاحبنظران معتقدند که در صورت اجرای اصولی، حذف صفرها میتواند مزایایی همچون کاهش توهم پولی، افزایش اعتماد عمومی به پول ملی، تسهیل در مبادلات و حتی کاهش تورم را به همراه داشته باشد. این مزایا در نهایت میتواند به تعدیل انتظارات تورمی کمک کند.
اما همزمانی اجرای این سیاست با سایر اصلاحات اقتصادی، بهویژه در زمینه کنترل نقدینگی و هدایت آن به سمت فعالیتهای مولد، از اهمیت بالایی برخوردار است. کارشناسان هشدار میدهند که بدون مهار نقدینگی، حذف صفر ممکن است پیامدهای منفی داشته باشد.
بانک مرکزی در سالهای گذشته تلاش کرده با فرهنگسازی، زمینه اجرای این سیاست را فراهم کند. نمونههایی از این تلاشها را میتوان در طراحی ایرانچکهای جدید مشاهده کرد که علاوه بر رقم ریالی، معادل آن به تومان نیز بر روی اسکناس درج شده است؛ مانند ایرانچکهای ۵۰، ۱۰۰ و ۲۰۰ هزار تومانی که اعداد ۵۰، ۱۰۰ و ۲۰۰ نیز بر روی آنها نوشته شده است.
در پنجم مردادماه، رئیسکل بانک مرکزی در جلسهای با کمیسیون اقتصادی مجلس حاضر شد تا ایرادات شورای نگهبان نسبت به لایحه اصلاح قانون پولی و بانکی کشور را بررسی کنند. سخنگوی کمیسیون اعلام کرد که با وجود ایرادات ماهوی به دلیل تعارض با قوانین جدید، کلیت لایحه حذف چهار صفر مورد تأیید کمیسیون قرار گرفته است. همچنین زمزمههایی از احتمال تغییر واحد پول ملی نیز مطرح شده است.
با این حال، برخی مخالفان حذف صفرها معتقدند که این اقدام باید در شرایط اقتصادی باثبات و با زیرساختهای آماده اجرا شود. آنها هشدار میدهند که حذف صفرها در کشوری که هنوز با تورم مزمن و مشکلات زیرساختی مواجه است، ممکن است به نتایج مطلوب نینجامد.
در پایان، کمیسیون اقتصادی اعلام کرده که تا زمان اعلام نظر شورای نگهبان در مورد تغییرات پیشنهادی، وارد بررسی جزئیات لایحه نخواهد شد. اگر شورای نگهبان با اصلاحات موافقت کند، کمیسیون بررسی جزئیات را آغاز خواهد کرد؛ در غیر این صورت، لایحه فعلی کنار گذاشته شده و دولت باید لایحهای جدید به مجلس ارائه دهد.
منبع: تجارت نیوز