قیمت مثقال جهانی طلادر بازارهای بینالمللی تحت تأثیر عوامل متعددی قرار دارد. نخست، نرخ اونس جهانی، قیمت دلار و عیار طلا روی قیمتها اثر میگذارند. به علاوه، بانکهای مرکزی، معاملهگران بزرگ و شرایط سیاسی-اقتصادی جهان نیز در تعیین قیمتها نقش دارند. همچنین، عیار متفاوت، هزینههای اضافی و محدودیتهای تجاری روی قیمت نهایی اثر میگذارند. در نتیجه، قیمتها در بازار ایران تا ۱۵ درصد با نرخهای جهانی تفاوت دارند.
یک مثقال طلا معادل 4.608 گرم است. از مثقال طلا برای مشخص کردن مظنه استفاده میکنند. مظنه به معنی قیمت ۴.۶۰۸ گرم طلای ۱۷ عیار است. بنکداران و فروشندگان برای معامله طلا بین خودشان از مظنه طلا استفاده میکنند. اما زمانی که خریداران طلای خرد به طلافروشی بروند، دیگر خبری از مظنه نیست و با قیمت گرم طلا، آن را معامله میکنند.
چند نوع مثقال وجود دارد. در فقه اسلامی، هر مثقال شرعی به میزان ۱۸ نخود یا به عبارت دیگر برابر با 3.456 گرم است. در بازار طلافروشها معمولا از مثقال شرعی استفاده نمیکنند و اغلب این واحد اندازه گیری را در امور فقهی و شرعی به کار میگیرند.
نوع بعدی مثقال معمولی است. هر واحد مثقال معمولی را به شکل توافقی معادل 4.6875 گرم محاسبه می کنند. اما در بعضی موارد مشاهده می شود که مثقال معمولی را معادل 4.5 گرم یا 5 گرم در نظر میگیرند تا محاسبات ریاضی راحتتر شوند.
نوع آخر نیز مثقال صیرفی است. مثقال صیرفی به عنوان همان مثقالی (واحدی) است که طلا فروشان به شکل معمول از آن برای خرید و فروش طلا و سکه استفاده میکنند. هر واحد مثقال صیرفی معادل4.608 گرم است. به عبارتی دیگر می توانیم بگوییم هر واحد مثقال صیرفی برابر چهار سوم مثقال شرعی ( 24 نخود) است.
قیمت مثقال جهانی طلا در بازار جهانی با عیار ۲۴ محاسبه میشود، اما در ایران باید این قیمت را به عیار ۱۷ تبدیل کنیم. عدد ۰.۷۰۵ نشاندهنده نسبت خلوص طلای ۱۷ عیار به طلای ۲۴ عیار است. به علاوه،قیمت مثقال جهانی طلادر محاسبات داخلی ابتدا به ریال تبدیل شده و سپس، این ضریب تبدیل روی آن اعمال میشود.
فرمول محاسبه مثقال جهانی طلا شامل:
قیمت مثقال طلای ۱۷ عیار (ریال) = قیمت مثقال طلای جهانی (ریال) × ۰.۷۰۵
برای محاسبه به این شکل عمل میکنیم:
نخست قیمت جهانی طلا را به ریال تبدیل میکنیم؛
سپس عدد به دست آمده را در ۰.۷۰۵ ضرب میکنیم؛
در نهایت، قیمت مثقال طلای ۱۷ عیار به ریال به دست میآید.
برای مثال اگر قیمت مثقال طلای جهانی ۱۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال باشد: ۱۰,۰۰۰,۰۰۰ × ۰.۷۰۵ = ۷,۰۵۰,۰۰۰ ریال (قیمت مثقال طلای ۱۷ عیار)
قیمت مثقال طلای جهانی (ریال)= قیمت اونس طلا (دلار)×قیمت دلار (ریال) ÷ 7.218
قیمت مثقال جهانی طلا در بازارهای بینالمللی تحت تأثیر عوامل متعددی قرار دارد. در واقع، بازیگران بزرگ اقتصادی از بانکهای مرکزی تا سرمایهگذاران نهادی با تصمیمات خود مسیر حرکت این فلز گرانبها را تعیین میکنند.
اونس طلا: موتور محرک قیمتها در بازار جهانیقیمت مثقال جهانی طلا به طور مستقیم از اونس جهانی تأثیر میپذیرد. معاملهگران بزرگ طلا در بورسهای لندن و نیویورک، قیمت اونس را تعیین میکنند. سپس، این قیمتها در کل دنیا پخش میشوند. در کل، بازار طلا روزانه قیمتهای جدیدی را تجربه میکند.
بورسهای جهانی طلا هم شبانهروز فعالند و هر تغییری در این بورسها روی قیمت طلا در همه جای دنیا اثر میگذارد. به طور مشخص، وقتی اونس طلا در بازار جهانی به ۲۰۰۰ دلار میرسد، قیمت مثقال جهانی طلا در همه بازارها بالا میرود.
نرخ دلار: کلید اصلی تغییرات قیمت طلاقیمت دلار نقش مهمی در تعیین ارزش طلا دارد. معاملهگران طلا برای محاسبه قیمت، نرخ دلار را در نظر میگیرند و هر تغییری در نرخ دلار، قیمت طلا را در بازارهای محلی جابجا میکند.
به طور کلی، نرخ دلار به صورت مستقیم قیمت طلا را بالا و پایین میکند. طلافروشان برای تعیین قیمت طلا، قیمت جهانی را در نرخ دلار ضرب میکنند. به طور نمونه، اگر امروز نرخ دلار ۵ درصد گران شود، قیمت طلا هم ۵ درصد افزایش پیدا میکند، حتی اگر قیمت جهانی طلا تغییر نکرده باشد.
عرضه و تقاضا: نبض اصلی بازار طلامیزان عرضه و تقاضای طلا در بازارهای جهانی،قیمت مثقال جهانی طلارا مشخص میکند. معدنکاران و تولیدکنندگان طلا، عرضه را در دست دارند. به علاوه، جواهرسازان، سرمایهگذاران و صنایع الکترونیک، تقاضای طلا را ایجاد میکنند.
وقتی تقاضا برای طلا زیاد میشود، قیمت آن بالا میرود. مثلا، در سال ۲۰۲۰ با افزایش تقاضای جهانی برای طلا،قیمت مثقال جهانی طلابه رکورد تاریخی رسید.
سیاست جهانی: بازیگر پنهان قیمت طلاتنشهای سیاسی بین کشورها روی قیمت طلا اثر میگذارد. سرمایهگذاران در زمان ناآرامیهای سیاسی به سمت طلا میروند و طلا در شرایط بحرانی پناهگاه امن سرمایهگذاران محسوب میشود.
همچنین، بحرانهای سیاسی و جنگها قیمت طلا را تغییر میدهند و هر خبر سیاسی مهم در دنیا روی قیمت طلا تأثیر میگذارد. مثلا، در زمان جنگ اوکراین، قیمت طلا به دلیل افزایش نگرانیهای جهانی، افزایش پیدا کرد.
تورم جهانی: موجهای اقتصادی در بازار طلااقتصاد جهانی و نرخ تورم نقش مهمی در تعیین قیمت مثقال جهانی طلا دارند. سرمایهگذاران در زمان تورم بالا پولهای خود را به طلا تبدیل میکنند. به علاوه، افزایش نرخ تورم در کشورهای بزرگ اقتصادی، ارزش دلار را کاهش میدهد.
تورم در آمریکا و اروپا هم روی قیمت طلا تأثیر مستقیم دارد و هر افزایش نرخ تورم در این کشورها، تقاضا برای طلا را بالا میبرد. برای مثال، در سال ۲۰۲۳ با رسیدن تورم آمریکا به ۶ درصد، قیمت مثقال جهانی طلا افزایش چشمگیری پیدا کرد.
بانکهای مرکزی: غولهای طلایی اقتصادبانکهای مرکزی دنیا با خرید و فروش طلا بازار را تکان میدهند. ذخایر طلای این بانکها نشاندهنده قدرت اقتصادی کشورهاست. در نتیجه، تصمیمات بانکهای مرکزی برای خرید یا فروش طلا، قیمتها را در بازار جهانی تغییر میدهد.
در کل، وقتی بانکهای مرکزی طلا میخرند، قیمتها در بازار بالا میرود. مثلا، وقتی بانک مرکزی چین در سال ۲۰۲۳ خرید طلای خود را افزایش داد، قیمتها در بازار جهانی صعودی شد.
معاملات آتی: بازی بزرگ قیمتهامعاملهگران بزرگ در این بازار برای آینده طلا خرید و فروش میکنند و حجم بالای معاملات در بازارهای آتی، قیمتهای امروز را تحت تأثیر قرار میدهد. همچنین، فعالیتهای سوداگرانه در بازار آتی طلا قیمتها را بالا و پایین میکند. در ضمن، قیمت مثقال جهانی طلا با هر معامله بزرگ در بازار آتی نوسان پیدا میکند. مثلا، در سال ۲۰۲۳ معاملهگران بزرگ با خرید گسترده قراردادهای آتی طلا، قیمتها را به شکل قابل توجهی افزایش دادند.
قیمت مثقال جهانی طلا در محاسبات جهانی از واحد اونس استفاده میکند. هر اونس طلا برابر با ۳۱.۱۰۳۵ گرم طلاست. در واقع، مراکز مهم مالی دنیا مانند بورس لندن و نیویورک این واحد را پذیرفتهاند. همچنین، فعالان بزرگ بازار جهانی معاملات خود را با اونس انجام میدهند.
در بازار داخلی، قیمت مثقال جهانی طلا به واحد مثقال تغییر میکند. مثقال که معادل ۴.۶۰۸ گرم است، ریشه در تاریخ معاملات طلای ایران دارد. افزون بر این، طلافروشان با فرمولهای ویژهای قیمت اونس را به مثقال تبدیل میکنند.
عیار طلا: تفاوت کیفیت در بازارهای جهانی و محلیبازار جهانی طلا با عیار ۲۴ کار میکند که خلوص آن به ۹۹.۹۹ درصد میرسد. علاوه بر این، تجار بینالمللی این درجه خلوص را استاندارد معاملات میدانند و تمام قیمتگذاریهای جهانی بر پایه این عیار شکل میگیرد. از این رو، نوسانات قیمت طلای ۲۴ عیار، کل بازار جهانی را دگرگون میکند.
هزینههای اضافی: راهنمای تفاوت قیمتگذاری جهانی و محلیقیمت مثقال جهانی طلا در دنیا بدون هزینههای جانبی محاسبه میشود. در حقیقت، معاملهگران جهانی تنها ارزش خالص طلا را حساب میکنند. گذشته از این، بازارهای بینالمللی فقط کارمزد معامله را به قیمت اضافه میکنند. در نتیجه، نرخ پایه برای تمام خریداران در سراسر دنیا برابر است.
اما بازار طلای ایران قیمت مثقال جهانی طلا را با هزینههای گوناگونی همراه میکند. نخست، طلافروشان مالیات ۹ درصدی را به قیمت اضافه میکنند. سپس، هزینههای دیگری مانند حمل و نقل، کارمزد و اجرت ساخت نیز روی قیمت میآید. در نهایت، این هزینههای اضافی تا ۱۵ درصد قیمت نهایی را افزایش میدهند.
نرخ ارز: عامل کلیدی در تفاوت قیمتهانرخ دلار بازار طلای ایران را هدایت میکند. در واقع، معاملهگران داخلی برای تعیین قیمت، اول نرخ دلار را در قیمت جهانی ضرب میکنند. علاوه بر این، بالا رفتن نرخ دلار، قیمت طلا را در بازار ایران افزایش میدهد. همچنین، این روند افزایشی حتی با ثابت ماندن قیمت جهانی هم رخ میدهد.
از طرفی، بازار جهانی طلا به طور مستقیم با دلار کار میکند و معاملهگران بینالمللی قیمتها را به دلار میسنجند. قیمتگذاری هم در لحظه صورت میگیرد و تمام بازارهای جهانی با همین نرخ دلاری خرید و فروش میکنند.
محدودیتهای تجاری: سد راه تجارت آزاد طلاقیمت مثقال جهانی طلا در بازارهای بینالمللی آزادانه تعیین میشود. معاملهگران جهانی بدون محدودیت طلا را خرید و فروش میکنند. به علاوه، این داد و ستد آزاد به شفافیت قیمتها در بازار جهانی کمک میکند و قیمتها بر اساس عرضه و تقاضای واقعی شکل میگیرند.
اما تحریمهای بینالمللی بر بازار طلای ایران فشار وارد میکنند و واردات و صادرات طلا با محدودیتهای جدی روبرو است. به همین دلیل،قیمت مثقال جهانی طلادر ایران تحت تأثیر این محدودیتها قرار میگیرد و این محدودیتها هزینههای اضافی به قیمت نهایی اضافه میکنند.
قیمت مثقال جهانی طلا روند صعودی خود را در سال ۲۰۲۵ ادامه خواهد داد. تحلیلگران جیپی مورگان و گلدمن ساکس پیشبینی میکنند قیمت هر اونس طلا به ۳۰۰۰ دلار افزایش پیدا میکند. علاوه بر این، خرید گسترده طلا توسط بانکهای مرکزی جهان این روند صعودی را تقویت میکند. البته، در صورت کاهش نرخ بهره توسط فدرال رزرو، قیمتها حتی تا ۳۰۵۰ دلار هم بالا خواهد رفت.
در بازار داخلی نیز قیمت مثقال جهانی طلا متأثر از این افزایشها خواهد بود. در واقع، سیاستهای اقتصادی دولت جدید آمریکا و تنشهای ژئوپلیتیکی در جهان به رشد قیمت طلا کمک میکنند. همچنین، افزایش ذخایر طلا توسط کشورهایی مانند چین و سنگاپور نشان میدهد که تقاضا برای این فلز گرانبها همچنان بالا خواهد ماند.
عوامل مؤثر بر افزایش قیمت مثقال طلا عبارتاند از:
خرید گسترده بانکهای مرکزی:افزایش ذخایر طلا توسط کشورهای مختلف برای مقابله با ریسکهای اقتصادی؛
کاهش نرخ بهره آمریکا: احتمال کاهش نرخ بهره توسط فدرال رزرو در سال ۲۰۲۵؛
تنشهای ژئوپلیتیکی: درگیریهای سیاسی و نظامی در مناطق مختلف جهان؛
سیاستهای دولت جدید آمریکا: افزایش تعرفهها و تغییرات در سیاستهای تجاری؛
افزایش تقاضای جهانی: رشد تقاضا از سوی کشورهای در حال توسعه مانند چین؛
تضعیف دلار: احتمال کاهش ارزش دلار در برابر سایر ارزها؛
نگرانیهای تورمی: افزایش تورم در اقتصادهای بزرگ جهان.
قیمت مثقال جهانی طلا در سال ۲۰۲۵ روندی افزایشی خواهد داشت. تحلیلگران پیشبینی میکنند هر اونس طلا تا ۳۰۰۰ دلار بالا خواهد رفت. گذشته از این، خرید گسترده بانکهای مرکزی و تنشهای جهانی این افزایش قیمت را تقویت میکنند.
بازار طلای ایران نیز از این افزایشها تأثیر میپذیرد. همچنین، قیمت مثقال جهانی طلا با توجه به سیاستهای اقتصادی آمریکا و نوسانات نرخ دلار تغییر میکند. در نهایت، افزایش تقاضای جهانی و نگرانیهای تورمی، روند صعودی قیمتها را تقویت خواهند کرد.
مثقال طلا معادل 4.608 گرم است.
در فقه اسلامی، هر مثقال شرعی به میزان ۱۸ نخود یا به عبارت دیگر برابر با 3.456 گرم است.
طلا فروشان به شکل معمول از مثقال صیرفی برای خرید و فروش طلا و سکه استفاده میکنند. هر واحد مثقال صیرفی معادل4.608 گرم محاسبه است. هر واحد مثقال صیرفی برابر چهار سوم مثقال شرعی ( 24 نخود) است.